نار جولىندا جۇك قالماس...

قازاق ادەبيەتى, مادەنيەتى جانە تاريحىنا قاتىستى كونە جادىگەرلەردى جيناقتاپ, ولاردى حالىقتىڭ رۋحاني قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ ماقساتىندا زەرتتەۋ جۇمىستارىنىڭ ماڭىزى زور. بۇل ىسپەن اينالىسىپ جۇرگەن عالىمدار ەلىمىزدىڭ مادەني-رۋحاني قازىناسىن ساقتاپ قالۋ جانە ونى كەلەشەك ۇرپاققا جەتكىزۋ جولىندا ۇلكەن ەڭبەك ەتىپ كەلەدى. سول قاتاردا ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى فيلولوگيا فاكۋلتەتىندە ۇستازدىق ەتىپ كەلە جاتقان ؛ فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى, اقىن, عالىم &ndash؛ قوسانوۆ سەرىكباي قىلىشبايۇلى دا بار.

قوسانوۆ سەرىكباي قىلىشبايۇلى &ndash؛ قازىرگى قازاق عىلىمى مەن ءبىلىم سالاسىندا وزىندىك ورنى بار, ەڭبەك جولى ايقىن, ماقسات پەن قاجىرلى ەڭبەكتىڭ ۇلگىسىن كورسەتكەن تۇلعالاردىڭ ءبىرى. ول 1964 جىلى 2 قىركۇيەكتە قىزىلوردا وبلىسى, ارال اۋدانىنا قاراستى اۆان بالىقشىلار اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ءومىردىڭ باستاپقى قيىندىقتارىنا قاراماستان, بولاشاق عالىم 1981 جىلى ورتا مەكتەپتى ءتامامداعان سوڭ, ەڭبەك جولىن تۋعان جەرىندەگى كەڭشاردا قاراپايىم تۇيەشى بولىپ باستايدى. بۇل ءسات ونىڭ ءوز كۇشىنە سەنىپ, ەڭبەككە ەرتە ارالاسقان كەزى ەدى. جاس جىگىتتىڭ العا قويعان ماقساتى مىعىم, ارمانى اسقاق بولعانىمەن, العاشقى قادامى وسىلايشا قاراپايىم ەڭبەكپەن ۇشتاسادى.

1982 جىلى سەرىكباي قىلىشبايۇلىنىڭ بىلىمگە دەگەن قۇلشىنىسى ونى الماتى قالاسىنا جەتەلەيدى. وسى جىلى ول الماتى مالدارىگەرلىك-زووتەحنيكالىق ينستيتۋتىنىڭ زووينجەنەرلىك فاكۋلتەتىنە وقۋعا تۇسەدى. بۇل ماماندىق ارقىلى اۋىل شارۋاشىلىعى مەن مال شارۋاشىلىعىن تەرەڭ زەرتتەۋ ماقساتى بولعانىمەن, ونىڭ ومىرىندەگى ودان كەيىنگى كەزەڭدەردە مۇلدە باسقا باعىتتا داميتىنى انىق بولدى. وسىلايشا بولاشاق عالىمنىڭ تاعدىرى ونى باسقا جولعا باعىتتادى. 1983-1985 جىلدارى اسكەر قاتارىندا وتان الدىنداعى ازاماتتىق بورىشىن وتەيدى. اسكەردەن ورالعان سوڭ, ونىڭ تاعدىر جولى كۇرت وزگەرەدى. 1986 جىلى سەرىكباي قىلىشبايۇلى س.م.كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (قازىرگى ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ) شىعىستانۋ فاكۋلتەتىنە وقۋعا تۇسەدى. شىعىستانۋ عىلىمىنا دەگەن قىزىعۋشىلىعى ارتىپ, 1991 جىلى ۋنيۆەرسيتەتتى قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى جانە اراب ءتىلى ماماندىعى بويىنشا ءتامامدايدى. وسى كەزەڭنەن باستاپ ونىڭ قازاق عىلىمى مەن ءبىلىم سالاسىنداعى قارقىندى قادامدارى باستالادى.

1991 جىل &ndash؛ ەلىمىز ەگەمەندىك العان تاريحي كەزەڭ. ەلدىڭ رۋحاني جاڭعىرۋى مەن مادەنيەتى دامۋدىڭ جاڭا بەلەسىنە كوتەرىلىپ جاتقان وسىنداي شاقتا, جاس مامان س. قوسانوۆ تا ءوزىنىڭ ءومىر جولىندا جاڭا ءبىر ماڭىزدى بەلەستى باستايدى. وسى جىلى ول قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قازاق ءتىلى كافەدراسىنا وقىتۋشى بولىپ قابىلدانىپ, ءوزىنىڭ عىلىمي-پەداگوگيكالىق ەڭبەك جولىن باستاپ, ۇستازدىق قىزمەتتىڭ كيەلى جولىنا تۇسەدى. ۇستازدىق قىزمەتتە جۇرسە دە, بويىنداعى شىعىس ادەبيەتى مەن ورتا عاسىرلىق شىعارمالاردى زەرتتەۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىق ونى عىلىم جولىنا ءبىرجولاتا تۇسۋگە تارتا بەرەتىن ەدى. وسىلايشا 1998 جىلى م.و. اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ قولجازبا جانە تەكستولوگيا بولىمىنە كىشى عىلىمي قىزمەتكەر رەتىندە جۇمىسقا قابىلدانادى. بۇل ماڭىزدى كەزەڭ ونىڭ عىلىم جولىنداعى العاشقى قادامدارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. ينستيتۋتتاعى جۇمىسى عىلىمي زەرتتەۋلەرگە تەرەڭ بويلاپ, ۇلتتىق ادەبيەت پەن مۇرالارىن زەرتتەۋگە باعىتتالعان ەدى. مۇندا ول قولجازبالاردى زەرتتەپ, ءماتىنتانۋ سالاسىنىڭ كۇردەلى قىرلارىن مەڭگەرۋگە, سونداي-اق حالقىمىزدىڭ رۋحاني بايلىعىن جاڭعىرتۋعا بەلسەنە اتسالىستى. بۇل تاجىريبە ونىڭ بولاشاقتاعى شىعارماشىلىق جانە عىلىمي جەتىستىكتەرىنىڭ مىقتى ىرگەتاسىن قالاۋعا سەپتىگىن تيگىزدى. عىلىم جولىنداعى تىنباي ىزدەنىستىڭ ارقاسىندا جينالعان تەرەڭ تاجىريبەسى عالىمدى بەلگىلى ءبىر تاقىرىپتى قولعا الۋعا جەتەلەدى. ناتيجەسىندە قازاق ادەبيەتىندەگى اقىندىق داستۇرگە, ونىڭ جانرلىق تابيعاتىن اشۋعا دەگەن ىنتاسى اتاقتى بازار جىراۋدىڭ شىعارمالارىن زەرتتەۋگە اكەلدى. بازار جىراۋ شىعارماشىلىعىنا ءار قىرىنان كەلگەن عالىم 2005 جىلى «؛بازار جىراۋ وڭداسۇلىنىڭ ادەبي مۇراسى (اقىندىق ءداستۇر, جانر, پوەتيكا)»؛ اتتى تاقىرىپتاعى كانديداتتىق ديسسەرتاسياسىن ءساتتى قورعايدى.

2003-2005 جىلدارى ول «؛كونە تۇركى داۋىرىندەگى جانە ورتا عاسىرلارداعى ادەبيەت»؛ اتتى ىرگەلى زەرتتەۋ جوباسىنا بەلسەندى تۇردە اتسالىستى. بۇل جوبا تۇركى حالىقتارىنىڭ باي رۋحاني مۇراسىنا تەرەڭ بويلاۋعا, ولاردىڭ ادەبيەتىنىڭ دامۋ كەزەڭدەرىن جان-جاقتى زەرتتەۋگە باعىتتالعان بولاتىن. جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەردىڭ ناتيجەلەرى م.و. اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتى دايىنداعان ون تومدىق «؛قازاق ادەبيەتى تاريحىنىڭ»؛ ەكىنشى تومىنا (2006 جىلى) جانە ءۇشىنشى تومىنا (2008 جىلى) ەنگىزىلدى. بۇل ونىڭ عىلىمعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەستەرىنىڭ ءبىرى بولدى, سەبەبى ول ەجەلگى ءداۋىر مەن ورتاعاسىرلىق ادەبيەتتىڭ ۇلتتىق رۋحاني قازىناداعى ورنىن انىقتاۋعا سەپ بولدى. سونىمەن قاتار, 2009-2011 جىلدارى «؛جىراۋلار پوەزياسىنداعى تاۋەلسىزدىك يدەياسى ماسەلەلەرى»؛ اتتى ءۇش جىلدىق زەرتتەۋ جوباسىنا جەتەكشىلىك ەتتى. بۇل جوبا قازاق جىراۋلار شىعارماشىلىعىنداعى ازاتتىق يدەيالارى مەن تاۋەلسىزدىك اڭسارىنىڭ پوەزيالىق كورىنىستەرىن زەرتتەۋگە ارنالدى. ونىڭ جەتەكشىلىگىمەن جۇزەگە اسىرىلعان بۇل زەرتتەۋ جۇمىستارى, قازاق حالقىنىڭ ەركىندىككە ۇمتىلىسىن ايقىنداي وتىرىپ, ۇلتتىق سانانىڭ ويانۋىنا ەرەكشە ۇلەس قوستى.

2003-2010 جىلدار ارالىعىندا سەرىكباي قوسانوۆ قازاقستاننىڭ رۋحاني مۇراسىن جاڭعىرتۋداعى ماڭىزدى جوبالاردىڭ ءبىرى &ndash؛ «؛بابالار ءسوزى»؛ اتتى ءجۇزتومدىق سەرياسىن دايىنداۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوستى. ول وسى كولەمدى ەڭبەكتىڭ 25-63 تومدارىنا جاۋاپتى رەداكتور قىزمەتىن اتقارىپ, قازاقتىڭ باي فولكلورى مەن اۋىز ادەبيەتىن جيناقتاپ, عىلىمي اينالىمعا ەنگىزۋ جولىندا قاجىرلى ەڭبەك ەتتى. بۇل كەزەڭ عالىم ءۇشىن تەك رەداكتورلىق قانا ەمەس, مادەنيەت پەن ادەبيەتتىڭ ساقتالۋى مەن دامۋىنا دەگەن ەرەكشە جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ ۋاقىتى بولدى.

«؛بابالار ءسوزى»؛ جوباسى حالىق مۇرالارىنىڭ باعا جەتپەس ۇلگىلەرىن جيناقتاپ, ولاردىڭ عىلىمي زەرتتەلۋىنە جول اشىپ, كەيىنگى ۇرپاققا جەتكىزۋ ماقساتىن كوزدەدى. سەرىكباي قوسانوۆ وسى ۇلى مۇرانى تەرەڭ ءتۇسىنىپ, ءاربىر تومنىڭ مازمۇندىق جانە عىلىمي دەڭگەيىن جوعارى ۇستاۋعا كۇش سالدى. ول تەك ماتىندەردى دايىنداپ قانا قويماي, قولجازبالاردىڭ ءتۇپنۇسقالىلىعى مەن تاريحي دالدىگىن ساقتاۋعا دا ايرىقشا كوڭىل ءبولدى. ءار تومنىڭ مازمۇنى مەن قۇرىلىمىن جەتە قاداعالاپ, فولكلورلىق ماتەريالداردىڭ تياناقتى زەرتتەلۋىن قامتاماسىز ەتتى.

عالىمنىڭ عىلىمعا سىڭىرگەن سۇبەلى ەڭبەگى ەلەنىپ, 2008 جىلى وتاندىق عىلىم مەن مادەنيەتتىڭ دامۋىنا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى جوعارى باعالانىپ, قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ «؛قۇرمەت گراموتاسىمەن»؛ ماراپاتتالدى. بۇل ماراپات ونىڭ ۇزاق جىلدار بويعى قاجىرلى ەڭبەگى مەن ۇلتتىق رۋحاني قازىنانى جاڭعىرتۋداعى ايرىقشا قىزمەتىنىڭ ايقىن دالەلى بولدى. س. قوسانوۆ عىلىم مەن مادەنيەت سالاسىندا ءوز ىسىنە ادال, تەرەڭ زەرتتەۋلەر جۇرگىزىپ, ۇلتىنا دەگەن شەكسىز ماحابباتىن شىعارماشىلىعى ارقىلى كورسەتە بىلگەن قايراتكەر رەتىندە تانىلدى.

2012 جىلى س. قوسانوۆ تۇركيانىڭ تارسۋس قالاسىندا وتكەن «؛قارادجاوعلان شيير اقشاملارى»؛ اتتى تۇركى حالىقتارىنىڭ جىر فەستيۆالىنە قاتىسىپ, پوەزيانىڭ مەرەيىن اسىرعان بۇل حالىقارالىق شارادا ەرەكشە كوزگە ءتۇسىپ, ارنايى جۇلدەگە يە بولدى. سونىمەن بىرگە 2021 جىلى حاكىم ابايدىڭ 175 جىلدىعىنا وراي عىلىمي-كوپشىلىك باسىلىمداردا جارىق كورگەن توپتاما ماقالالارى ءۇشىن «؛تۇركسوي»؛ حالىقارالىق ۇيىمىنىڭ «؛العىس حاتىن»؛ يەلەندى.

تەرەڭ ءبىلىمىنىڭ ارقاسىندا عىلىم ايدىنىندا ەركىن كوسىلگەن عالىمنىڭ ؛ ؛ «؛بالقى بازار جىراۋ»؛ مونوگرافياسى (2012), «؛تازكيرە-ي بۇعرا حان»؛ تۇركى جازبا ەسكەرتكىشىنىڭ اۋدارماسى (2007), «؛كونە تۇركى ادەبيەتىنىڭ تيپولوگياسى»؛ (2014), «؛ەۆرازيا تۇركىلەرى: ادەبي-مادەني سۇحبات»؛ (2016), «؛سىر بويىنىڭ ساكرالدى ەسكەرتكىشتەرى: ميفتەر, اڭىزدار, حيكايالار»؛ (2019), «؛قورقىت اتانىڭ دانالىق سوزدەرى»؛ (2019) جانە «؛الاشتىڭ اسىل مۇراسى»؛ (2019), «؛كونە تۇركى ادەبيەتى»؛ عىلىمي مونوگرافياسى (2021), «؛جانقوجا باتىر»؛ (2021), ت.ب. اۆتورلىق جانە ۇجىمدىق عىلىمي ەڭبەكتەرى مەن 200-دەن اسا ؛ عىلىمي-ادەبي ؛ ماقالالارى ؛ جارىق ؛ كورگەن.

كىندىك قانى تامعان تۋعان جەرگە قىزمەت ەتۋ ءار ازاماتتىڭ بورىشى. وسى ۇستانىمدى بەرىك ۇستانعان عالىم ەندىگىدە تۋعان جەرى قىزىلوردا ءوڭىرىنىڭ ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنە قىزمەت ەتۋگە قىزمەت ەتۋگە كىرىسەدى.

2017-2020 جىلدار ارالىعىندا س. قوسانوۆ قىزىلوردا وبلىستىق «؛رۋحاني جاڭعىرۋ»؛ ورتالىعىندا «؛رۋحاني قازىنا»؛ ءبولىمىنىڭ باسشىسى قىزمەتىن ابىرويمەن اتقاردى. بۇل كەزەڭ ونىڭ عىلىمي ءارى رۋحاني سالاداعى كاسىبي قىزمەتىنىڭ جاڭا بەلەسى بولدى. ول ەلدىڭ مادەنيەتى مەن تاريحىن جاڭعىرتۋعا باعىتتالعان مەملەكەتتىك باعدارلاما اياسىندا ماڭىزدى جوبالاردى جۇزەگە اسىرىپ, ۇلتتىق مۇرالارىمىزدى ساقتاۋ مەن قايتا جاڭعىرتۋ ىسىنە جەتەكشىلىك ەتتى.

«؛رۋحاني قازىنا»؛ ءبولىمىنىڭ باسشىسى رەتىندە س. قوسانوۆتىڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى &ndash؛ حالقىمىزدىڭ تاريحي, مادەني جانە رۋحاني قۇندىلىقتارىن زاماناۋي قوعامنىڭ قاجەتتىلىگىنە ساي جاڭعىرتىپ, ولاردى بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ ساناسىنا ءسىڭىرۋ بولدى. ول ءوزىنىڭ تەرەڭ ءبىلىمى مەن تاجىريبەسىن پايدالانا وتىرىپ, وڭىردەگى تاريحي-مادەني مۇرالاردى زەرتتەۋ, ساقتاۋ جانە ناسيحاتتاۋ باعىتىندا كوپتەگەن جوبالاردى ۇيىمداستىردى. اسىرەسە, قازاق حالقىنىڭ فولكلورى, ادەبيەتى, قولونەرى, مۋزىكاسى مەن سالت-داستۇرلەرىن قايتادان جاڭعىرتۋعا ەرەكشە نازار اۋداردى.

س. قوسانوۆتىڭ باستاماسىمەن قىزىلوردا وبلىسىندا «؛رۋحاني جاڭعىرۋ»؛ باعدارلاماسى اياسىندا كوپتەگەن مادەني ءىس-شارالار مەن زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. بۇل ءىس-شارالار ءوڭىردىڭ رۋحاني-مادەني مۇراسىن كوپشىلىككە تانىتىپ قانا قويماي, ونى جۇيەلى تۇردە زەرتتەپ, عىلىمي تۇرعىدان ساراپتاۋعا مۇمكىندىك بەردى. سونىمەن قاتار, ول ايماقتاعى مادەني نىسانداردى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ, ەتنوگرافيالىق ەكسپەديسيالار ۇيىمداستىرۋ جانە جەرگىلىكتى حالىقتىڭ رۋحاني مۇراسىن ساقتاۋ باعىتىنداعى باستامالارعا جەتەكشىلىك ەتتى.

س. قوسانوۆتىڭ باسشىلىعىمەن «؛رۋحاني قازىنا»؛ ءبولىمى تاريحي تۇلعالار مەن ەلەۋلى وقيعالارعا ارنالعان كونفەرەنسيالار, كورمەلەر مەن عىلىمي زەرتتەۋلەردى ىسكە اسىرىپ, سول ارقىلى ۇلتتىق مۇرامىزدى كەلەر ۇرپاققا جەتكىزۋ ىسىندە ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. ونىڭ باسشىلىعىمەن جۇزەگە اسىرىلعان ءار جوبا قىزىلوردا ءوڭىرىنىڭ عانا ەمەس, جالپى قازاق حالقىنىڭ رۋحاني بايلىعىن جاڭعىرتىپ, ونى ۇرپاقتان ۇرپاققا جەتكىزۋ ىسىنە زور ۇلەس قوستى. بۇل جىلدار س. قوسانوۆ ءۇشىن شىعارماشىلىق پەن ۇيىمداستىرۋشىلىق قابىلەتتەرىن تولىق ىسكە اسىرىپ, تۋعان ەلىنىڭ مادەني جانە رۋحاني بايلىعىن جاڭعىرتۋعا ارنالدى. ونىڭ ۇلتتىڭ رۋحاني قازىناسىن ساقتاپ, ونى ناسيحاتتاۋ جولىنداعى ەڭبەگى حالىق اراسىندا ۇلكەن قۇرمەت پەن سىيلاستىققا يە بولدى.

2020 جىلدان باستاپ بۇگىنگى كۇنگە دەيىن س. قوسانوۆ ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىندە قازاق ادەبيەتى جانە ادەبيەت تەورياسى كافەدراسىنىڭ دوسەنتى قىزمەتىن اتقارىپ كەلەدى. بۇل قىزمەت وعان عىلىمي ىزدەنىسىن ءارى قاراي جالعاستىرىپ, جاس بۋىنعا قازاق ادەبيەتى مەن ونىڭ تەورياسىن تەرەڭدەتە وقىتۋعا مول مۇمكىندىك بەردى. ول تەك ۇستاز عانا ەمەس, ادەبيەت پەن عىلىمنىڭ شىنايى قىزمەتكەرى رەتىندە جاس عالىمدار مەن بولاشاق فيلولوگ مامانداردىڭ قالىپتاسۋىنا ۇلەس قوسىپ كەلەدى. دوسەنت رەتىندە س. قوسانوۆ قازاق ادەبيەتىنىڭ باي مۇراسىن تەرەڭ زەرتتەپ, ادەبيەت تەورياسىنىڭ نەگىزگى قاعيدالارىن ستۋدەنتتەرگە جەتكىزۋگە ۇلكەن كۇش سالادى. ونىڭ دارىستەرى تەك فاكتىلەر مەن تەوريالىق بىلىممەن شەكتەلمەي, وقۋشىلاردىڭ ادەبيەتكە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىراتىن جان-جاقتى زەرتتەلگەن عىلىمي تالداۋلارعا تولى. ادەبيەت تاريحى مەن تەورياسىن جەتە ءتۇسىندىرىپ قانا قويماي, ۇلتتىق ادەبيەتتىڭ رۋحاني جانە مادەني نەگىزدەرىن ستۋدەنتتەرگە سىڭىرۋگە ەرەكشە ءمان بەرەدى. سونىمەن قاتار, س. قوسانوۆ عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن دا توقتاتپاي, قازاق ادەبيەتىنىڭ دامۋى مەن قازىرگى ادەبيەتتانۋ عىلىمىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن زەرتتەپ, جاڭا عىلىمي ماقالالار مەن مونوگرافيالار جازۋدى جالعاستىرۋدا. ول جاس عالىمداردى عىلىمي ىزدەنىستەرگە شابىتتاندىرىپ, ولاردىڭ شىعارماشىلىق الەۋەتىن دامىتۋعا باعىت-باعدار بەرىپ كەلەدى. ونىڭ جەتەكشىلىگىمەن جازىلعان ستۋدەنتتەردىڭ جانە ماگيسترانتتاردىڭ عىلىمي جۇمىستارى ادەبيەتتانۋ سالاسىندا ءوز ورنىن تابۋدا.

س. قوسانوۆ تەك ادەبيەتتانۋ سالاسىندا عانا ەمەس, سونىمەن قاتار ازاماتتىق ۇستانىمى قالىپتاسقان قارىمدى جۋرناليست جانە جۇرەگىمەن جىر توككەن تالانتتى اقىن رەتىندە دە تانىلعان تۇلعا. ونىڭ جۋرناليستىك قىزمەتى مەن ازاماتتىق كوزقاراسى قوعامداعى وزەكتى ماسەلەلەردى كوتەرىپ, ۇلتتىق رۋح پەن مادەنيەتتى ناسيحاتتاۋعا باعىتتالسا, اقىن رەتىندەگى شىعارماشىلىعى تەرەڭ وي مەن نازىك سەزىمدەرگە تولى ولەڭدەرىندە ورىلەدى. اقىننىڭ تىرناقالدى ولەڭدەرىنىڭ ءبىرى «؛ادىمدا, ارال»؛ 1982 جىلى ارال اۋداندىق «؛تولقىن»؛ گازەتىندە جاريالاندى. س.قوسانوۆتىڭ تۋىندىلارى ءار كەزدەرى رەسپۋبليكالىق «؛قازاق ادەبيەتى»؛, «؛انا ءتىلى»؛, «؛جاس الاش»؛, «؛تاڭ-شولپان»؛ سەكىلدى گازەت-جۋرنالداردا باسىلىپ تۇرادى. ونىڭ ؛ قالامىنان ؛ تۋعان «؛ارالدى اڭساۋ»؛ (1997), «؛جۇرەگىمدە ءجۇز ولەڭ»؛ (2007) اتتى ەكى ؛ جىر ؛ جيناعى ؛ ءوز وقىرمانىن تاپتى. اقىننىڭ ءبىرقاتار شىعارمالارى ؛ م.و.اۋەزوۆ اتىنداعى ءاوي عالىمدارى قۇراستىرعان «؛گۇل كوكتەم»؛ (2011), «؛ەگىز پەرنە»؛ (2013) - ۇجىمدىق جىر جيناقتارىنا ؛ ەنگەن. سونداي-اق ونىڭ ولەڭدەرى 2014 جىلى «؛جىر مارجانى»؛ - اقىندار انتولوگياسىنىڭ ءۇىىى تومىندا جاريالاندى. 2002 جىلى «؛تاڭ-شولپان»؛ جۋرنالىندا جاريالانعان ؛ توپتاما ولەڭدەرى ءۇشىن س.قوسانوۆ «؛جىل اقىنى»؛ دەپ تانىلدى. سونداي-اق رەسپۋبليكالىق «؛مۇقاعالي»؛ جۋرنالىندا جاريالانعان توپتاما ولەڭدەرىنىڭ كوركەمدىك دەڭگەيى مەن ءسوز ايشىقتارى نازار اۋدارارلىق.

س. قوسانوۆتىڭ ولەڭدەرى تۋرالى قازاقستاننىڭ بەلگىلى ادەبيەتتانۋشىلارى مەن عالىمدارى ب.وماروۆ, گ.وردا, ك.راحىمجانوۆ, ءا.ابدىراسيلوۆا, ج.تولىسباەۆا, م.شايحيەۆ, ءب.جۇسىپ, ش.قۇرمانبايۇلى, ن.اقىش, م.كارىباي سىندى ادەبيەت ساراپشىلارى تاراپىنان جوعارى باعالانعان پىكىرلەر مەرزىمدى ءباسپاسوز بەتتەرىندە ءجيى جاريالانىپ تۇردى. بۇل ساراپتامالىق ماقالالار مەن پىكىرلەردە اقىننىڭ شىعارماشىلىعىنداعى ۇلتتىق رۋح پەن تەرەڭ سەزىم, وتانعا دەگەن ادالدىق جانە تۋعان جەرگە دەگەن شەكسىز ماحاببات كورىنىس تاپقانىن ەرەكشە اتاپ وتەدى. اسىرەسە, اۆتوردىڭ وتانعا, تۋعان جەرىنە, ۇلتقا دەگەن تەرەڭ سەزىمگە تولى تۋىندىلارى وقىرمان قاۋىمنىڭ ىقىلاسىنا بولەنگەنى بايقالادى. اقىن شىعارمالارىندا ارال تەڭىزىنىڭ قاسىرەتتى تاعدىرىنا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. بۇل ورايدا سەرىكباي قوسانوۆ ءوزىنىڭ الدىنداعى تولەگەن, زەينوللا, جاراسحان, ءشومىشباي اعالارىنىڭ ءىزىن جالعاپ, ءداستۇرلى تەڭىز تاقىرىبىن ءار قىرىنان تەبىرەنە تولعايدى. اقىننىڭ «؛جۇرەگىمدە ءجۇز ولەڭ»؛ جيناعىندا وقىرماندى سەلت ەتكىزەر ويلى تولعاۋ دا, سەزىمدى قوزعايتىن وتتى جىرلارى دا بارشىلىق. س.قوسانوۆتىڭ ماحاببات ليريكاسى دا وبرازعا باي, ورنەكتى كەلەدى.

سەرىكباي قىلىشبايۇلى بۇكىل سانالى عۇمىرىن ۇلتتىڭ رۋحانياتىنا ارناپ, تۋعان حالقىنىڭ مادەنيەتى مەن ادەبيەتىن جاڭعىرتۋ جولىندا تەر توكتى. سەرىكباي قىلىشبايۇلىنىڭ ەڭبەگىنىڭ باستى ەرەكشەلىگى &ndash؛ ەشقانداي داڭعازاسىز, بار ايقاي-شۋدان تىس, ءوز ىسىنە ادالدىقپەن بەرىلگەندىگى. ول ءوزىنىڭ بويىنداعى اقىل-پاراساتىن, شىعارماشىلىق قۋاتىن سارقا جۇمساپ, ەشكىمنەن ماراپات كۇتىپ نەمەسە اتاق دامەتپەي, ەلىنىڭ بولاشاعى ءۇشىن قىزمەت ەتتى. ونىڭ تۇلعالىق بولمىسى شىنايى ۇلتجاندىلىق پەن ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ۇلگىسى ىسپەتتى. عالىمنىڭ ۇلت رۋحانياتىنا قوسقان ۇلەسىن باعالاي وتىرىپ, ونىڭ ەلىنىڭ مادەني مۇراسىن ساقتاپ, ونى كەلەر ۇرپاققا جەتكىزۋگە باعىتتالعان قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ ماڭىزدىلىعىن تەرەڭ سەزىنەمىز. ول &ndash؛ اتاق ءۇشىن ەمەس, رۋحاني بايلىق پەن ۇلتتىق قۇندىلىقتار ءۇشىن ءومىر ءسۇرىپ, جانىن سالا قىزمەت ەتكەن تۇلعا.

سوز سوڭىندا, ارداقتى اعامىز سەرىكباي قىلىشبايۇلىنىڭ 60 جاسقا تولعان مەرەيلى تويىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتاي وتىرىپ, اعامىزدىڭ شىعارماشىلىق شابىتىنىڭ سارقىلماي, قالامى مۇقالماي, عىلىم مەن ادەبيەت سالاسىنداعى قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ جەمىسى مول بولسىن دەپ دەي كەلە, وتباسىنا اماندىق, بەرەكە-بىرلىك, دەنىنە ساۋلىق تىلەيمىز!