ەلدەگى ساياسي تۇتقىن رەتىندە تانىلعان نەمەسە سول ستاتۋسقا لايىق 28 ازاماتتىڭ سۋرەتىن ۇستاعان 20-دان استام ازامات اكسيا كەزىندە ءار تۇتقىننىڭ "نە ءۇشىن قۋدالانعانىنا" توقتالىپ, كىم ەكەنىن ايتىپ وتىردى. اكسياعا قاتىسۋشىلاردىڭ ءارقايسىسى ءسوزىن بىتىرگەن كەزدە ءبارى بىرىگىپ, "بوستاندىق!" دەپ ايقايلادى.
اكسيا كەزىندە "شاڭىراق ءىسى" بويىنشا ۇزاق جىلعا سوتتالعانداردىڭ ءبىرى ارون اتابەك, "قازاتومونەركاسىپ" كومپانياسىنىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى مۇحتار جاكىشەۆ, "ەلدە تىيىم سالىنعان ۇيىمنىڭ ىسىنە ارالاستى" دەپ ەكسترەميزم بويىنشا ايىپتالعان كوپ بالالى جانە جالعىزباستى انالار وكسانا شەۆچۋك, جازيرا دەمەۋوۆا, گۇلزيپا جاۋكەروۆا, "جيھادشىلار ءىسى" بويىنشا سوتتالعان المات جۇماعۇلوۆ, كەنجەبەك ابىشەۆ, كاسىپكەر ەسكەندىر ەرىمبەتوۆ, شىمكەنتتىك كاسىپوداق بەلسەندىسى ەرلان بالتاباي سياقتى ۇزىن سانى 28 ساياسي تۇتقىننىڭ اتى اتالدى. ولاردىڭ اراسىندا اقپارات قۇرالدارىندا اتتارى سيرەك اتالاتىن جۋرناليستەر, رەپەرلەر, بلوگەرلەر, قاراپايىم ازاماتتار بولدى. تىكەلەي ەفير كەزىندە سونى مەڭزەگەن قولدانۋشىلاردىڭ ءبىرى ء"ماسساعان, ءبىز بىلمەيتىن قانشاما ادام قاماۋدا" دەپ جازدى.
جينالعاندار شارا بارىسىندا بۇل ازاماتتاردىڭ پىكىر-كوزقاراسى ءۇشىن قۋدالانعانىن ايتىپ, جازىقتان-جازىقسىز قاماۋدا وتىرعانىن ايتتى.
- وتكەن عاسىردا 38-جىلعى قۋعىن-سۇرگىنگە ءستاليندى كىنالادىق. ەندى ءقازىر كىمدى كىنالايمىز؟ ستالين زامانى ەمەس دەپ ايتقانمەن ودان دا ءوتىپ كەتتى, - دەدى اكسياعا كەلگەندەردىڭ ءبىرى.
شىمكەنتتە دە بۇگىن ءبىر توپ ازامات ساياسي تۇتقىنداردى بوساتۋدى تالاپ ەتىپ, قالا ورتالىعىندا ؛اكسيا وتكىزدى.
بۇعان دەيىن ؛نۇر-سۇلتان, الماتى قالالارىندا دا وسىعان ۇقساس اكسيالار وتكەن. ولارعا قاتىسۋشىلار ەلدەگى ساياسي تۇتقىنداردى بوساتۋدى تالاپ ەتكەن. مۇنداي اكسيالاردىڭ سوڭعى كەزدە ءجيى وتۋىنە جاقىندا سوتتىڭ مۇحتار جاكىشەۆتى تۇرمەدەن بوساتپاۋ تۋرالى ؛شەشىمى ؛تۇرتكى بولعان.
24 شىلدەدە سەمەي قالالىق №2 سوتىنىڭ سۋدياسى ەرمەك شىمىروۆ "قازاتومونەركاسىپ" ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى مۇحتار جاكىشەۆتىڭ مەرزىمىنەن بۇرىن بوساپ شىعۋ تۋرالى ءوتىنىشىن ؛قاناعاتتاندىرمادى. جاكىشەۆتىڭ مەملەكەت الدىندا 99 ميلليارد تەڭگەدەن استام قارىزى بار ەكەنىن ايتقان سۋديا ونى قاماۋدان ەرتە بوساتا المايتىنىن ايتقان. قورعاۋ تارابى دەنساۋلىعى ابدەن ناشارلاعان جاكىشەۆتى قاماۋدان بوساتۋعا مەملەكەت الدىنداعى قارىزى كەدەرگى بولا المايتىنىن ايتقان ەدى.
وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا ساياسي تۇتقىندار جونىندەگى ساراپشىلار كەڭەسىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى باقىتجان تورەعوجينا 2018 جىلعى ساياسي تۇتقىندار ءتىزىمىن نەگىزىنەن قدت (ەلدە تىيىم سالىنعان "قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى" قوزعالىسى) يدەياسى مەن مۇحتار ءابليازوۆتى (قازاقستان سوتى 2017 جىلى قارجى جىمقىردى دەگەن ايىپپەن 20 جىلعا سىرتتاي سوتتاعان, ءبىر اي بۇرىن 2004 جىلى ادام ولىمىنە تاپسىرىس بەرگەن دەگەن ايىپپەن سىرتتاي ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرعان) قولداۋشىلار تولىقتىرعانىن ايتقان ەدى. حالىقارالىق ۇيىمدار استانانى ساياسي تۇتقىنداردى بوساتىپ, ازاپتاۋدى توقتاتۋعا شاقىرىپ كەلەدى.
بيلىك ساياسي تۇتقىندار بار ەكەنىن مويىندامايدى. ەلدىڭ ءبىرىنشى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ 2017 جىلى ساياسي رەپرەسسيا قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنىندە "ازاماتتاردىڭ قۇقىعى مەن ەركىندىگى قورعالاتىن قازاقستاندا ساياسي قۋدالاۋ مەن تۇتقىندار جوق" دەپ ؛مالىمدەگەن.
پىكىر قالدىرۋ
پىكىر