وسى جازدا جامبىل فەرمەرلەرىنە سۋارمالى سۋ جەتكىلىكتى بولا ما؟

تابيعاتتىڭ بيلىگى سونشالىق, قازاقستان تەك ترانسشەكارالىق وزەندەرگە يە بولا وتىرىپ, وسى سۋ رەسۋرستارى قالىپتاساتىن اۋماقتىڭ باقىتتى يەسى بولىپ تابىلاتىن كورشى قىرعىزستاننان سۋارمالى سۋدىڭ 40% الادى. جامبىل اگرارشىلارى وزدەرىنىڭ سۋ قويمالارىنىڭ تولىق كولەمدە تولتىرىلاتىنىنا عانا ەمەس, سونىمەن قاتار كورشىلەر شۋ جانە تالاس وزەندەرىنىڭ باسسەينىن سۋ ءبولۋ جونىندەگى ۋاعدالاستىقتاردى ساقتايتىنىنا دا تولىق تاۋەلدى. وتكەن جىلى جامبىل وبلىسىنداعى اگراگيالار سۋارمالى سۋ تاپشىلىعىنا, قۇرعاقشىلىققا جانە ەگىننىڭ ءبىر بولىگىنىڭ ولىمىنە تاپ بولدى. الداعى سۋارۋ كەزەڭى جانە وعان دايىندىق تۋرالى kazinform اگەنتتىگىنىڭ تىلشىسىنە "قازسۋشار" رمك جامبىل فيليالى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى عاليا زارۋباەۆا ايتىپ بەردى.

- عاليا عابباسقىزى, سۋ ءبولۋ جونىندەگى شارتتاردى جاساۋ كەزىندە قازاقستان مەن قىرعىزستان قانداي قۇجاتتى باسشىلىققا الادى؟

&mdash؛ سۋ ءبولۋ وتكەن عاسىردا قابىلدانعان قۇجاتتار بويىنشا 1983 جىلعى "شۋ وزەنى اعىنىنىڭ ءبولىنۋى تۋرالى" جانە "تالاس وزەنى اعىنىنىڭ ءبولىنۋى تۋرالى" ەرەجەلەر نەگىزىندە, سونداي-اق 1948 جىلعى كۋركۋرەۋ-سۋ جانە اسپارا وزەندەرىنىڭ سۋ ءبولىنۋى تۋرالى ۋاقىتشا ەرەجە نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلاتىنىن اتاپ وتكىم كەلەدى. وسى قۇجاتتار بويىنشا سۋ رەسۋرستارى پايىزدىق اراقاتىناستا بولىنەدى &mdash؛ 50-دەن 50-گە دەيىن تالاس وزەنى بولىنەدى, ال شۋ وزەنىنە كەلەتىن بولساق, مۇندا 42% قازاقستان الادى جانە 58% كورشىلەرىمىزدە قالادى.

بۇدان باسقا, 2000 جىلى قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى اراسىندا شۋ جانە تالاس وزەندەرىندە مەملەكەتارالىق پايدالانۋداعى سۋ شارۋاشىلىعى قۇرىلىستارىن پايدالانۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى. بۇل رەتتە قازاقستان قازاقستان مەن قىرعىزستاندى سۋمەن قامتاماسىز ەتەتىن گيدروقۇرىلىستاردى كۇتىپ-ۇستاۋعا ارنالعان شىعىستاردى قامتاماسىز ەتۋگە مىندەتتەندى.

ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا شۋ مەن تالاس ترانسشەكارالىق وزەندەرىن پايدالانۋ جولىنداعى بەس ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى وكىلدەرىنىڭ كەزدەسۋى بارىسىندا سۋ ءبولۋ ءتارتىبى تۋرالى بەلگىلى ءبىر ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىلدى. قازاقستان جانە قىرعىزستان تاراپتارى 2024 جىلعى ۆەگەتاسيالىق كەزەڭگە ارنالعان كەستەلەردى بەكىتتى. وسى كەستەگە سايكەس, قازاقستان شۋ وزەنى بويىنشا 180 ملن تەكشە مەتر سۋارمالى سۋ, ال تالاس وزەنى بويىنشا &mdash؛ 380 ملن تەكشە مەتر سۋ الۋى ءتيىس.

- جامبىل وبلىسىندا جاڭا ۆەگەتاسيالىق ماۋسىمنىڭ بولاشاعى قانداي؟

&mdash؛ جامبىل وبلىسى قىرعىزستان اۋماعىندا قالىپتاساتىنى بەلگىلى ترانسشەكارالىق شۋ جانە تالاس وزەندەرىنەن سۋارمالى سۋدىڭ 80% الادى. شۋ جانە تالاس وزەندەرىنىڭ باسسەينىندەگى سۋ رەسۋرستارىنىڭ ەداۋىر بولىگى سۋارۋ ءۇشىن پايدالانىلادى. ۆەگەتاسيا باستالعانعا دەيىن دە جىل سايىن كوميسسيا جينالىپ, ترانسشەكارالىق وزەندەردەن سۋ الۋ كەستەسىن, كيروۆ سۋ قويماسىنىڭ, مەملەكەتارالىق كوزدەر مەن وبەكتىلەردىڭ جۇمىس رەجيمىن كەلىسەدى جانە بەكىتەدى.

بىزدىڭ وبلىستاعى ترانسشەكارالىق وزەندەردىڭ سۋ رەسۋرستارىنىڭ نەگىزگى تۇتىنۋشىسى اۋىل شارۋاشىلىعى, سونداي-اق سۋارمالى ەگىنشىلىك بولىپ تابىلادى. سۋارمالى جەرلەردىڭ اۋدانى 182 مىڭ گەكتاردى قۇرايدى, ونىڭ ىشىندە بيىلعى ۆەگەتاسيالىق كەزەڭدە 90 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەردى سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جوسپارلانعان, بۇل وتكەن جىلعى كورسەتكىشتەردەن 30 مىڭ گەكتارعا از.

- جامبىل وبەكتىلەرى, گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستار الداعى ۆەگەتاسيالىق ماۋسىمعا قانشالىقتى دايىن؟ قارجىلاندىرۋ جەتكىلىكتى مە؟

&mdash؛ "قازسۋشار" رمك جامبىل فيليالىنىڭ بالانسىندا قازىرگى ۋاقىتتا 496 گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىس بار. بۇل سۋ جيناۋدىڭ جالپى كولەمى 841 ملن. تەكشە مەتر ىلعالدى قۇرايتىن 7 سۋ قويماسى, ەكى بوگەت, 11 سۋ تورابى, ۇزىندىعى 2 177,6 كم 349 سۋارۋ كانالى, جالپى ۇزىندىعى 407 كم 81 كوللەكتور جانە 46 ارتەزيان ۇڭعىماسى.

- جامبىل وبلىسىنىڭ ءتۇرلى اۋداندارىنداعى ەگىستىكتەر قانداي كوزدەردەن سۋارىلادى؟

- جامبىل فيليالى بارلىق ون اۋدان بويىنشا سۋارمالى سۋ بەرەدى. ىشكى كوزدەردەن بەس اۋدان &mdash؛ جۋالى, سارىسۋ, رىسقۇلوۆ, شۋ, مويىنقۇم جانە مەركى سۋارىلادى. قالعان بەس اۋدان ترانسشەكارالىق شۋ جانە تالاس وزەندەرىنە تاۋەلدى. قورداي جانە مەركى اۋداندارى شۋ وزەنىنەن (باتىس ۇلكەن شۋ كانالى ارقىلى) سۋ الادى, ال بايزاق, جامبىل جانە تالاس اۋداندارى تالاس وزەنىنەن ىلعالدىڭ تۇسۋىنە بايلانىستى. بۇل بەس اۋداندا بۇرىن كورشىلەردىڭ كەستەنى ساقتاماۋىنا بايلانىستى سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ پروبلەمالارى ءجيى بولاتىن.

- جامبىل سۋ قويمالارى قانشالىقتى تولى؟ شارۋا قوجالىقتارى سۋمەن قامتاماسىز ەتە الا ما؟

&mdash؛ سۋارۋ كەزەڭىنە دايىندىق بارىسىندا اۋا رايى بولجامى ەسكەرىلىپ, فيليال بالانسىنداعى بارلىق جەتى سۋ قويماسىنىڭ جۇمىس كەستەسى ازىرلەندى. وسى ماۋسىمدا ءبىزدىڭ سۋ قويمالارىمىزدا قاجەتتى سۋ كولەمى جيناقتالعان. تاسوتكەل سۋ قويماسى تولىعىمەن تولتىرىلعان, جاقىن ماڭداعى اۋدانداردا سۋ تاپشىلىعى كۇتىلمەيدى. جۋالى اۋدانىنداعى تەرس-اشىبۇلاق سۋ قويماسى 93% - عا تولدى, ءقازىر سۋ تاسقىنىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن سۋ قويماسى ترانزيتتىك رەجيمدە جۇمىس ىستەيدى, ال سۋ الي وزەنى ارقىلى بيلىكول جانە اقكول كولدەرىنە اعىزىلادى. اقكول ازىرگە تەك 34% - عا تولدى.