• usd 468.56

  • eur 497.56

  • rub 7.3

  • cny 67.18

29 ءساۋىر, 22:09:14
الماتى
+35°

11 ناۋرىز, 2024 مادەنيەت

شالا قازاقتار قالاي سويلەيدى؟

قازاق ءتىلىنىڭ جاناشىرى ەركىن ومار ءتىلىمىزدىڭ بۇزىلۋىنا اسەر ەتەتىن نەگىزگى فاكتورلاردى اتاپ كورسەتتى.

فوتو: اشىق دەرەككوز

 ؛  ؛  ؛اۋىز ەكى تىلدەرىنە سوزدەردىڭ ارىپتەرىن, بۋىندارىن, ءسوزارالىق سوزدەرىن ءتۇسىرىپ ايتۋ (بوشى, ساشى, قايتان, ەنشە, جەيتىن بار ما؟), ءسوز سوڭىنا شالا تىلدىك جالعاۋلاردى جالعاپ سويلەۋ (بارۋىن كەرەك-پىن, كەرەك-تى, باردىم-شى), ەتىستىك سوزدەردى جالعاۋسىز ايتۋ (اعام, قاعام), جات تىلدىك سوزدەردى بۇرمالاپ قولدانۋ ؛(گدەسىن, ۆتورنيكتە كەسەي, زانيت پا, ءباتىر نان), تىلدەرىندەگى سوزدىك قوردىڭ تاپشىلىعىنان سوزبەن ءسوزدىڭ اراسىن بوقتىق سوزدەرمەن بايلانىستىرىپ وتىرۋ سياقتى اۋىزشا ايتىلاتىن تۇرلەرى جاتادى.

 ؛  ؛  ؛جوعارىدا كەلتىرىلگەن شالا تىلدىك سوزدەردىڭ دۇرىس ايتىلۋ (جازىلۋ) ۇلگىلەرى:
بولشى, سالشى, قايتادان, ەندەشە, جەيتىن تاماق بار ما, بارۋىم كەرەك, الدىم (العانمىن), قالدىم (قالعانمىن), ؛قايداسىڭ, سەيسەنبى كۇنى كەل, بوس ەمەس پە, قۋىرىلعان (كەپتىرىلگەن) نان (وزبەكشە: پوتير نان), قارما نان (وزب-ە: توندير نان). ادەبي تىلدەرىنە جازۋ ۇلگىسىندەگى دۇنيەلەر ؛كىرەدى. شالا تىلدىك سوزدەرمەن جازىلعان ماقالالار, شالا تىلدىك كوركەم شىعارمالار, شالا تىلدىك عىلىمدىق ەڭبەكسىماقتار, شالا تىلدىك سوزدىكتەر, باسقا ۇلتتاردىڭ تىلدەرىنەن سوزبە-سوز شالا قازاقشا اۋدارىلعان نەمەسە جات تىلدىك سوزدەردىڭ سوڭىنا قازاقشا, شالا قازاقشا ؛جالعاۋلار جالعانعان سوزدەر مەن سويلەمدەر كىرەدى. شالا قازاقتاردىڭ «؛ادەبي»؛ تىلدەرىندەگى كۇردەلى سويلەمدەرىنىڭ ؛اراسىندا, جاي سويلەمدەرىندەگى سوزبەن ءسوزدى بايلانىستىرىپ تۇراتىن جالعاۋلارىنىڭ بولمايتىنى سياقتى, سويلەم مەن سويلەمنىڭ اراسىن بايلانىستىرىپ وتىراتىن سويلەمارالىق جالعاۋلارى بولمايدى. ءبىر سويلەمگە ەكىنشى سويلەمدى جالعاۋسىز تىركەستىرە سالۋ, سونىمەن بىرگە سويلەم ىشىندەگى كەز-كەلگەن ءسوزدى اتاۋ ءسوز بولماسا دا, باس ارىپپەن باستاپ جازا بەرۋ, ەرەجەسىز تىلدەگى قالىپتى جاعدايلار.

 ؛  ؛  ؛مىسالى: ا) ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت «؛مەملەكەتتىك كوورپوراسياسى»؛ ؛كومەرسيالىق ەمەس اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ ؛سوربۇلاق اۋدانى بويىنشا فيليالى «؛الەۋمەتتىك تولەمدەردى ۆەدومستۆو ارالىق ەسەپتەۋ ورتالىعى»؛ دەپارتامەنتىنىڭ ؛سوربۇلاق اۋداندىق بولىمشەسى.
 ؛  ؛ ء ؛ا) 29-31.07.22. الماتى وبل. نوسەر جاۋىن كۇتىلۋدە, 15-20 m/s دەيىن جەلدىن ۇيتقۋ قاتەرى كۇتىلۋدە, كۇن كۇركىرەپ, بۇرشاق جاۋۋى كۇتىلۋدە. دۇرىسى: شىلدە ايىنىڭ 29-نان &ndash؛ 31-نە دەيىنگى ارالىعىندا, الماتى وبىلىسىندا سەكۇنتىنا 15-20 مەتر جىلدامدىقپەن كۇشتى جەل تۇرادى (سوعادى). كۇن بۇلتتانىپ, بۇرشاق ارالاس جاڭبىر جاۋادى. ەندى ءتىلدى بۇزۋ ارەكەتتەرىنىڭ قانداي جولدارمەن ورىن العانىن جەكە-جەكە كورسەتىپ, كەيبىرەۋىنە توقتالا كەتەيىك.
1. ءتىل ەرەجەلەرىنىڭ بۇرمالانۋى؛
2. وقۋ ورىندارىنا شالا ءتىلدى ادامداردىڭ ۇستازدىق ەتۋگە قابىلدانۋى؛
3. وقۋلىق كىتاپتاردىڭ شالا قازاق ءتىلىنىڭ سوزدەرىمەن قۇراستىرىلۋى؛
4. شالا قازاقشا سوزدەردىڭ ءباسپاسوز بەتتەرى ارقىلى تارالۋى؛
5. ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا (مەكتەپتەردە) تەز وقىتۋ ءادىسىنىڭ ەنگىزىلۋى؛
6. قوعامدىق (قالالىق) جولاۋشىلاردى تاسىمالداۋ (شالا قازاقشا: جولاۋشىلار تاسىمالى) كولىكتەرىن جۇرگىزەتىن ادامداردىڭ اراسىندا شالا ءتىلدى جۇرگىزۋشىلەردىڭ كوپ بولۋى؛
7. ورىس كلاسىندا وقيتىن وقۋشىلار مەن قازاق كلاسىندا وقيتىن وقۋشىلاردىڭ ءبىر مەكتەپتىڭ ىشىندە قاتار وقىتىلۋى؛
8. ءتىل سالاسىنا جاۋاپتى ۇلكەن مەكەمەنىڭ وزىنەن كوپتومدىق (قازاقشا-ورىسشا, ورىسشا-قازاقشا) شالا تىلدىك ؛سوزدىكتەردىڭ قۇراستىرىلىپ شىعارىلۋى جانە ولاردىڭ ءارتۇرلى جولدارمەن ەلگە تاراتىلۋى؛
9. شالا قازاق انشىلەردىڭ ماعىناسىز سوزدەردەن تۇراتىن اندەردى (اۋەندەرى وزبەكشە) ەلدىڭ ءقۇلاعىنا ؛سىڭىرۋى, ارتىستەردىڭ تۇرساي, قويساي دەپ شالا قازاق تىلىندە ەل الدىندا ونەر كورسەتۋى, شالا قازاق تىلىندە ؛تۇسىرىلگەن كينولاردىڭ (شالا قازاقشا: تۇسىرىلىمدەردىڭ) ەلگە ۇسىنىلۋى (كەلينكا, اتاشكا ت.ب), راديو-تەلەارنالاردان ءارتۇرلى حابارلاردى جۇرگىزەتىن جاستاردىڭ تىلدەرىنە بۇزىلعان سوزدەردى ارالاستىرىپ سويلەۋى, سۋىرىپ سالما ايتىسۋشى
اقىنداردىڭ (شالا قازاقشا: ايتىسكەر) بىر-بىرىمەن ايتىسىپ وتىرعاندا باقوش, ساقوش, اپ كەتتىك, قاپ كەتتىك سياقتى شالا قازاق ءتىلىنىڭ سوزدەرىن قولدانۋى, وسىنىڭ ءبارى ءتىلارالىق بۇزىلعان ءتىلدىڭ ەل اراسىنا تەز جايىلىپ, قازاق ءتىلىنىڭ بۇزىلعان شالا تىلگە اينالىپ كەتۋىنە ىقپال ەتكەن ؛جاعدايلار. (شالا قازاقشا: جاعداياتتار). وسىلاردىڭ ىشىنەن&hellip؛
(جالعاسى بار)

"قامشى" سىلتەيدى

قاتە تاپساڭىز, قاجەتتى بولىكتى تاڭداپ ctrl+enter باسىڭىز.

پىكىر قالدىرۋ

پىكىر