فرانسياداعى قازاق: قازاقستاندا قالاعان ومىرگە قول جەتكىزۋ قيىنداۋ

"فرانسيا, پاريج, ەيفەل مۇناراسى, نوتر-دام" بۇل اتاۋلار, كەز كەلگەن ادامنىڭ قيالىنا قانات ءبىتىرىپ, عاجاپ ءومىردى ەلەستەتىنى انىق. ؛اقيقاتىندا, فرانسيادا ءومىر ءسۇرۋ قانداي؟ ەلىمىزدىڭ ءبىلىمدى, بەلسەندى جاستارى شەتەل اسىپ, نەلىكتەن ەلگە ورالماي ءجۇر؟ بۇل جايىندا پاريجدەگى وتانداسىمىز ەرداۋلەت العيباي قامشى پورتالىنا بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى.

&ndash؛ ەرداۋلەت, ءوزىڭىز جايلى قىسقاشا ايتىپ وتسەڭىز ...

&ndash؛ مەن تۇركىستان وبلىسىندا تۋدىم. قازىر جاسىم 24-تە. "قايتا وڭدەۋ ءوندىرىسىنىڭ تەحنولوگياسى" ينجەنەر بويىنشا باكالاۆر دارەجەسىن اياقتادىم. مەكتەپتە اعىلشىن ءتىلىن وقىعاندىقتان, ۋنيۆەرسيتەتتە پروفەسسيونالدى تىلگە فرانسۋز ءتىلىن تاڭدادىم. ءبىرىنشى كۋرسىمنان باستاپ فرانسۋز تىلىنە ەرەكشە كوڭىلىم اۋىپ, ۋنيۆەرسيتەتتەن تىس جەكە كۋرستارعا بارىپ, وسى ءتىلدى بارىنشا ەركىن مەڭگەرۋگە تىرىستىم.

&ndash؛ فرانسياعا قالاي باردىڭىز؟

&ndash؛ مەن فرانسۋز ءتىلىن تاڭداعانىمدا, ءوز ميسسيامدى ايقىنداپ الدىم. فرانسۋز ءتىلىن جەتىك ءبىلۋىمنىڭ ناتيجەسىندە 2015 جىلى ەكىنشى كۋرستا سول ەلدە ەكى ايلىق وقۋ تاجىريبەسىنەن ءوتۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدىم. ال 2016 جىلى ءتورتىنشى كۋرستا 1 سەمەسترلىك وقۋعا قابىلداندىم. سويتىپ 2017-دە قازاقستاندا وقۋدى اياقتاپ, فرانسياداعى جوعارى ينجەنەرلىك ۋنيۆەرسيتەتتىڭ اقىلى بولىمىنە وقۋعا ءتۇستىم. ول جاقتا 2020 جىلعا دەيىن وقىپ, "حالىقارالىق بيزنەس" ماماندىعى بويىنشا ديپلوم (ماگيستراتۋراعا سايكەس دەڭگەي) الدىم. سولاي ستۋدەنتتىك ءومىرىم فرانسيامەن تىعىز بايلانىستا بولدى.

&ndash؛ ەرداۋلەت فرانسيا دەگەندە, ادامنىڭ قيالىنا ادەمى ءومىر ەلەستەيدى. ال اقيقاتىندا قانداي؟

&ndash؛ ءسىز ايتقان ادەمى ءومىر پاريجبەن بوردونىڭ قىزىل شارابى, ميشلەندىك رەستوراندارمەن, نيسسا بويىنداعى كوك جاعالاۋمەن نەمەسە جوعارى جالاقىمەن سيپاتتالۋى مۇمكىن. ءبىراق مەنىڭ پايىمىمدا "ادەمى ءومىر" جاساندىلىقتىڭ بارىنشا ازدىعى, ارزان اڭگىمەنىڭ جوقتىعى, ەڭبەك پەن ءبىلىمنىڭ باعالانۋى. قانداي ماماندىق بولماسىن, ءوز ىسىندە شەبەر بولۋ.

&ndash؛ قازاقستانمەن سالىستىرعاندا وقۋ جۇيەسىندە قانداي ايىرماشىلىق بايقادىڭىز؟

&ndash؛ ۇلكەن ايىرماشىلىق بار. مەن جوعارىدا اتاپ وتكەندەي, جوعارى ينجەنەرلىك مەكتەپتە وقىدىم. ول جەردەگى ءبىلىم جۇيەسى, ۋنيۆەرسيتەتتەن باسقاشا. وقۋ اقىسى دا جوعارى. فرانسيادا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتتە ستۋدەنتتەر جىلىنا 300 ەۋروداي تولەيدى. ال جەكە جوعارى مەكتەپتەردە جىلدىق وقۋ اقىسى 7000 ەۋرودان باستالادى. مەن وقۋعا قابىلدانعاننان كەيىن, شەتەلدىك ستۋدەنتتەرگە ارنالعان ەڭ پرەستيجدى ستيپەنديانى جەڭىپ الدىم. شاكىرتاقى كۇندەلىكتى قاجەتتىلىگىمە جۇمسالاتىن. ارينە دەمالىس كۇندەرى مەيرامحانالاردا داياشى بولىپ, قوسىمشا شىعىندارىمدى رەتتەپ تۇردىم. ؛جۇيە بويىنشا, توپتىق جوبالار وتە كوپ. ەكى نەمەسە بەس ستۋدەنت بولىپ ءبىر پروبلەماتيكالىق سۇراقتى جان-جاقتى تالقىلايسىڭ, سوڭىندا قورعايسىڭ. ءبىر مەزەتتە ءۇش ءتورت جوبامەن اينالىسۋىڭ مۇمكىن. ءار جوبادا توپ مۇشەلەرى ءارتۇرلى. بۇل تاجىريبە, كەيىن جۇمىستا ءارتۇرلى ورتاعا دايىن بولۋعا ۇيرەتەدى. ەكزامەن, لەكسيادا وتكەن تاقىرىپ بويىنشا بىزدەگىدەي تىكەلەي سۇراقتار قويىلمايدى. كوبىندە بايقاعانىم, ءوز ويىڭدى پروفەسسيونالدى تۇردە جەتكىزىپ, قويىلعان سۇراققا جاۋاپ جازۋ جاقسى باعالاناتىن.

&ndash؛ ءقازىر قانداي جۇمىس ىستەيسىز؟ ؛

&ndash؛ مەنىڭ ماماندىعىم حالىقارالىق بيزنەس بولعاندىقتان, وقۋدىڭ سوڭعى جىلىندا پاريجدەگى حالىقارالىق بروكەرلىك كومپانيادا التى اي تاجىريبەدەن ءوتتىم. سوندا مەنى كومپانيا پرەزيدەنتى بايقاپ, جۇمىسقا شاقىردى. مەن ۇسىنىستى قابىل الدىم. ءقازىر وسىندا ماكلەر بولىپ جۇمىس ىستەيمىن. ال مىندەتىمە كەلەتىن بولساق, مەن ورىس ءتىلى مەن اعىلشىن ءتىلىن ەركىن بىلگەندىكتەن, قارا تەڭىز ايماعىنداعى (رەسەي, ۋكراينا, بولگاريا تۋرسيا) ەلدەرمەن تىكەلەي كەلىسسوز جۇرگىزىپ, استىق ماسەلەسى جونىنەن ەكسپورت/يمپورت قارىم-قاتىناس قۇرامىن بەكىتەمىن. جانە تاۋاردىڭ ا پۋنكتىنەن ب پۋنكتىنە جەتۋىن باقىلايمىن.

&ndash؛ قازاقستان مەن فرانسيانىڭ اراسىندا قانداي ايىرماشىلىقتار بايقادىڭىز؟

&ndash؛ الەۋمەتتىك كومەك فرانسيادا جەتەرلىك. ءۇي جالداپ تۇرعان ادامنىڭ تابىسى از بولسا, پاتەردىڭ 20-40 پايىزىن مەملەكەت تولەيدى. ول كومەك قايتارىمسىز. الەۋمەتتىك جاعدايى ناشار ستۋدەنتتەرگە, ۋنيۆەرسيتەت قورىنان قايتارىمسىز قارجى بەرىلەدى. ءتىپتى ارنايى سۋپەرماركەتتەن تەگىن تاماق الۋعا بولادى. سوسىن جۇمىستا قوسىمشا ىستەلگەن ساعات مىندەتتى تۇردە تولەنەدى. ەڭبەك سايكەسىنشە باعالانادى. قاي جەرگە بارساڭىزدا جوعارى دارەجەلى سەرۆيس. ادامدى كيگەن كيىمىنە قاراپ ءبولىپ, جارمايدى.

&ndash؛ ول ەلدىڭ مادەنيەتى, مەنتاليتەتى, حالقىنىڭ ۇستانىمى, ءسالت-داستۇرى تۋرالى ايتىپ بەرسەڭىز؟

&ndash؛ ماعان فرانسۋزداردىڭ مادەنيەتى ۇنايدى. كونسەرۆاتيۆ حالىق ەمەس. شامالى يتاليالىق شارم مەن نەمىستەردىڭ بەلسەندىلىگى توعىسقان ۇلت. بىزدە جۇمىستا اسا ءبىر يەرارحيا جوق. مەن كومپانيا پرەزيدەنتىمەن ازىلدەسىپ, ءتىپتى تاڭەرتەڭگى كوفەمدى سول كىسىمەن ءجيى ىشەمىن. ۇلكەن كىسىلەردى مۇندا "سەن" دەپ تەك اتىمەن اتايدى. قازاقي تاربيەمەن وسكەن ماعان, بۇل قىزىق كورىندى. ءالى كۇنگە دەيىن, ۇلكەن بۋىنعا كەيدە ء"سىز" دەپ كەيدە "سەن" دەپ ارالاستىرىپ جۇرەمىن.

&ndash؛ تۋريستەرگە, سونىڭ ىشىندە قازاقتارعا دەگەن كوزقاراستارى قانداي ەكەن؟

&ndash؛ ەگەر تۋريست دەپ قاراساڭىز, ءبىز مۇنداعى ازيالىق تۋريستەر ساناتىنا كىرىپ كەتەمىز. فرانسۋزدار تەك قالتالى ازياتتار عانا فرانسياعا كەلەدى دەپ ويلايدى. سولاي دا شىعار, ويتكەنى فرانسيا قىمبات ەلدەردىڭ قاتارىنا جاتادى.

&ndash؛ كوپتەگەن ءبىلىمدى, بەلسەندى جاستار شەتەل اسىپ, قايتا ورالماۋىنا نە سەبەپ دەپ ويلايسىز؟

&ndash؛ ءبىزدىڭ ەلدە بارلىعى اقىرىنداپ دۇرىس جولعا ءتۇسىپ كەلەدى. مەن قازاقستانعا وپتيميستىك كوزقاراستامىن. دەگەنمەن دە, ەگەر ءبىلىمدى جاستاردى دۇرىس باعالاي العاندا, قازاق ينتەلەگەنتتەرى شەت ەلدەردە جۇمىس ىستەمەۋشى ەدى. وزىڭ قالاعان ومىرگە, قول جەتكىزۋ بىزدە ازىرگە قيىنداۋ.

&ndash؛ بولاشاقتا ؛ قازاقستانعا ورالۋ ويىڭىزدا بار ما؟

&ndash؛ تۋعان ەلگە قايتۋ جوسپارىمدا بار. بىراق ءقازىر ماعان تاجىريبە جيناۋ ماڭىزدى. ازىرگە قاي ەلدە جۇمىسىمدى جالعاستىراتىنىم بەلگىسىز.

&ndash؛ سۇحباتىڭىزعا راقمەت.