حالىققا 70 000 تەڭگە! وزدەرى جەكە ۇشاقپەن ۇشىپ, 6 ملنعا ۆيسكي ءىشىپ تالتاڭدايدى...

وتكەندە ؛ ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى قازاقستاندىقتاردىڭ مەنشىگىندەگى ءسان مەن سالتاناتقا قاتىستى ءبىر قىزىق دەرەكتەردى جاريا ەتتى. ؛  ؛اتالمىش مينيستردىكتىڭ ەسەبىنشە,  ؛ەلىمىزدە باعاسى  ؛قىمبات تۇراتىن تاۋارلاردىڭ مىناداي يمپورتى تىركەلگەن:

 ؛0,70 ءليترى 5 995 968 تەڭگە تۇراتىن «؛macallan 50yo»؛ ۆيسكيى جانە ليكەر-اراق بۇيىمدارى (اكسيزدىڭ سوماسى &ndash؛ 714 تەڭگە), 3 ءليترى 4 225 131 تەڭگەگە باعالاناتىن «؛cognac remy martin louis xiii»؛ كونياگى (اكسيزدىڭ سوماسى &ndash؛ 300 تەڭگە), 0,75 ءليترى 888 929 تەڭگە بولاتىن «؛سhateau petrus»؛ شارابى (اكسيزدىڭ سوماسى &ndash؛ 26 تەڭگە) ەلگە اكەلەنگەن. سونداي-اق مينيسترلىكتىڭ جاڭا سالىق كودەكسى كونسۋلتاتيۆتىك قۇجاتىندا 15 داناسى 143 100 تەڭگە بولاتىن «؛cohiba»؛ سيگارالارى, 40 داناسى 120 مىڭ تەڭگە سوماسىنا «؛don antonio churchills»؛ سيگارالارى اكەلىندى, - دەگەن دەرەك بار.

بۇدان بولەك قۇجاتتا قازاقستاندىقتاردىڭ يەلىگەندە قانشا جەكە ياحتا مەن ۇشاق بار ەكەنى كورسەتىلگەن.

ياحتالار مەن جەكە ۇشاقتار شەكتەۋلى ادامدار توبىندا عانا بار. «؛جەكە تۇلعالاردىڭ مەنشىگىندە 490, ال زاڭدى تۇلعالاردىڭ مەنشىگىندە 176 ياحتا, جەكە تۇلعالاردىڭ مەنشىگىندە 248 ۇشاق, زاڭدى تۇلعالاردىڭ مەنشىگىندە 665 ۇشاق بار, - دەلىنگەن ۆەدومستۆو اقپاراتىندا.

جالپى, بىلتىردان بەرى ەلدەگى ساراپشىلار ۇلتتىق تابىستىڭ ءادىل ءبولىنۋى بويىنشا تەڭگەرىمسىزدىك پەن پروبلەما بار ەكەنىن ايتۋداي-اق ايتىپ ءجۇر. حالىقارالىق ساراپشىلاردىڭ ءوزى (kpmg, 2019 جىل) قازاقستان بايلىعىنىڭ جارتىسى 162 ادامنىڭ عانا قولىندا ەكەنىن راستادى. وسى رەتتە, ەلدە حالىقتىڭ جارتىسىنىڭ ايلىق تابىسى 50 مىڭ تەڭگەدەن اسپايدى. بۇل &ndash؛ جىلىنا 1300 دوللاردان ءسال عانا اساتىنىن, ؛ مۇنداي اقشامەن ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىن ەمەستىگى دە دالەلدەندى.

ۇكىمەتتىڭ «؛بايلاردىڭ جيعانىن ورتاق قازانعا سالامىز, زاڭسىز يەمدەنگەن قاراجاتتاردى مەملەكەتكە قايتارامىز»؛ دەگەنىنە دە ءبىراز بولدى. وسىلايشا ءبىر جىلدا 1,5 ؛ ملرد دوللاردى قايتاردىق. ول قايتارىلعان قاراجاتتار ەلدىڭ الەۋمەتتىك سەكتورىن دامىتۋعا جۇمسالاتىنى دا بەلگىلى بولدى. دەسەك تە, تۋراسىن ايتۋ كەرەك, ءبىز بيزنەستىڭ الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرۋ, باي مەن كەدەي اراسىنداعى الشاقتىقتى جويۋ, ينۆەستورلارعا قولايلى جاعداي جاساۋ دەگەن دۇنيەلەردى 30 جىل بويى قوزعاپ كەلدىك. ءبىراق وسى ارالىقتا ەلگە جانى اشىعان باي-ماناپتى دا, بايلاردىڭ بايلىعىنىڭ قىزىعىن كورگەن حالىقتى دا كورمەدىك.

دەرەكتەرگە جۇگىنسەك, 2022 جىلى ءبىر جىلدا ااك الاتىنداردىڭ سانى 1 ملن-عا جۋىقتاپتى. بۇل ەلدىڭ بولىپ-تولىپ وسكەنىن ەمەس, ەكونوميكانىڭ شاتقاياقتاپ تۇرعانىن, الەۋمەتتىك جاعدايدىڭ تومەندىگىن كورسەتەدى. ءقازىر بىرەۋلەر كەدەيلەنىپ جاتسا, ەندى بىرەۋلەرگە قىمباتشىلىق مايداي جاعىپ, ەسەلەنىپ, بايىپ جاتىر. ؛ ەلدەگى ؛ ساراپتاۋ-تالداۋ ورتالىقتارىنىڭ ەسەبىنشە, ؛ رەسپۋبليكا حالقىنىڭ  ؛55 پايىزى ايلىعىن شايپۇلىنا عانا جەتكىزە الاتىن ورتا شارۋالار بولسا, ەندىگى ءبىر 10 پايىزدىق مەجە كۇنكورىس جاعدايى, تىپتەن, تومەن ادامداردىڭ ەنشىسىنە بۇيىرىپتى.

ەكونوميست-عالىم بەيسەنبەك زيابەكوۆ «؛بۇل كورسەتكىشتەردىڭ ءوزى ەلدە شۇعىل تۇردە ناقتى رەفورما جاساۋ كەرەكتىگىن كورسەتەدى»؛ دەيدى.

سونداي-اق ماماننىڭ پايىمداۋىنشا, ەلدىڭ جاعدايى تۇزەلۋى ءۇشىن, الدىمەن, اتقارۋشى بيلىكتە جۇرگەن شەنەۋنىكتەرگە تويىمدى كوزقاراسپەن بايۋدى ۇيرەنۋ كەرەك.

&ndash؛ كەڭەس وكىمەتىنىڭ تۇسىندا وبلىستىق باسىلىمداردا ءبىر اۋداننىڭ باسشىسى جايلى, ونىڭ شىلقىعان ءال-اۋقاتى جايلى جازىلاتىن بولسا, ونى دەرەۋ تەكسەرۋدىڭ استىنا الاتىن. ءبىز ءقازىر اكىمدەردىڭ, مينيسترلەردىڭ, ۇكىمەت مۇشەلەرىنىڭ بايلىعىنا ءسۇيسىنىپ قاراپ وتىرا بەرەتىن بولدىق. تالاپ ەتە المايمىز. بايىعاندار بايىپ جاتىر, ال قاراپايىم حالىق كەدەيلەنىپ بارادى, &mdash؛ دەيدى ەكونوميست-مامان.

سونداي-اق ماماننىڭ ايتۋىنشا, بىزگە ءقازىر ۇلتتىق حولدينگتەردىڭ, ؛ ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ جۇمىسىن ەرەكشە نازارعا الۋ كەرەك. ۇلتتىق كومپانيالار ارقىلى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار سالاسىنداعى سىبايلاستىق, تەندەردى جاسىرىن وتكىزۋ جانە باعانى جوعارى قويۋ ماسەلەلەرىمەن شۇعىل تۇردە اينالىسقان ءجون. بۇدان بولەك ەلدەگى الپاۋىت كومپانيالاردىڭ قىزمەتكەرلەرى مەن باسشىلارى اراسىنداعى جالاقىنىڭ ايىرماشىلىعىن دا رەتكە كەلتىرگەن ابزال.

 ؛بۇعان قاتىستى ساراپشىلاردان بولەك ءماجىلىس دەپۋتاتتارى دا ءوز ويىن ايتا باستادى. وتكەندە ءماجىلىس قابىرعاسىندا دەپۋتات رينات زايىتوۆ,  ؛ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ باسشىلارى, ورىنباسارلارى جىلىنا جۇزدەگەن ميلليون سىياقى الاتىنىن ايتتى. وسىعان بايلانىستى دەپۋتات «؛ەلدەگى ەڭ تومەنگى جالاقى 300 مىڭ تەڭگە بولۋى كەرەك»؛ دەپ سانايدى.  ؛

«؛مينيسترلىكتەر ەسەپتەسىن. مەنىڭشە ەڭ تومەنگى جالاقى 300 مىڭ تەڭگە بولۋى كەرەك»؛, - دەگەن دەپۋت بيۋدجەتكە سالماق تۇسىرمەي, ەڭ تومەنگى جالاقىنى كوتەرۋگە بولاتىنىن العا ءتارتتى.

«؛سىز ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ باسشىلارى, ورىنباسارلارى جىلىنا قانشا سىياقى الاتىنىن بىلەسىز بە؟ جۇزدەگەن ميلليونداپ الادى. نەگە سونى رەتكە كەلتىرمەيدى؟ مەن نەنىڭ ەسەبىنەن كوتەرۋگە بولاتىنىن شەشۋ ءۇشىن ءتۇرلى جول تاۋىپ بەرەمىن. مەن عانا ەمەس, بۇكىل دەپۋتاتتار تاۋىپ بەرەدى»؛, - دەيدى ماجىلىسمەن.

ول بۇل مەملەكەتتىڭ شىعىنىن قىسقارتۋ ەمەس, تەك سانداردى ويناتۋ ەكەنىن اتاپ وتتى.

«؛قىزمەتكەرلەردىڭ ساناتى دەگەن بولادى, سولاردىڭ رۇقسات ەتىلگەن مەجەلەرى. سونى رەتكە كەلتىرسە, بۇل ءوز وزىنەن شەشىلەتىن سۇراق. اقىرى قىمباتشىلىقپەن كۇرەسە الماساق, ءبىز حالىقتىڭ تابىسىن كوتەرىپ بەرۋىمىز كەرەك»؛, - دەدى ءزايىتوۆ.

قازىر رەسپۋبليكاداعى ەڭ تومەنگى جالاقى 70 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. پرەزيدەنت كەلەسى جىلدىڭ قاڭتارىنان ونىڭ مولشەرىن 85 مىڭ تەڭگەگە دەيىن كوتەرۋدى تاپسىردى.

راس ۇكىمەت زايىتوۆ ايتقانداي ەڭ تومەنگى جالاقىنى 300 مىڭ تەڭگەگە كوتەرە الماسى انىق. ؛ زايىتوۆتىڭ بۇل مالىمدەمەسىن ءقازىر پوپۋليزم دەپ جاتقاندار دا بارشىلىق. ؛

قالاي دەسەك تە, حالىقتىڭ جاعدايىن ۇكىمەت بىلمەيدى ەمەس بىلەدى. ءوز كەزەگىندە اتقارۋشى بيلىك ؛ ەلدىڭ الەۋەتىن كوتەرۋ حاقىندا ۋادەلەر دە بەرىپ قويادى. بۇرىندارى ۇكىمەتتە ءبىر باستاما كوتەرىلە قالسا, ەلگە پايداسى تيگەنىن قالاپ ۇمىتتەنەتىنبىز. ءقازىر قانداي دا ءبىر رەفورما قولعا الىنسا, «؛بيۋدجەتتىڭ قاراجاتى تاعى جەلىنەدى-اۋ»؛ دەپ بارماق تىستەيمىز. ؛ راسىندا بۇعان دەيىنگى رەفورمالار ساۋاتتى ورىندالىپ, بيۋدجەتتىڭ قاراجاتى «؛ۇستاعاننىڭ قولىندا تىستەگەننىڭ اۋزىندا»؛ كەتپەگەندە ؛ الەۋمەتىمىزدىڭ الەۋەتى الدەقايدا جوعارى بولار ما ەدى؟! بىزدە كەرىسىنشە, ؛ ءاربىر رەفورما باي باعلانداردى ودان ءارى بايىتۋ ءۇشىن قولعا الىنا ما دەيسىڭ؟  ؛اقيقاتىندا باي-ماناپتار جەكە ۇشاق, ياحتا, قۇنى 6-7 ملن تەڭگە تۇراتىن شاراپ, ۆيسكيدى قىزمەتتىك جالاقىلارىنا الا الماسى تاعى انىق. ؛ ايتەۋىر بايىعاندار شىلقىپ بايۋدا. ؛ ال قارا حالىققا تاۋىققا شاشقان تارىداي عانا نەسىبە بۇيىرىپ جاتقانى ادىلەتتى مە؟!

التىن كۇمىسبەك