ەلىمىزدەگى ەلەكتر سالاسىنداعى ماسەلەلەردى قالاي شەشۋگە بولادى؟

ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىن رەفورمالاۋدىڭ الەمدىك تاجىريبەسىندە ءوزىن-وزى رەتتەيتىن ۇيىمدار بار. مىسالى, رەسەيدەگى نارىق كەڭەسى. ول ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى نارىعىنىڭ كوممەرسيالىق ينفراقۇرىلىمىنىڭ جۇمىس ىستەۋىن, كوتەرمە جانە بولشەك ساۋدا نارىقتارىنىڭ ءتيىمدى ءوزارا بايلانىسىن قامتاماسىز ەتۋ, ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى سالاسىنا ينۆەستيسيالار تارتۋ ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاساۋ جانە ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى ماسەلەلەرى بويىنشا كوتەرمە جانە بولشەك ساۋدا نارىقتارىنا قاتىسۋشىلاردىڭ كەڭ پوزيسياسىن ازىرلەۋ جانە ەلەكتر ەنەرگياسى نارىعىندا ءوزىن-وزى رەتتەۋدى ىلگەرىلەتۋ ماقساتىندا قۇرىلعان.

وسىلايشا, نارىق كەڭەسى كوتەرمە ساۋدا نارىعى سۋبەكتىلەرىنىڭ ءتىزىلىمىن جۇرگىزەدى, كوتەرمە ساۋدا نارىعى رەگلامەنتتەرىنىڭ, ۇلگىلىك شارتتاردىڭ نىساندارىن ازىرلەيدى؛ كوتەرمە ساۋدا نارىعى سۋبەكتىلەرى مەن ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىنىڭ باسقا دا سۋبەكتىلەرى اراسىنداعى داۋلاردى (دەلدالدىقتى) سوتقا دەيىنگى رەتتەۋ پروسەستەرىن ۇيىمداستىرادى؛ كوتەرمە ساۋدا نارىعىنان شىعارۋدى قوسا العاندا, كوتەرمە ساۋدا نارىعى سۋبەكتىلەرىنە مۇلىكتىك جانە قولدانىستاعى ايىپپۇل سانكسيالارىن قولدانۋ جۇيەسى مەن ءتارتىبىن بەلگىلەيدى؛ كوتەرمە ساۋدا نارىعى سۋبەكتىلەرىنە كوتەرمە جانە بولشەك ساۋدا نارىقتارى ەرەجەلەرىنىڭ جوبالارىن جانە ولاردى وزگەرتۋ بويىنشا ۇسىنىستاردى دايىنداۋ. قازاقستاندا الەمدىك تاجىريبەنى ەسكەرە وتىرىپ, نارىق كەڭەسى رەفورمالانىپ, جەتىلدىرىلەتىن بولادى.

ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى سالاسىنداعى پروبلەمالاردى شەشۋگە كومەكتەسەتىن تاعى ءبىر ءادىس - سيفرلاندىرۋ. مىسالى, internet of things (بۇدان ءارى &ndash؛ iot) (زاتتار ينتەرنەتى) قولدانۋ قازىرگى ۋاقىتتا ساتىپ الۋعا ستانسيالاردىڭ وپەراسيالىق شىعىندارىنىڭ جارتىسىنان استامىن قۇرايتىن وتىن شىعىنىن ازايتۋعا

سونداي - اق, smart grid - "اقىلدى ەلەكتر جەلىسى" - بۇل از ورتالىقتاندىرىلعان, باسقارىلاتىن اۆتوماتتاندىرىلعان ينفراقۇرىلىم, بۇگىندە بەلسەندى دامىپ كەلە جاتقان بىرنەشە تۇجىرىمدامالار نەگىزىندە قۇرىلعان. ولاردىڭ ىشىندە تۇتىنۋدى ەسەپكە الۋعا ارنالعان جەتىلدىرىلگەن ينفراقۇرىلىم جانە جۇكتەمەنى ءبولۋدى جانە ناقتى ۋاقىتتاعى قول جەتىمدى جەلى رەسۋرسىن ۆيزۋاليزاسيالاۋعا ارنالعان ءارتۇرلى شەشىمدەر بار. smart grid تۇجىرىمداماسىنداعى ەلەكتر جەلىلەرىنىڭ نەگىزگى قاسيەتتەرىنىڭ ءبىرى-اپاتتىق بۇزىلۋلارداعى ءوزىن-وزى ەمدەۋ جانە جاعىمسىز اسەرلەرگە قارسى تۇرۋ.مۇمكىندىك بەرەدى.

روبوتتاندىرۋ ۇزاق ۋاقىت بويى العا جىلجىدى جانە ءارتۇرلى سالالاردا قولدانىلادى. ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى سالاسىندا ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن ءقاۋىپسىز جۇمىس ورتاسىنىڭ جاڭا دەڭگەيىن قۇرۋعا ينۆەستيسيالار وسۋدە جانە مۇنداعى الدىڭعى قاتارلى باعىتتاردىڭ ءبىرى &ndash؛ توتەنشە ەڭبەك جاعدايلارىنا ءتوزىمدى جانە قاشىقتان باسقارىلاتىن روبوتتاردى كوممەرسيالىق پايدالانۋعا بەرۋ. مۇنداي شەشىمدەر جاساندى ينتەللەكت/ internet of things تەحنولوگيالارىنا دا بايلانىستى جانە جاقىندا ولاردىڭ مۇمكىندىكتەرىنە كەڭەيتىلگەن شىندىق فۋنكسيونالى قوسىلدى, ونىڭ كومەگىمەن روبوتتاعى كامەرالاردان كەسكىن ينتەراكتيۆتى كومپونەنت الادى.

ىس-قيمىل جوسپارى

قازاقستاننىڭ ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى سالاسىن دامىتۋ تۇجىرىمداماسىنا ءىس قيمىل جوسپارى ازىرلەندى:

باتىس قازاقستان, اتىراۋ جانە ماڭعىستاۋ وبلىستارى اراسىندا 220 كۆ ءترانزيتتىڭ ەكىنشى تىزبەگىن سالۋ,

الماتى قالاسىنىڭ كابەلدىك جەلىلەرىن رەكونسترۋكسيالاۋ, قازاقستان بەج وڭتۇستىك ايماعىنىڭ ەلەكتر جەلىسىن كۇشەيتۋ,

جامبىل, قىزىلوردا, تۇركىستان, جەتىسۋ جانە الماتى وبلىستارىندا 500-220 كۆ ەلەكتر جەلىلىك وبەكتىلەرىنىڭ قۇرىلىسى (ىسكە اسىرۋ كەزەڭى 2023-2027 جج.),

باتىس قازاقستان ەنەرگوجۇيەسىنىڭ قازاقستان بەج-مەن بىرلەستىگى,

ەلەكتر جەلىلىك وبەكتىلەردى سالۋ (ىسكە اسىرۋ كەزەڭى 2023-2028 جج.), "زياتكەرلىك ەنەرگيا جۇيەسى"جۇيەسىن قۇرۋ.

بۇدان باسقا, ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى جۇيەسىن كەلەسى قاعيداتتار بويىنشا دامىتاتىن بولادى:

• ەلدىڭ شارۋاشىلىق-ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك كەشەندەرىنىڭ تىرشىلىگىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ اسا ماڭىزدى جۇيەسى رەتىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلەكتر ەنەرگەتيكالىق كەشەنىن باسقارۋدىڭ بىرلىگى؛
• تۇتىنۋشى ءۇشىن ەلەكترمەن جابدىقتاۋدىڭ سەنىمدىلىگى, ەكولوگيالىلىعى مەن قول جەتىمدىلىگىنىڭ بەرىلگەن پارامەترلەرى كەزىندە قازاقستان بەج جۇمىس ىستەۋ جانە باسقارۋ تيىمدىلىگىنىڭ تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرىن ارتتىرۋ؛
• كليەنتكە باعدارلانۋ-بەرىلگەن سەنىمدىلىك پارامەترلەرى كەزىندە ەنەرگيا تۇتىنۋشىلارىنىڭ سۇرانىسىن تولىق قاناعاتتاندىرۋ جانە تۇتىنۋشىلارعا ەلەكتر جانە جىلۋ ەنەرگياسىن جەتكىزۋشىلەردى تاڭداۋ قۇقىعىنا كەپىلدىك بەرەتىن نارىقتا باسەكەلەستىك جاعدايلار جاساۋ ارقىلى ەلەكتر جانە جىلۋ ەنەرگياسى نارىعىنا قاتىسۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ؛
• سالانى دامىتۋدىڭ سالماقتى جانە ۇزاق مەرزىمدى ستراتەگياسىن جانە دەرەكتەرگە نەگىزدەلگەن ساياساتتى ازىرلەۋ بولىگىندە ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىنىڭ ينستيتۋسيونالدىق نەگىزىن دامىتۋ؛
• سالانى ءارتاراپتاندىرۋ جانە سيفرلىق ترانسفورماسيالاۋ, سونىڭ ناتيجەسىندە ەلەكتر ەنەرگەتيكالىق كەشەندەگى بارلىق پروسەستەردىڭ تولىق اشىقتىعى, اشىقتىعى مەن ساپاسى قامتاماسىز ەتىلەدى, بارلىق سەكتورلار جۇمىسىنىڭ تيىمدىلىگى ارتادى, ەسەپكە الۋ مەن جەدەل-تەحنولوگيالىق باسقارۋدىڭ زياتكەرلىك جۇيەسى قۇرىلادى, تۇتىنۋشىنىڭ ءرولى ارتادى, تومەن كومىرتەكتى جانە بولىنگەن ەنەرگەتيكا اۋقىمدى داميدى, ەل ەكونوميكاسىنداعى ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىنىڭ ءرولى ارتادى؛
• ەلدىڭ جاسىل ەكونوميكاعا كوشۋى تۇرعىسىنان ەنەرگيا كوزدەرىنىڭ جۇمىسىنىڭ ەكولوگيالىلىعى, قول جەتىمدى ەڭ جاقسى تەحنيكانى قولدانۋدى ىنتالاندىرۋ جانە ينۆەستيسيالار تارتۋ ءۇشىن ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى سالاسىندا ەكولوگيالىق مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساۋ جانە ەكولوگيالىق-ەكونوميكالىق تەتىكتەردى ەنگىزۋ.