"؛حيدجاب دەگەن قازاق ايەلىنىڭ كيىمى ەمەس"؛

1 اقپان &ndash؛ الەم بويىنشا حيدجاب كۇنى دەپ اتاپ وتىلەدى ەكەن. بۇل كۇنى بارلىق مۇسىلمان ەمەس ايەلدەر دە اۋرەت جەرلەرىن جاۋىپ, ورامال تاعىپ جۇرەدى.

حيدجاب كۇنىن نازما كحان ەسىمدى نيۋ-يورك تۇرعىنى باستاعان دەسەدى. ول بۇل كۇنى مۇسىلمان ەمەس قۇربىلارىنا دا جابىق كيىنۋدىڭ وزىندىك ءبىر باقىت ەكەنىن سەزىندىرۋ ماقساتىندا ويلاپ تاۋىپتى.

وسى حيدجاب, ورامال تاعۋ &ndash؛ قازاقستاندا بۇگىنگى كۇننىڭ قىزىپ تۇرعان ماسەلەسى, ەل اراسىندا قيلى پىكىر ءجۇر. ءبىرى حيدجابتى قازاقتىڭ بايىرعى كيمەشەگى دەسە, ءبىرى ونى ارابتىڭ كيىمى دەيدى.

وسى ورايدا qamshy.kz ەتنوگراف بۇلبۇل كاپقىزىمەن سۇحباتتاسىپ, بۇل ەكەۋىنىڭ ايىرماشىلىعىن سۇرادى:

&ndash؛ ورامال مەن حيدجابتىڭ ايىرماشىلىعى كوپ. حيدجاب &ndash؛ قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمى ەمەس. ؛ قازاق قىز بالاسىن ۇكىلەپ وسىرگەن. قىز بالا كىشكەنە كۇنىنەن ورانعان جوق. ۇكىلى كامشات, بورىك, ۇكىلى تاقيا كيگەن. ياعني, كىشكەنتاي قىز كۇنىندە تاقيا كيسە, بويجەتكەن شاعىندا بورىك كيگەن. قىز بالانىڭ تاقياسى مەن جىگىتتىڭ تاقياسى ەكى بولەك ەكەنىن ەسكەرگەن ءجون. ال تۇرمىسقا شىعىپ, بالالى بولعاننان كەيىن كەلىنشەكتەر كيمەشەك كيگەن. ءبىراق باسىنا قارا ورامال سالىپ, ورانباعان. ءتىپتى ازا تۇتىپ, قايعىلى جاعدايعا تۇسكەندە دە باسىنا قارا ەمەس, اق ورامال سالعان. ال قازىرگى حيدجاب, نيكابتىڭ ۇلگىلەرىنە قاراساق, كوبى ماڭدايىنا قاپ-قارا ورامال بايلاپ, جاۋىپ الادى. مىنە, ايىرماشىلىعى. تاعى ءبىر ايتارىم, قازاق كەلىنشەكتەرى تىم تۇمشالانىپ كيىنبەگەن. كيمەشەكتىڭ بىتەۋ, جابىق بولعانىنىڭ سەبەبى, ادام 30 جاستان اسقاننان كەيىن بۇعاعى ءتۇسىپ كەتەدى دەپ, كيمەشەكتى بۇعاقتى تارتىپ قوياتىنداي ەتىپ تىككەن. ودان كەيىن كيمەشەك ءساندى, كەستەلى بولعان.

&ndash؛ بىلاي قاراساق, كيمەشەك پەن حيدجابتىڭ ورامالىن تاعۋ ءادىسى ۇقسايتىن سەكىلدى...

&ndash؛ كيمەشەك &ndash؛ ەجەلدەن دايىن, ادامنىڭ بەت-پىشىنىنە, يەگىنە سايكەستەندىرىلىپ, كەستەلەپ تىگىلگەن. كيمەشەكتىڭ وزىندە قىزىل جاق, سارى جاق, ؛ اق جاق دەپ ۇشكە بولىنەدى. ؛ قىزىل جاقتى كيمشەكتى, قىزىل جىپپەن كەستەلەپ, جاس كەلىن جاس كەزىندە, ءبىر بالالى بولعاننان كەيىن كيسە, سارى جاقتى ورتا جاستاعى, 50-گە تاياپ قالعان ايەلدەر كيگەن. ال اق جاقتى جولداسى قايتقاننان كەيىن, پايعامبار جاسىنا جەتكەن اپالارىمىز كيەدى. كيمەشەك ەشقاشان كەستەسىز بولماعان. سەبەبى, كەستە ءتىرى ادامنىڭ ءومىر سۇرگەنىنىڭ بەلگىسى. ال اقىرەتتىڭ كيىمى اپپاق بولعاننان كەيىن, ودان ايىرماشىلىعى بولۋى ءۇشىن ءتۇرلى ورنەكتەرمەن كەستەلەنگەن.

حيدجاب پەن ورامال تاعۋ ءادىسى مۇلدەم ۇقسامايدى. حيدجابتى مويىندى وراپ تاعادى. كيمەشەك سوناۋ زاماننان دايىن كۇيىندە كيىلەتىن بولسا, سوۆەت ۋاقىتىندا قازاق ايەلدەرى كيمەشەكتى شەشىپ, شىت بايلاعان. شىتتى جەلكە تۇستان بايلاعان. تاماعىن جاپپاعان. ال كيمەشەك تاماقتى جاۋىپ, شاشتى كورسەتپەگەن. سول جاعىنان كيمەشەك پەن حيدجابتىڭ ۇقساستىعى بار. ايىرماشىلىعى سول &ndash؛ حيدجاب ءتۇرلى-تۇستى ورامالدان بولسا, كيمەشەك تەك اق تۇستەن تىگىلگەن. جوعارىداي ايتقانىمىزداي, قىزىل, سارى, اق جىپتەرمەن عانا كەستەلەنگەن.

&ndash؛ ءار رۋدىڭ وزىنە ءتان كيمەشەكتەرى بولعان با؟

&ndash؛ ارينە, قازاق ۇلتى رۋلارى مەن ءوڭىر ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي كيمەشەك كيگەن. ۇلى ءجۇز, ورتا ءجۇز, كىشى ءجۇزدىڭ وزىنە ءتان كيمەشەگى بولعان. ماسەلەن, ورتا جۇزدە نايمان كيمەشەك, كەرەي كيمەشەك, قىزاي كيمەشەك, ارعىن كيمەشەك دەپ بولىنەدى. كىشى جۇزدە اداي كيمەشەك دەگەن بار. كىشى ءجۇز كيمەشەك سىرتىنان ىلمەلى جاۋلىق پەن بۇرامالى جاۋلىق وراعان. ورتا ءجۇز كيمەشەك سىرتىنان شىلاۋىش كيگەن. ۇلى ءجۇز كۇندىك وراعان. سونىسىمەن ءار رۋدىڭ كيمەشەك كيۋ ءادىسى ەرەكشەلەنەدى.