"؛مەنى كىم باقىتتى قىلادى ەكەن دەپ كۇتىپ وتىرماڭىز"؛. كارانتين كەزىندەگى كۇيزەلىستەن قۇتىلۋ جولدارى

پسيحولوگ ەرجان مىرزاباەۆ قامشىعا بەرگەن سۇحباتىندا جاعىمسىز اقپاراتتىڭ كەرى اسەرىنەن قورعانۋ, كوروناۆيرۋس جۇقتىرىپ الۋ ۇرەيىنەن ارىلۋ تۋرالى, تابىسىنان ايىرىلىپ كۇيزەلىسكە تۇسكەندە, وتباسىلىق قيىندىقتاردا نە ىستەۋ كەرەكتىگى جايلى ايتىپ بەردى.

&ndash؛ كوروناۆيرۋس پەن پنەۆمونيادان قايتىس بولىپ جاتقاندار تۋرالى اقپاراتتىڭ ادام پسيحولوگياسىنا كەلتىرەر كەرى اسەرىنەن ارىلۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟

&ndash؛ بىرىنشىدەن, جاعىمسىز اقپارات الۋدى شەكتەۋ كەرەك. جاڭالىقتى كۇنىنە 1 رەت تاڭەرتەڭ نەمەسە كەشكە وقىعان ءجون. اقپاراتتى تەك رەسمي دەرەككوزدەن العان دۇرىس. whatsapp توپتاردىڭ, ءتۇرلى سايتتاردىڭ, بلوگەرلەردىڭ كوروناۆيرۋس تۋرالى جازبالارىن قايتا-قايتا وقي بەرۋدىڭ قاجەتى جوق. پسيحولوگيالىق تۇرعىدا, ادام ءبىر جاڭالىقتى 7-8 اقپارات كوزىنەن وقىسا, سونشا جاڭالىق ەستىگەندەي بولادى. مىسالى, ء"بىر ءدارىحانادا ءدارى جوق" دەگەن اقپاراتتى بىرنەشە جەردەن وقىساڭىز, بۇل ءسىز ءۇشىن بۇكىل الەمدە ءدارى جوق سەكىلدى اسەر قالدىرادى. سوندىقتان جاعىمسىز اقپاراتتى بارىنشا از وقىعان ابزال. ؛

ەكىنشىدەن, ادام نەگاتيۆ اقپارات وقىعاندا, وزىنە "مەن نە ىستەي الامىن؟" دەگەن سۇراق قويۋى كەرەك. "ادامدار اۋىرۋدان قايتىس بولىپ جاتىر, ەلدە ءدارى تاپشى. بۇل ماسەلەنى قالاي شەشە الامىن؟" دەگەن ءجون. قولدان كەلەر شارا بولسا, ىستەۋ كەرەك. كومەكتەسە الماساڭىز, بوسقا ۋايىمداماڭىز. ويتكەنى شەشىلمەيتىن ماسەلە &ndash؛ ميعا وتە ۇلكەن جۇك. كومپيۋتەردىڭ جادىن قاجەتسىز اقپاراتپەن تولتىرسا, قاتىپ قالادى عوي, سول سەكىلدى ادام ءوزى شەشە المايتىن ماسەلەنى ويلاپ جۇرگەندە, قۇر ۋايىم دەنساۋلىعىنا كەرى اسەر ەتەدى.

ۇشىنشىدەن, جامان اقپاراتتىڭ اسەرىن باسۋ ءۇشىن جاقسى جاڭالىق وقىعان ابزال. پاندەميادان دا باسقا ءومىر بار ەكەنىن ۇمىتپاۋ كەرەك. كۇلكىلى ۆيدەو كورىڭىز. بالاڭىزدىڭ سالعان سۋرەتىنە, ايەلىڭىزدىڭ پىسىرگەن تاماعىنا ماقتاۋ ايتىڭىز. ءپوزيتيۆتىڭ اسەرىنەن نەگاتيۆتىڭ كۇشى ازايادى. بۇل ادامداردى سترەسسكە تۇسۋدەن ساقتايدى. ؛ ال كۇيزەلىسكە ۇشىراماساڭىز, يممۋنيتەت تە مىقتى بولادى.

ەرجان مىرزاباەۆ/ فوتو مىرزاباەۆتىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى

 ؛

&ndash؛  ؛كۇندەلىكتى كوڭىل-كۇيدى رەتتەۋ ءۇشىن قانداي كەڭەس ايتاسىز؟

&ndash؛ دالاعا شىعىڭىز. اۋىرساڭىز دا, اۋىرماساڭىز دا ءتورت قابىرعاعا قامالماڭىز. تازا اۋادا سەرۋەندەڭىز. كۇننەن قۋات الىڭىز. ول بويىمىزداعى سەروتونيندى, ياعني باقىت گورمونىن ارتتىرادى. وزىڭىزگە كۇنىنە ءبىر رەت جاعىمدى اقپارات وقيمىن دەگەن ماقسات قويىڭىز. ؛

مەنى كىم باقىتتى قىلادى ەكەن دەپ كۇتىپ وتىرماڭىز. بىرەۋدىڭ كوڭىلىن كوتەرسەڭىز, بۋمەرانگ سەكىلدى تۋرا وزىڭىزگە قايتىپ كەلەدى. مەن كۇندە تۋىستارىما, دوستارىما قوڭىراۋ شالامىن. اڭگىمە بارىسىندا پاندەميا جايلى مۇلدە ءسوز قوزعامايمىز. وسى قاراپايىم نارسەلەردى جاساۋ ارقىلى پسيحوەموسيونالدى تۇراقتىلىقتى ساقتايمىز.

&ndash؛  ؛ادامدار جاقسى جاڭالىقتان گورى جامان اقپاراتتى تەز قابىلدايدى. بۇنىڭ سەبەبى نەدە؟

&ndash؛ ادامدار تابيعاتىنان قورقىنىشتى نارسەگە تەز نازار اۋدارادى. ماسەلەن, مەيرامحانادا كوڭىل-كۇيى كوتەرىڭكى ادامدارعا ءمان بەرمەيمىز. ال جاعىمسىز ءبىر دىبىس ەستىسەك, "ماعان ءقاۋىپ توندىرمەي مە ەكەن؟" دەگەن قورقىنىشپەن دىبىس شىققان جاققا قارايمىز. كۇيزەلىسكە ؛ تۇسپەۋ ءۇشىن جاعىمدى اقپارات وقۋدى ادەتكە اينالدىرعانىڭىز ابزال.

&ndash؛  ؛قازىرگى تاڭدا كەي ادامدار كوروناۆيرۋس جۇقتىرىپ الۋدان قورقادى. وسى قورقىنىشتى قالاي جەڭگەن ءجون؟

&ndash؛ الدىمەن قورقىنىش پەن ۇرەيدى اجىراتىپ الايىق. قورقىنىش ءبىزدى ىس-ارەكەتكە يتەرمەلەيدى. ۆيرۋستان قورىققاننان ءدارى ىشەمىز, ماسكا تاعامىز, سانيتاريا تالاپتارىن ساقتايمىز. بۇل ءبىزدى قاۋىپ-قاتەردەن ساقتايدى. ال ۇرەي بىرنارسەنى ارتىعىمەن ىستەۋگە نەمەسە شوك بولىپ قاتىپ قالۋعا اكەپ سوقتىرادى. ۇرەي فوبياعا اينالىپ كەتسە, پسيحولوگتىڭ كومەگىمەن فوبيا قالاي, قاشان پايدا بولعانىن انىقتاۋ كەرەك.

&ndash؛ بالالارعا الەمدە بولىپ جاتقان ىندەت تۋرالى قالاي تۇسىندىرگەن دۇرىس؟

&ndash؛ بالالارمەن شىنايى اشىق سويلەسكەن ءجون. ۆيرۋستىڭ بار ەكەنىن, ودان ادامدار اۋىرىپ جاتقانىن ايتۋ كەرەك. وسى سەبەپتى مەكتەپكە, بالاباقشاعا ءازىر بارمايتىندارىن ءتۇسىندىرۋ كەرەك. الايدا ءولىم تۋرالى ايتپاعان ءجون. بالالار اۋىرىپ قالۋدى بىلگەنىمەن, ءولىم ءسوزىن قابىلداي المايدى. "سەن تۇماۋراتتىڭ عوي, بۇل دا سول سەكىلدى اۋرۋ" دەپ ءتۇسىندىرۋ كەرەك. بالالار ءوز ورتاسىنان الشاقتاپ قالعاندىقتان, ۋاقىتتى بىرگە وتكىزگەن دۇرىس. بالانىڭ ەركىن ويناۋىنا, سەرۋەندەۋىنە شەكتەۋ قويماۋ كەرەك.

&ndash؛ ىندەت تارالىپ, شەكتەۋ شارالارى ەنگىزىلگەندىكتەن كوپ ادامدار جۇمىسىنان, تابىسىنان ايىرىلدى. ولارعا قانداي پسيحولوگيالىق كەڭەس ايتاسىز؟

&ndash؛ ءاربىر داعدارىس &ndash؛ مۇمكىندىك. بولىپ جاتقان وقيعالارعا قايعىرماۋ كەرەك. سونداي-اق كەلەشەك ءالى كەلگەن جوق. ونى دا الدىن الا ۋايىمداماڭىز. ۋايىمنىڭ كەسىرىنەن بۇگىنگى كۇننىڭ ماسەلەسىن شەشۋگە, ءتۇرلى يدەيا ويلاۋعا ەنەرگيامىز جەتپەي قالادى. "كۇنىمدى قالاي كورەمىن؟" دەپ قازىرگى ءساتتى ويلاۋ كەرەك. مۇمكىن قارا جۇمىس ىستەپ نان تابارسىز, مۇمكىن تاپسىرىس بەرەتىن كومپانيالارعا جۇمىسقا تۇرارسىز. ومىردە شەشىمى جوق جاعداي بولمايدى. ءسانتۇرلى نۇسقالارىن ىزدەگەن ءجون.

&ndash؛ كارانتين كەزىندە وتباسىلىق ۇرىس-كەرىس جيىلەگەنى كوپ ايتىلىپ ءجۇر. مۇنى قالاي شەشۋگە بولادى؟

&ndash؛ ەگەر ادام بولىپ جاتقان وقيعالاردان اسەرلەنىپ, وتباسى مۇشەلەرىنە زورلىق-زومبىلىق كورسەتسە, ول اداممەن اراقاتىناستى ۇزگەن دۇرىس. مۇنداي اداممەن ءبىر جەردە تۇرۋعا بولمايدى. اشۋىنا تيمەيىن, شىدايىن دەۋ جارامايدى. وتباسى &ndash؛ ەكى ادامنىڭ شىن كوڭىلمەن ءبىر-بىرىن ۇناتقانى ءۇشىن بىرگە تۇرۋعا كەلىسۋى. زورلىق-زومبىلىق كورسەتسە, "اشۋىڭدى باس, اگرەسسياڭا يە بول" دەۋ كەرەك. ايەلى نە كۇيەۋى پسيحولوگيالىق تۇرعىدا شارشاسا, بىر-بىرىنە تۇسىنىك تانىتىپ, پسيحولوگتىڭ كومەگىنە جۇگىنگەن ءجون. تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ ەشقانداي تۇرىنە توزبەۋ كەرەك.