ميلليونداعان قازاقستاندىققا جاڭا الەۋمەتتىك تولەم قولجەتىمسىز

قازاقستاندا توتەنشە جاعداي سالدارىنان اقىسىز دەمالىسقا جىبەرىلىپ, تابىسىنان ايىرىلعان ازاماتتارعا 2 ءتۇرلى جاردەماقى بەرىلمەك. ونىڭ ءبىرى &ndash؛ 42 500 تەڭگە مولشەرىندەگى, ەكىنشىسى &ndash؛ جالاقىنىڭ 40 پايىزدىق كولەمىندەگى جاردەماقى. الايدا بۇل تولەمدەر بارلىق ازاماتتارعا بەرىلمەيدى.

اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى داۋرەن اباەۆ الەۋمەتتىك تولەمدەردى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ مەملەكەتتىك قورى تولەيتىنىن ايتىپ, ونى الۋدىڭ شارتتارىمەن تانىستىردى.

تولەمنىڭ العاشقى ءتۇرى ۇساق, شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قىزمەتكەرلەرى, جەكە كاسىپكەرلەر, نوتاريۋس, جەكە سوت ورىنداۋشىسى, ادۆوكات, كاسىبي مەدياتور سىندى ماماندارعا, ءبىرىڭعاي جيىنتىق تولەم تولەۋشىلەرگە بەرىلمەك. باستى شارت ؛&ndash؛ سوڭعى ءبىر جىلدا الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ مەملەكەتتىك قورىنا 3 رەت اۋدارىم جاساعان بولۋى كەرەك. جاردەماقى الۋ ءۇشىن جۇمىسشى ەمەس, جۇمىس بەرۋشى ءوتىنىمدى بەرەدى. ءوتىنىمدى اۋداندىق جانە قالالىق جۇمىسپەن قامتۋ شتابتارى قابىلدايدى. تولەمدەر توتەنشە جاعداي اياقتالعانشا سوزىلماق.

جاردەماقىنىڭ ەكىنشى ءتۇرى &ndash؛ جۇمىستان شىعىپ قالعاندارعا قاتىستى. ولار جاردەماقىنى 1 ايدان 6 ايعا دەيىن الادى. ونىڭ كولەمى ايلىقتىڭ 40 پايىزىن قۇراماق. ءوتىنىم بەرۋ ءۇشىن جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعىنا جۇمىسسىز رەتىندە تىركەلىپ, ارىز بەرۋ قاجەت. ارىزدى ونلاين بەرۋگە بولادى.

مەملەكەتتىك تولەم بەرۋ مەحانيزمى جەتىلدىرۋدى قاجەت ەتەدى

قارجىگەر جاسۇلان كۋشەباەۆ جالاقىسىن كونۆەرتپەن الاتىن جانە ءوزىن-وزى جۇمىسپەن قامتىعان ازاماتتار الەۋمەتتىك تولەمنىڭ العاشقى ءتۇرىن الا المايتىنىن ايتتى.

&ndash؛ قازاقستانداعى جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ ءبىرازى كولەگەيلى ەكونوميكادا جۇمىس ىستەيدى. ولاردىڭ جالپى ىشكى ونىمدەگى ۇلەسى بۇگىندە 30 پايىزعا جەتكەن. ولار سالىقتى ازىراق تولەۋ ءۇشىن قىزمەتكەرلەرىن رەسمي تىركەمەيدى, رەسمي تىركەسە دە قاعاز جۇزىندە جالاقىسىن تومەندەتىپ كورسەتىپ, قالعانىن قىزمەتكەردىڭ قولىنا بەرەدى. اتالمىش ازاماتتار ءوزىنىڭ جۇمىس ىستەيتىنىن راستاي المايتىندىقتان, مەملەكەت بەرگەلى وتىرعان الەۋمەتتىك تولەمدى الۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرىلادى. بۇدان بولەك ءوزىن-وزى جۇمىسپەن قامتۋشىلار دا اتالمىش جاردەماقىعا قول جەتكىزە المايدى. بۇگىندە ەلدە 2 ملن-عا جۋىق ادام ءوزىن-وزى جۇمىسپەن قامتىپ وتىر. ولاردىڭ قاتارىنا تاكسي جۇرگىزۋشىلەرى, رەپەتيتورلار, مال ۇستايتىندار, فريلانسەرلەر, داياشى, اسپازدار جانە تاعى باسقالار كىرەدى. مۇنداي ازاماتتار رەسمي ەش جەردە جۇمىس ىستەمەي, الەۋمەتتىك قورعا قارجى اۋدارماعاندىقتان الەۋمەتتىك تولەمنەن قاعىلادى. وسى ورايدا مەملەكەتتىك تولەم بەرۋ مەحانيزمى جەتىلدىرۋدى قاجەت ەتەدى, &ndash؛ دەيدى مامان.

ساراپشى «؛اقىسىز دەمالىسقا شىعارىلعان ازاماتتاردىڭ الەۋمەتتىك تولەمدى الۋ-الماۋى كومپانيالاردىڭ سالىقتى تولەگەن-تولەمەگىنە تىكەلەي بايلانىستى»؛ ەكەنىن ايتتى. ەگەر كومپانيا سالىق تولەمەسە, جۇمىسشى الەۋمەتتىك تولەمنەن ايىرىلادى. ياعني كومپانيانىڭ زاڭسىزدىعىنىڭ زاردابىن قاراپايىم قىزمەتكەر تارتادى. مامان بۇل تۇستا «؛جۇمىس بەرۋشىنىڭ زاڭسىز ارەكەتىنە قاراماستان, قىزمەتكەرلەرگە الەۋمەتتىك تولەم تولەنگەنى دۇرىس. جۇمىس بەرۋشىگە زاڭسىزدىعى ءۇشىن توتەنشە جاعداي اياقتالعان سوڭ ايىپپۇل تۇرىندە ءتۇرلى شارا قولدانۋعا بولادى»؛ دەپ اتاپ ءوتتى.

كۋشەباەۆتىڭ سوزىنشە, جالاقىنىڭ 40 پايىزىن بەرۋدى كوزدەيتىن الەۋمەتتىك تولەمنىڭ ەكىنشى ءتۇرى بويىنشا كونۆەرتپەن جالاقى الاتىندارعا تيەتىن تولەم ماردىمسىز بولماق.

&ndash؛ ايتالىق, 150 مىڭ تەڭگە جالاقى الاتىن ازاماتتىڭ رەسمي ايلىعى 70 مىڭ ؛ تەڭگە دەلىك. قالعان 80 مىڭ تەڭگەنى قولما-قول الادى. مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك تولەم جالاقىنىڭ 40 پايىزى مولشەرىندە بولاتىنىن ەسكەرسەك, ءبىز مىسال ەتكەن ازامات رەسمي جالاقى &ndash؛ 70 مىڭ تەڭگەنىڭ 40 پايىزى, ياعني 28 مىڭ تەڭگە كولەمىندە عانا جاردەماقى الا الادى. مۇنداي ازاماتتار ەلدە از ەمەس, &ndash؛ دەيدى ول.

قارجىگەر «؛اتالعان ازاماتتار قولىندا قاراجات باردا مەملەكەتكە سالىق تولەمەي, ەندى قيىن جاعدايعا تاپ بولعاندا ۇكىمەتتەن اقشا سۇراپ جاتىر دەپ ولاردى ەلەۋسىز قالدىرۋعا بولمايدى. ەرتەڭ بۇل ازاماتتاردىڭ اقشاسى تاۋسىلعاندا, تاۋار ساتىپ الا الماي, وتباسى قيىن جاعدايعا ۇشىراپ, ۇلكەن الەۋمەتتىك ماسەلەلەر تۋىندايدى. ودان بولەك تولەم قابىلەتىنىڭ تومەندەۋى ەكونوميكانى داعدارىسقا اكەلۋى مۇمكىن. سوندىقتان مەملەكەت بۇل ازاماتتاردى قاراۋسىز قالدىرماۋى كەرەك. تاجىريبە كورسەتكەندەي, قيىن جاعدايلاردا ەكونوميكانى سۋبسيديا مەن دوتاسيا العا سۇيرەپ, داعدارىستان الىپ شىعادى»؛ دەپ سانايدى.

مەملەكەت شاعىن جانە ورتا بيزنەستى داعدارىستان الىپ شىعۋى كەرەك

ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە, الەۋمەتتىك تولەمدى توتەنشە جاعداي اياقتالعانعا دەيىن عانا تولەۋ &ndash؛ ءتيىمسىز.

&ndash؛ توتەنشە جاعداي بىتكەننەن كەيىن دە باستاپقى 3-6 اي بويى جۇمىسسىز قالعان ازاماتتار مەن كومپانيالار قيىن جاعدايدى باستان وتكەرەدى. قازىرگى تاڭدا بيزنەس قارجىلىق داعدارىسقا ۇشىراپ جاتىر. بيزنەس توقتاپ قالدى. ونى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن كەمىندە التى اي, كەيدە ءبىر جىلداي ۋاقىت قاجەت. جۇمىس بەرۋشىلەر اياققا تۇرۋ ءۇشىن اقىسىز دەمالىسقا جىبەرىلگەن قىزمەتكەرلەرىنىڭ بارلىعىن بىردەي قايتادان جۇمىسقا الا المايدى. ويتكەنى ولارعا جالاقى تولەي قوياتىن قاراجات جوق. ءبىراز بيزنەس جابىلىپ قالۋى مۇمكىن. سوندىقتان مەملەكەت توتەنشە جاعداي بىتكەننەن كەيىن دە بىرنەشە اي بويى بيزنەسكە قولداۋ جاساۋى كەرەك. مەملەكەت كەزىندە بانكتەر ۇلكەن داعدارىسقا ۇشىراعاندا ميللياردتاپ قارجى ءبولىپ, ولاردى قۇتقارىپ قالعانى سياقتى شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دە داعدارىستان الىپ شىققانى ءجون, &ndash؛ دەيدى جاسۇلان كۋشەباەۆ.

«؛بولماشى جاردەمنىڭ ءوزىن قيىنداتىپ جىبەرگەن»؛

الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا «؛كورونوۆيرۋستىڭ جاھاندىق داعدارىس زارداپتارىنان جانە ينفلياسيا سوققىسىنان قورعانۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ءاربىر ازاماتىنا 90 مىڭ تەڭگە ($200) كولەمىندە جاردەم جاسالسىن»؛ دەپ ۇسىنىس بىلدىرگەن جازۋشى-پۋبليسيست مارات توقاشباەۆ «؛قيىن ساتتە ءوز ازاماتتارىنىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن قولداۋعا بەرمەك قاراجات مولشەرى مۇلدە از»؛ دەپ ەسەپتەيدى.

&ndash؛ باسقا ەلدەر ازاماتتارىن الەۋمەتتىك تۇرعىدان قورعاۋ ءۇشىن اي سايىن ورتاشا ەسەپپەن 3 مىڭنان 7 مىڭ دوللارعا دەيىن كومەك بەرىپ جاتىر. ال بىزدە بەرىلەتىن قارجى ءجۇز دوللارعا دا جەتپەيدى. مۇناي مەن گاز وندىرەتىن, شيكىزاتتارعا باي قازاقستان حالىقارالىق پيار جوبالارعا جومارت بولعانىمەن, قيىن ساتتە ءوز ازاماتتارىنىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن قولداۋعا بەرمەك قاراجات مولشەرى مۇلدە از. ءتىپتى, سول بولماشى جاردەمنىڭ ءوزىن قيىنداتىپ جىبەرگەن. ايتالىق, جالاقىسىز دەمالىسقا جىبەرىلگەن جۇمىسشىنىڭ توتەنشە جاعداي ەنگىزىلمەي تۇرىپ سوڭعى 12 ايدىڭ كەم دەگەندە ءۇش ايىندا مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنا اۋدارىمى بولۋى كەرەك. جەكە كاسىپكەرلەر مەن شاعىن كاسىپكەرلىك يەلەرى ونداي تولەم جاساۋعا قابىلەتتى بولا بەرمەيدى. ءارى ول زاڭ بويىنشا مىندەتتى اۋدارىم ەمەس.

سوندا بۇدان نە كورىپ تۇرمىز؟

بۇدان ءبىز شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتە ىستەيتىن جۇمىسشىلار مەن قىزمەتشىلەردىڭ ءبارى بىردەي بۇل الەۋمەتتىك تولەماقىعا قول جەتكىزە المايتىنىن كورىپ تۇرمىز. كورونوۆيرۋس ىندەتى مەن ودان تۋعان داعدارىس جاعدايىندا حالىققا الەۋمەتتىك قولداۋ كورسەتۋدىڭ جەتىلدىرىلگەن جاڭا نۇسقالارى قاجەت. حالىققا ۇلتتىق رەزەرۆتىك قوردان قوماقتى قاراجات بولىنگەنى دۇرىس!, &ndash؛ دەيدى جۋرناليست.