عىلىمنىڭ بولاشاق باعدارشامى

جاقىن كۇندەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «؛عىلىم جانە تەحنولوگيالىق ساياسات»؛ تۋرالى جاڭا زاڭ جارىق كوردى. اتالعان زاڭنامانى دەر كەزىندە قابىلداعان بولاشاعىمىزدى ايقىندايتىن جاڭالىق رەتىندە قابىلدايمىن. ؛

جاھاندانۋ داۋىرىندە عىلىمنىڭ الاتىن ورنى جوعارى ەكەنى بەلگىلى. دەموكراتيالىق قوعامدا زاڭ ۇستەمدىگى شىنايى قۇبىلىس بولۋى ءتيىس. جاڭا زاڭنامادا ەلىمىزدە جۇرگىزىلىپ جاتقان عىلىمي-تەحنولوگيالىق جانە ەكونوميكالىق ساياساتتىڭ قۇقىقتىق ءوزارا بايلانىسى ءتيىستى قاعيدالار نەگىزىندە بەكىتىلگەن.

عىلىمنىڭ قوعامداعى ءرولى, ساياسي, ەكونوميكالىق, الەۋمەتتىك دارەجەسىنىڭ قۇقىقتىق تابيعاتى ەرەكشە سيپاتتا دارالانعان. وسى رەتتە زاڭنامادا عىلىمي-تەحنولوگيالىق اقپاراتتى جيناۋدى ۇيىمداستىرۋدىڭ, وڭدەۋدىڭ جانە تالداۋدىڭ قۇقىقتىق نەگىزدەرى ايقىندالعان.

ادام فاكتورى, ادام كاپيتالى قاي ۋاقىتتا بولسىن ءوزىنىڭ ماڭىزدىلىعىن جوعالتپايتىنى دالەلدەۋدى قاجەت ەتپەيتىن اكسيوما. سوندىقتان عالىمداردىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ جانە ولارعا قولداۋ كورسەتۋ ماسەلەسى كۇن تارتىبىنەن تۇسپەۋى ءتيىس. وتاندىق عىلىمدى دامىتۋ &ndash؛ ەلدىگىمىزدىڭ, وركەنيەتىمىزدىڭ, حالىقارالىق بەدەلىمىزدىڭ باستى كورسەتكىشى.

زاڭنامادا عىلىمدى دامىتۋدىڭ جاڭا قوعامدىق قاجەتتىلىكتەن تۋىنداعان سارا جولدارى ايقىندالىپ, وسى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋداعى رەسپۋبليكا ۇكىمەتىنىڭ مىندەتتەرى مەن جاۋاپكەرشىلىگى تۋرالى نورمالار جيناعى قامتىلعان.

كورسەتىلگەن نورمالار تەك قاعاز جۇزىندە عانا قالىپ قويماي, شىنايى جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى عىلىم مەن تەحنولوگيا تۋرالى ۇلتتىق كەڭەستىڭ قىزمەتىنە ۇلكەن مارتەبە بەرىلگەن. ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ مارتەبەسى مەن بەدەلىن كوتەرۋدىڭ ناقتى, زاڭدى جولدارى انىقتالعان. قابىلدانعان زاڭنامانىڭ نەگىزگى ماقساتى وتاندىق عىلىمدى دامىتۋ, حالىقارالىق قاتىناستاردا ەلىمىزدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ, ناقتى عىلىمي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزۋ, عىلىمي تەحنولوگيالىق ساياساتتى جانداندىرۋ, ونى يننوۆاسيالىق قىزمەتپەن ۇيلەستىرۋ, قول جەتكەن تابىستارمەن شەكتەلىپ قالماۋ بولىپ تابىلادى.

زاڭنامادا كورسەتىلگەن ماقساتتاردى جۇزەگە اسىرۋعا تەك قانا عىلىم اكادەمياسى, قۇزىرەتتى ورگاندار عانا ەمەس, بۇكىل حالىق, قاۋىم بولىپ كۇش سالۋعا ءتيىس. وسى رەتتە ەلىمىزدىڭ بولاشاعىنا الاڭدايتىن قىزمەت جاسايتىن بىلىكتى مامانداردى دايىندايتىن جوعارعى وقۋ ورىندارىنىڭ مىندەتى مەن ماقساتى, جاۋاپكەرشىلىگى جاڭا سەرپىنگە يە بولۋى ءتيىس. بۇل رەتتە جەكە تۇلعالاردىڭ, ياعني وقىتۋشىلار قاۋىمداستىعىنىڭ بىلىكتىلىگى, ءومىر تاجىريبەلەرى, عالىم رەتىندە بەدەلى مەن ورنى ەرەكشە ماڭىزعا يە بولادى. زاڭنامادا اتالعان تۇلعالار عىلىمي جانە (نەمەسە) عىلىمي-تەحنيكالىق قىزمەتتىڭ سۋبەكتىلەرى رەتىندە ايقىندالعان.

جوعارىدا كورسەتىلگەن مىندەتتەر مەن ماقساتتاردى جۇزەگە اسىرۋدى قامتاماسىز ەتەتىن مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق ۇيىمداردىڭ مارتەبەلەرى مەن وكىلەتتىلىكتەرى زاڭنامادا ناقتى انىقتالعان. ولاردى قامتاماسىز ەتۋدىڭ قۇقىقتىق جولدارى ايقىن سارالانعان. عىلىمي جانە (نەمەسە) عىلىمي-تەحنيكالىق قىزمەتتى قارجىلاندىرۋ ماسەلەسىن وڭتايلى شەشۋ زاڭنامادا كوزدەلگەن ماقساتتار مەن مىندەتتەرگە ۋاقىتىندا جانە دەر كەزىندە قول جەتكىزۋدىڭ باستى كەپىلى بولىپ تابىلادى. زامانا تالابىنا ساي عىلىمي جانە (نەمەسە) عىلىمي-تەحنيكالىق قىزمەتتى دامىتۋدا مەملەكەتتىك-جەكە مەنشىك ارىپتەستىك ەكونوميكانىڭ باسىم سەكتورلارىنداعى تەحنولوگيالاردى كوممەرسيالاندىرۋ ماسەلەلەرىمەن تىعىز بايلانىس تاسىلدەرىن قولدانۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرىلۋى ءتيىس.

الدىمىزدا تۇرعان بولاشاق, جاسامپاز جاس ۇرپاعىمىز ءۇشىن اسا قاجەتتى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ تەك مەملەكەت تاراپىنان قولداۋ بولعان جاعدايدا عانا جۇزەگە اساتىنىنا كامىل سەنىمدىمىن. زاڭنامانىڭ 9-تاراۋى «؛حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق»؛ دەپ اتالۋى تەگىن ەمەس. ايتىلعان زاڭنامادا كوزدەلگەن ماقساتتار مەن مىندەتتەردى ورىنداۋ بارىسىندا دۇنيەجۇزىلىك, حالىقارالىق, بايلانىستاردىڭ ءرولى ەرەكشە ەكەنىن باسا ايتۋ قاجەت. زاڭنامادا قازاقستان رەسپۋبليكاسى راتيفيكاسيالاعان حالىقارالىق شارتتاردىڭ زاڭدى كۇشى وسى زاڭنان باسىم بولادى دەپ بەكەر جازىلماعانىن ەسكەرۋىمىز ءتيىس.

كۇنى كەشە عانا  ؛استانادا شىۇ-نىڭ ءسامميتى ءوتتى. وسى مارتەبەلى كەزدەسۋدە تالقىلانعان ماسەلەلەر بولاشاق دامۋ مەن تۇراقتانۋدىڭ العىشارتتارىن بەلگىلەپ بەردى. جيىنعا قاتىسقان مەملەكەتتەر مەن ولاردىڭ كوشباسشىلارىنىڭ مارتەبەلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ, مەملەكەت باسشىسىنىڭ حالىقارالىق ورنى مەن مارتەبەسىن تاعى ءبىر بيىك شىنعا كوتەردى. زاڭدىلىق, ادىلەتتىلىك پەن ادالدىق قاعيدالارى قوعامدىق دامۋدىڭ باستى كورسەتكىشىنە اينالۋى ءتيىس. سوندىقتان جاڭادان قابىلدانعان عىلىم جانە ساياسات تۋرالى زاڭنامانى وتاندىق عىلىم سالاسىن بولاشاق باعدارشامى دەپ قابىلدايىق!

 ؛

باگلان ماكۋلبەكوۆ,

ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۇۋ كونستيتۋسيالىق جانە ازاماتتىق قۇقىق كافەدراسىنىڭ پروفەسسور