قازاقستان مەن قىتايدىڭ "؛ورىسشا كەلىسىمى"؛ نەسىمەن ءقاۋىپتى؟

«؛قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى اراسىنداعى تاراپتار مەملەكەتتەرىنىڭ ازاماتتارىنا قاتىستى اقپارات الماسۋ تۋرالى كەلىسىمدى راتيفيكاسيالاۋ تۋرالى»؛ زاڭ جوباسى ماجىلىستە ماقۇلدانىپ, سەناتقا جەتتى.

بۇل كەلىسىم  ؛الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن قانداستار اراسىندا ءارتۇرلى پىكىر تۋدىرىپ وتىر. ؛ كوپتى الاڭداتقان وسى ماسەلەرگە بايلانىستى تومەندەگى بىرنەشە سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەرۋلەرىڭىزدى سۇرايمىز.

1. جوعارىدا اتالعان زاڭ نەگىزىندە تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن قىتايدان كەلىپ, قازاقستان ازاماتتىعىن العان قانداستارىمىزدىڭ مالىمەتى قىتاي تاراپى سۇرانىس جىبەرگەن جاعدايدا ولارعا بەرىلە مە؟ قىتاي تاراپى الدەقاشان ازاماتتىق العان قانداستارىمىزدى قاجەت بولسا, وسى زاڭعا سۇيەنىپ, «؛بۇرىن قىتاي ازاماتى بولدى»؛ دەگەن جەلەۋمەن كەرى قايتارىپ الۋعا قۇقىلى»؛ دەگەن اڭگىمەلەر قانشالىقتى شىندىققا جاناسادى؟
2. قىتايدان كەلىپ, ازاماتتىققا قۇجات تاپسىرعان قانداستارىمىزدىڭ مالىمەتى ولار ازاماتتىق الماي تۇرعاندا-اق قىتاي تاراپىنا بەرىلە مە؟ ولاردىڭ قازاقستان ازاماتتىعىن الۋ, الماۋىنا قىتاي تاراپى وسى زاڭ نەگىزىندە تىكەلەي اسەر ەتە الادى دەگەن قانشالىقتى راس؟ ياعني اتاجۇرتقا كەلىپ, ازاماتتىق العىسى كەلگەن قانداستارىمىزدىڭ تاعدىرىن قىتاي تاراپى شەشە مە؟ ؛
3. بۇل زاڭ ءبىزدىڭ ەلىمىزگە قانشالىقتى ءتيىمدى؟ قىتايعا كوشىپ, سول ەلدىڭ ازاماتتىعىن العان قازاقستاندىقتار كوپ پە؟ قىتاي تاراپى قازاقستانعا ءتيىمدى قانداي اقپاراتتار بەرۋى مۇمكىن؟ ەكى ەل اراسىنداعى كوشى-قون تەك ءبىر جاقتى عانا, قىتايدان كەلۋشىلەر عانا بار, قىتايعا بارىپ, ازاماتتىق الىپ, سوندا قونىستانىپ قالىپ جاتقان قازاقستاندىقتار جوقتىڭ قاسى دەگەن مالىمەت بار. ءدال قازىرگى ۋاقىتتا قانشا قازاقستاندىقتىڭ قىتايعا قونىس اۋدارىپ, ازاماتتىق الىپ, تۇراقتى تۇرىپ جاتقانى تۋرالى انىق اقپارات بار ما؟
4. تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن قىتاي ەلىنەن قازاقستانعا ورالعان قانداستارىمىزدىڭ سانى قانشا؟ ازاماتتىق العان, ۋاقىتشا تۇرىپ جاتقان ەتنيكالىق قىتايلاردىڭ ناقتى سانى قانشا؟
5. وسى كەلىسىم ارقىلى قىتايدان ورالىپ, ازاماتتىق العان قانداستارىمىزدىڭ بۇرىنعىداي «؛تۇراقتى تىركەۋىن ءوشىرۋ»؛, «؛قىتاي پاسپورتىن قيعىزۋ»؛ دەيتىن اۋرەشىلىكتەن قۇتىلاتىنى راس پا؟ ياعني قازاقستان ازاماتتىعىن العانى تۋرالى اقپارات قىتاي تاراپىنا جەتكەن كۇنى ول ەلدىڭ ازاماتتىعىنان, تۇراقتى تىركەۋدەن دە اۆتوماتتى تۇردە شىعارىلاتىنى وسى زاڭدا قاراستىرىلعان با؟
6. ەگەر وسى زاڭ قىتايدان كەلەتىن قانداستارىمىزدىڭ قازاقستان ازاماتتىعىن الۋىنا كەدەرگى كەلتىرىپ, ءتىپتى جەكە باس اماندىقتارى ءۇشىن قاندايدا ءبىر ءقاۋىپ توندىرسە وسى زاڭدى ۇسىنعان نەمەسە قابىلداعان قۇزىرەتتى ورىندار جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاۋعا دايىن با؟ ەگەر دايىن بولماسا جالپىحالىقتىق تالقىلاۋعا سالىپ, جۇرت پىكىرىمەن ساناسۋدى نەگە ويلايمايمىز؟  ؛
7. زاڭ ماتىنىنە بايلانىستى «؛ماتىندەر اراسىندا الشاقتىق بولعان جاعدايدا ورىس تىلىندەگى ءماتىن باسىم كۇشكە يە بولادى»؛ دەيتىن سويلەمدى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ سوندا قىتاي مەن قازاقستان اراسىنداعى, نەگىزىنەن قانداستارىمىزدىڭ تاعدىرىنا قاتىستى زاڭعا ورىس ءتىلى نەگىز بولا ما؟ ەكى ەل اراسىنداعى مەملەكەتتىك كەلىسىم-شارتتار قاي تىلدەردە جاسالادى؟

 ؛"قامشى" پورتالى وسى سۇراقتاردى قۇزىرلى ورىندارعا جىبەرىپ, رەسمي جاۋاپ كۇتەتىن بولادى. ءتيىستى مينيسترلىكتەردەن كەلگەن جاۋاپتاردى دەر ۋاقىتىندا وقىرمان نازارىنا ۇسىناتىن بولامىز.