اۋتيزم بەلگىلەرى, بالانىڭ ەرەكشە ەكەنىن قابىلداۋ, ۇكىمەت مىندەتى, ەرەكشە بالامەن سويلەسۋ. #سۇحبات

قوستاناي وبلىسىندا اۋتيزمگە شالدىققان 5 جاسار مادينا ەرلانقىزىن بىرنەشە كۇن بويى ىزدەگەندە كوپشىلىك ءبۇلدىرشىن ۇيىنە امان-ەسەن ورالادى دەپ اقىرىنا دەيىن ۇمىتتەنگەن. ويتكەنى سيپاتتامالارى ماديناعا كەلەتىن بالانى كوردىك دەگەندەر ءار جەردە كەزدەسىپ جاتتى. الايدا ىزدەۋ جۇمىستارىنىڭ ءۇشىنشى كۇنى قارالى حابار جەتتى. وسى وقيعادان كەيىن ماماندار قازاقستان قوعامىنداعى اۋتيزم ماسەلەسى, ەرەكشە بالالارمەن قارىم-قاتىناس قۇرۋدىڭ ماڭىزى, اۋتيزمگە شالدىققان بالالارعا ۇكىمەت قانا جاساپ بەرە الاتىن جاعدايلار تۋرالى ءجيى كوتەرە باستادى. ؛autism kazakhstan ۇلتتىق قاۋىمداستىعىنىڭ ءتورايىمى, ەرەكشە بالا ءوسىرىپ وتىرعان ءنۇريا بالتابايقىزى ءاۋتيزمى بار بالالار كوبىنەسە سويلەي المايتىندىقتان, قوعاممەن بايلانىسا المايتىنىن ايتادى. ميداعى بۇزىلىستارعا بايلانىستى بايلانىستى قاشىپ كەتىپ, سالدارىنان جوعالىپ جاتادى. تومەندە ماماننىڭ قامشى پورتالىنا بەرگەن سۇحباتى جاريالانىپ وتىر.

&ndash؛ ءاۋتيزمنىڭ قانداي بەلگىلەرى بولادى, ول بالادا قاي كەزدەن باستاپ بىلىنەدى؟

&ndash؛ ءوز باسىمداعى وقيعانى ايتايىن. قىزىم اينارا ءقازىر 10 جاستا. اۋتيزم دياگنوزى بويىنشا مۇگەدەكتىگى بار. ءبىراق سىرت كوزگە كادىمگى بالا بولىپ كورىنەدى, دەنە ءبىتىمى دۇرىس. ونداي اۋىتقۋى بار ەكەنى تەك ءبىر ءتۇرلى قيمىلدارىنان, سويلەمەيتىنىنەن بايقالادى.

اۋتيزمنىڭ باستى سيپاتتامالار: 1, 2, 3 جاسىندا كىشكەنتاي بالا كوزگە قارامايدى, سويلەمەيدى, ستەرەوتيپتى قيمىلدارى بولادى, تاماقتىڭ كوپ ءتۇرىن جەمەيدى, باسقا بالالارمەن جانە ويىنشىقتارمەن وينامايدى, زاتتاردى ءبىر سىزىققا تۇرعىزادى, كەيبىر دىبىستارعا سەزىمتال, ءقاۋىپتى جاعدايلاردى سەزىنبەيدى, گيپەربەلسەندى نەمەسە كەرىسىنشە ءپاسسيۆتى, ءجيى يستەريكا شىعارادى.

وكىنىشكە قاراي, قازاقستاندا ەرتە دياگنوستيكا دامىماعان. پوليكلينيكالاردا دارىگەرلەر بىلمەيدى, ولاردى ەشكىم وقىتپايدى. اتا-انالارعا كەڭەس بەرە المايدى. سول سەبەپتەندەن ءبىز دە وتە كەش, قىزىم ءتورت جاسقا كەلگەندە بىلدىك. تۇزەتۋ جۇمىستارىن كەش باستاعان سوڭ بەس جاسىنان اسقاندا بالاعا مۇگەدەكتىك الۋعا ءماجبۇر بولدىق. وسى جاعدايلار كورىپ قوعامدىق جۇمىسپەن اينالىسۋعا شەشىم قابىلدادىم. 2019 جىلدان باستاپ ءبىز بارلىق وڭىرلەردەگى اتا-انالارمەن حابارلاسىپ, ولارمەن بىرىگىپ, قازاقستان اۋتيزم قاۋىمداستىعى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمىن اشتىق.

&ndash؛ سىرقات ءتۋابىتتى بولا ما, الدە جۇرە پايدا بولا ما؟ سىرقات سەبەبىنە بايلانىستى قانداي عىلىمي تۇجىرىمدار بار؟

&ndash؛ بۇل اۋىتقۋ ءتۋابىتتى بولمايدى. تەك بالا دامي باستاعاندا, وسكەندە بايقالادى. مىسالى, يزرايل مەملەكەتىندە اۋتيزم بەلگىلەرىن بالانىڭ ءۇش ايلىعىندا انىقتايتىن ادىستەمەلەر بار. ەگەر تۇزەتۋ جۇمىستارىن وتە ەرتە باستاسا, مەكتەپ جاسىنا قاراي بالا كادىمگىدەي جاقسى بولۋى مۇمكىن. الەمدە اۋتيزم سەبەپتەرى الدە دە ناقتى انىقتالعان جوق. بۇل جەردە فاكتورلار كوپ. ەكولوگيا جانە تەحنوگەن فاكتورلارى, جۇكتىلىك كەزىندەگى ءار ءتۇرلى قيىندىقتار ت.ب.

ماسكەۋدەگى بالالار پسيحونەۆرولوگياسى عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعىنىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا سىرقاتقا شالدىعۋعا اۋتيزم سپەكترىنىڭ بۇزىلۋى سەبەپ بولۋى مۇمكىن. بۇدان بولەك 400-دەن استام سەبەپ بار دەلىنەدى. ونىڭ ىشىندە تەك گەنەتيكا مەن ناشار ەكولوگيا عانا ەمەس, سونىمەن قاتار جۇيكە جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى, انادا جۇكتىلىك كەزىندەگى تۇراقتى سترەسس, اتا-انالاردىڭ سوزىلمالى اۋرۋلارى دا جاتادى. ءاۋتيزمدى تولىعىمەن ەمدەۋ مۇمكىن ەمەس, ءبىراق بەلگىلەردى تۇزەتۋگە بولادى. ماسەلەن, بالانى سويلەۋگە ۇيرەتۋ, قوعامعا بەيىمدەۋ, باسقا دا داعدىلارعا ۇيرەتۋ مۇمكىن نارسە. ەگەر دۇرىس دياگنوز كەم دەگەندە ەكى جاسقا دەيىن جاسالسا, قالىپتى ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىندىگى ارتادى. بالا كادىمگى مەكتەپكە بارا الادى, ءتىپتى ۋنيۆەرسيتەتكە تۇسۋىنە, جۇمىس ىستەۋىنە جول اشىلادى. ەگەر دياگنوز تىم كەش قويىلسا, ادام ءومىر بويى ارنايى كۇتىمدى قاجەت ەتۋى مۇمكىن.

وڭالتۋ ادىستەرى از ەمەس, ءبىراق ولار عىلىمي دالەلدەنگەن. باعدارلاما بەلگىلى ءبىر بالا ءۇشىن جەكە بولۋى كەرەك.

&ndash؛ اۋتيزم قىزدارعا قاراعاندا, ۇلداردا ءجيى كەزدەسەدى دەگەن اقپارات بار. بۇل &ndash؛ راس پا؟

&ndash؛ ءيا, راس. اقش-عى اۋرۋلاردى باقىلاۋ جانە الدىن الۋ ورتالىعىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا 2020 جىلى اۋتيزم سپەكترىنىڭ بۇزىلۋى (asd) ءار ء54-شى بالادا كەزدەسكەن. بۇل 2018 جىلعى ستاتيستيكاعا قاراعاندا 10 پايىزعا كوپ. ەر بالالاردا اۋتيزم دياگنوزى قىزدارعا قاراعاندا ءۇش ەسە ءجيى قويىلادى.

&ndash؛ بالاسىندا اۋتيزم بەلگىلەرى بايقالسا, اتا-انا ءبىرىنشى كەزەكتە نە ىستەۋى كەرەك؟ قايدا جۇگىنگەنى ءجون؟

&ndash؛ بىرىنشىدەن, مىندەتتى تۇردە ماماندارعا جانە دارىگەرلەرگە بارۋى كەرەك.

ەكىنشىدەن, پمپك (دياگنوزدى انىقتاۋعا ارنالعان كەشەندى دياگنوستيكا) كوميسسياعا جازىلىپ, بالانى كورسەتۋ, ارنايى مەملەكەتتىك ورتالىقتارعا جولدامالار الۋ قاجەت

ۇشىنشىدەن, اۆا تەراپيانى بىلەتىن, سەنسورلىق ينتەگراسيا, اداپتيۆتىك سپورتپەن شۇعىلداناتىن, دەفەكتولوگ, پسيحولوگ, لوگوپەد سياقتى ارنايى ماماندارعا بارۋ كەرەك. جالپى, دياگنوستيكا جاساۋ قاجەت, ءار بالانىڭ جاعدايى ءارتۇرلى. تۇزەتۋ كوررەكسيا جۇمىستارىن باستاۋ كەرەك. دارىگەرلەردىڭ كەڭەستەرى بويىنشا قوسىمشا اۋرۋلاردى ەمدەگەن دۇرىس.

مۇگەدەكتىكتى راستاۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى ۋچاسكەلىك بالا پسيحياترىنا بارۋ كەرەك. ودان ەش قورىقپاۋعا كەڭەس بەرەمىز. قازىرگى تاڭدا اسسوسياسيا جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسى بويىنشا كۇندىزگى ستاسيونارعا بارۋعا بولادى.

وكىنىشكە قاراي ءبىزدىڭ قوعامدا كەش سويلەگەن نەمەسە سويلەمەيتىن بالاعا, بولماسا قوعامدىق جەردە مازاسىزدانسا, شىڭعىرسا, ەركەلىك دەپ قارايتىن تەرىس كوزقاراس بار. اكەسى كەش سويلەگەن, اتاسى كەش سويلەگەن دەپ ۋاقىت وتكىزىپ الىپ جاتادى. ال بۇل جەردە ەڭ قىمباتى &ndash؛ ۋاقىت.

&ndash؛ بالاسىنىڭ ەرەكشە ەكەنىن قابىلداي المايتىن, قابىلداعىسى كەلمەيتىن انا-انالار بولادى. ءارى مامان, ءارى ەرەكشە بالا تاربيەلەپ وتىرعان انا ەسەبىندە مۇنداي جاعدايعا نە دەيسىز؟

&ndash؛ وسى ماسەلە ءبىزدى قاتتى الاڭداتادى. اتا-انا ببالاسىندا ەرەكشەلىك بار ەكەنىن مەيلىنشە ەرتە قابىلداعانى دۇرىس. كوبىسى قابىلدامايدى, قابىلداعىسى كەلمەيدى. ارينە, پسيحولوگيالىق تۇرعىدا وتە قيىن. مەندە دە ونداي كەزەڭ بولعان. ءبىراق جاعدايدى قابىلداپ, جۇمىس جاساۋ كەرەك. ايتپەسە, ۋاقىت وتكەن سايىن قيىن بولادى. اۋتيزم ەش ءبىر دارىمەن, ەكپەمەن, اپپاراتپەن, ماسساجبەن تاعى باسقا كوپتەگەن جارنامالارداعى عىلىمي دالەلدەنبەگەن ادىستەرمەن ەمدەلمەيدى. بۇگىندە الاياقتار, ءتۇرلى ەمشىلەر وتە كوپ.

اۋتيزمگە تەك كوررەكسيا جانە سپورت, تۇرمىستىق داعدىلاردى ۇيرەتۋ قاجەت. مەديسينالىق تۇرعىداعى ەمدى تەك دارىگەرلەردىڭ تەكسەرۋ بويىنشا قولدانۋ كەرەك.

&ndash؛ ەم-دوم شارالارى كەشىگىپ جاتسا, مۇنىڭ سالدارى قانداي بولۋى مۇمكىن؟

&ndash؛ بۇل &ndash؛ ءبىز ءۇشىن وتە اۋىر تاقىرىپ. ۋاقىتىلى كومەك الماعان بالادا وسكەن سايىن اۋتيزم جانە باسقا دا بۇزىلىستار اسقىنىپ, ۇلعايىپ كەتۋى مۇمكىن. مىسالى, تۇزەتۋ جۇمىستارىن كەش باستاسا مەكتەپ جاسىنا كەلگەندە بالاعا مۇگەدەكتىك الۋعا ءماجبۇر بولادى. نەعۇرلىم ەرتە باستاسا &ndash؛ سوعۇرلىم ناتيجەلەرى جاقسى بولادى. وكىنىشكە قاراي, اتا-انالار عاجايىپ ءدارى, توقپەن ەمدەيتىن نەمەسە تاعى باسقا تەز ارادا بالاسىن تۇزەلەتىن ەم ىزدەپ, ەمشىلەرگە, اندا-مىندا سابىلىپ قىمبات ۋاقىتتارىن وتكىزىپ الادى.

&ndash؛ ارنايى ورتالىقتارعا بارۋدى بارلىق اتا-انانىڭ قالتاسى كوتەرە بەرمەيتىنى تۇسىنىكتى. ءۇي جاعدايىندا ەرەكشە بالانىڭ دامۋىنا قالاي قولايلى ورتا قالىپتاستىرۋعا بولادى؟

&ndash؛ ارينە, ماماندىرىلعان كومەك العان وتە ماڭىزدى, ءارى قاجەت. ءبىراق ونداي قىزمەتتەر ازىرشە ەلدە تەك جەكە ورتالىقتاردا بولعاندىقتان, ۇيدە دە بالامەن جۇمىس جاساۋعا بولادى. بالانى كادىمگى ءۇي جۇمىسىنا ارالاسىرۋ كەرەك. مىسالى, ءۇي جيناۋعا كومەكتەستىرۋ, سىپىرتۋ, ويىنشىقتارىن جيناتۋ, گۇلدەرگە سۋ قۇيعىزۋ سياقتى شارۋالاردى ىستەتسە بولادى. ءوز كيىمىن ءوزى كيىپ, شەشسە, ونىڭ ءوزى جاتتىعۋ. سۋرەت سالۋ, بوياۋ, ويىنشىقتارمەن ويناۋعا ۇيرەتۋ, بىرگە ويناۋ سياقتى ۇساق موتوريكا جاسايتىن ادىستەر بار. مىندەتتى تۇردە سپورتپەن شۇعىلدانۋ, ۆەلوسيپەد, ساموكات تەبۋ ادەتكە اينالۋى كەرەك.

باستىسى وسىنىڭ بارىنە ۇلكەن شىدام كەرەك. ويتكەنى ءار قيمىل, ءار جاڭا ءبىلىم قالىپتاسۋ ءۇشىن كوپ ۋاقىت كەتەدى. مەنىڭ instagram ؛پاراقشامدامدا اۆا تەراپيا مامانى جانات بويحانقىزى احمەتوۆامەن تىكەلەي ەفير بار. ول جەردە كوپ پايدالى كەڭەستەر ايتىلادى. اتا-انالار كورىپ, ۇيدە دە پايدالانۋىنا بولادى.

ينتەرنەتتەن دە كورسە بولادى. تەك ايتارىمىز, عىلىمي دالەلدەنگەن ادىستەمەلەردى قولدانۋ قاجەت.

&ndash؛ ءسىز 2018 جىلدان باستاپ ەرەكشە بالالاردىڭ پروبلەمالارىن كوتەرىپ جۇرگەنىڭىزدى ايتاسىز. وسى رەتتە ۇكىمەت جاساي الاتىن, ۇكىمەت قانا كومەكتەسە الاتىن قانداي ناقتى ماسەلەلەر بار؟

&ndash؛ ءبىز 2018 جىلدان باستاپ ەرەكشە بالالاردىڭ پروبلەمالارى تۋرالى ايتىپ كەلەمىز. ءاۋتيزمى جانە ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار بالالاردى قولداۋدىڭ كەشەندى باعدارلاماسىنىڭ قاجەتتىلىگى تۋرالى ۇكىمەتكە, مينيسترلىكتەرگە جانە اكىمدىكتەرگە ۇنەمى جازامىز جانە جۇگىنەمىز.

دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا ەلدەگى ەرەكشە بالالاردىڭ سانى &ndash؛ 9000. وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا 130 000 بالادا وسىنداي اۋىتقۋ بار, ونىڭ ىشىندە تەك قانا اۋتيزم ەمەس, جالپى مەنتالدى بۇزىلىستارى بار, سويلەمەيتىن بالالار, مىنەز-قۇلىق بۇزىلىستارى بار بالالار دا كىرەدى. ساراپشىلاردىڭ مالىمەتىنشە, قازاقستاندا اۋتيزممەن اۋىراتىن بالالاردىڭ سانى 300 مىڭعا دەيىن بارۋى مۇمكىن. كورىپ وتىرعانىڭىزداي رەسمي مالىمەتتەر ءارتۇرلى, ءبىرىڭعاي ينتەگراسيالانعان مالىمەتتەر بازاسى جوق.

دامۋىندا اۋىتقۋلارى مەن كىدىرىستەرى بار مۇنداي بالالار جىل سايىن ارتىپ كەلەدى.

سالاداعى ماسەلەلەردى جەكە-جەكە ايتايىن:

&diams؛ ەرتە دياگنوستيكا جۇيەسى جوق. مىنەز-قۇلقى بۇزىلعان (اۋتيزم بەلگىلەرى بار) سويلەمەيتىن بالالاردى بالا-باقشالار مەن مەكتەپتەرگە قابىلدامايدى.

&diams؛تيۋتورلار (بالانىڭ قىزىعۋشىلىعىنا بايلانىستى بالا دامۋىنا قولايلى ورتا جاسايتىن مامان) جوق. ولاردى ەشكىم دايىندامايدى. ەرەكشە بالالاردى ماماندىققا باۋلى, جۇمىسقا ورنالاستىرۋ مۇلدە قاراستىرىلماعان. جاسوسپىرىمدەر مەن اقىل-ەسى كەم ەرەسەكتەر ۇيدە وتىرادى.

&diams؛قاجەتتى ادىستەرگە سايكەس, قول جەتىمدى جانە تەگىن تۇزەتۋ ورىندارى جوق. بارلىق جەكە ورتالىقتار اقىلى جانە بارىنە بىردەي قول جەتىمدى ەمەس. سپورت سەكسيالارى جوق, بەيىمدەلگەن سپورت بويىنشا جاتتىقتىرۋشىلار جوق. ولاردى دا ەشكىم دايىندامايدى جانە وقىتپايدى. باسقا دا كوپتەگەن پروبلەمالار بار. تاعى ءبىر ماسەلە &ndash؛ تەگىن تۇزەتۋ ورتالىقتارى قاجەت. ارنايى مەتوديكالارمەن جانە ارنايى ماماندارى بار ورتالىقتار كەرەك. ەرەكشە بالاسى بار بارلىق اتا-انانىڭ سۇراۋى وسى.

اۆا تەراپيا ماماندارى, سەنسورلىق ينتەگراسيا, اداپتيۆتىك سپورت, فلورتايم ماماندارى بولسا, بالانى كورسەتىپ, كەڭەستەر الۋعا بولادى. وكىنىشكە قاراي, قازاقستاندا وسىنداي قىزمەتتەر بارلىعى اقىلى جەكە ورتالىقتاردا. وسى وتە وزەكتى ماسەلەلەردى قولعا الىپ, مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بىرىگىپ شەشۋ ءۇشىن قازاقستاندا اۋتيزم جانە مەنتالدى بۇزىلىستارى بويىنشا ۇلتتىق رەسۋرستىق ورتالىق قاجەت.

قازىر ۆەدومستۆوارالىق قارىم قاتىناستىڭ جوقتىعىنان وسى سۇراقتار جاۋاپسىز قالىپ وتىر. ونىمەن قوسا مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر بۇل تاقىرىپتى تەرەڭ بىلمەيدى, شەشۋ جولدارىن قاراستىرمايدى.

ال رەسۋرستىق ورتالىق بولسا, بارلىق ماسەلەلەر تالقىلانىپ, دايىن ۇسىنىستار مەن شەشىمدەر دايارلايتىن ەدى. ماقسات &ndash؛ بالانى سويلەتۋ عانا بولماۋى كەرەك. بارلىق جاعىنان دامۋعا اتسالىسۋ قاجەت.

 ؛

&diams؛ سيفرلاندىرۋ شەڭبەرىندە ەرەكشە بالالارعا ارنالعان ارنايى بىلەزىكتەر نەمەسە باسقا دا تانۋ بەلگىلەرىن ازىرلەۋ قاجەت دەپ ويلايمىن. بۇل ولاردى تابۋ وڭاي بولۋى ءۇشىن كەرەك.

&diams؛ قوعامدا اقپاراتتىق جۇمىستاردى كوپتەپ جۇرگىزۋ كەرەك. بىزدە قوعامدىق ۇيىم رەتىندە ونداي قاراجات جوق. باق-تا, الەۋمەتتىك روليكتەرتەردە, بيلبوردتاردا ينكليۋزيۆتىك قوعام تۋرالى اقپارات بولعانى دۇرىس. اقپارات بولماۋىنا بايلانىستى حالىق اۋتيزم بەلگىلەرى تۋرالى جەتىك بىلمەيدى جانە بالالارمەن قالاي ارەكەت ەتۋ كەرەكتىگىنە نازار سالمايدى. كوبىنەسە, ءبىز اتا-انالار رەتىندە پسيحيكالىق اۋىتقۋلارى بار بالالارىمىزدىڭ مىنەز-قۇلقىنا بايلانىستى باسقالاردىڭ قورلاۋىن جانە نارازىلىعىن سەزىنەمىز.

 ؛

جالپى اۋتيزم جانە مەنتالدى بۇزىلىستار بار ادامداردى كومپلەكستىك قولداۋ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى قاجەت. وسى باعدارلاماعا بارلىق سۇراقتاردىڭ شەشىمىن بىرىكتىرۋگە بولادى.

&ndash؛ حالىق اۋتيزم بەلگىلەرى تۋرالى بىلمەيدى دەپ قالدىڭىز عوي. وسى رەتتە جالپى جۇرتشىلىققا ەرەكشە بالالارمەن قارىم-قاتىناس تۋرالى, ولارعا دەگەن كوزقاراس جايلى قانداي بازالىق كەڭەستەر ايتار ەدىڭىز.

 ؛

مۇنداي بالاعا تىنىشتىق ساقتاۋ, داۋىس كوتەرمەۋ جانە ايقايلاماۋ ۇسىنامىز. جاقىن جەردە جاتقان وتكىر زاتتاردى نەمەسە ءقاۋىپتى زاتتاردى الىپ تاستاۋ كەرەك.

ەگەر مۇمكىن بولسا, دىبىستىق ەففەكتىلەردى, دىبىس دەڭگەيىن (راسيا, مۋزىكا), جارىقتى ازايتۋ كەرەك (جارقىن جارىق شامى, اۆتوموبيل شامدارى جانە ت. ب.)

سونداي-اق مۇنداي بالالار كوبىنەسە فيزيكالىق تۇرعىدان جاقسى دامىعانىن ەستە ۇستاعان ءجون. ولار قولدان بوساپ كەتىپ, جولعا جۇگىرىپ شىعۋى مۇمكىن.

 ؛

ەگەر بالادا كيىم بولماسا, وندا الدىمەن قولدا بار كەز-كەلگەن كيىمدى (قالپاق, جەمپىر, فۋتبولكا, شارف جانە ت.ب.) بەرۋ كەرەك. الدىمەن بالا كيىمگە قول تيگىزىپ كورۋى قاجەت. بۇل وتە ماڭىزدى. سودان كەيىن كيىندىرۋگە بولادى.

ستاندارتتى ەمەس نەمەسە ستەرەوتيپتىك مىنەز-قۇلىقتىڭ بارلىق كورىنىستەرى ءۇشىن سابىرلى بولۋ كەرەك. دوستىق قارىم-قاتىناستا سويلەسىپ, جەكە سوزدەردى نەمەسە كۇردەلى سوزدەردى انىق جانە اسىقپاي ايتۋ قاجەت.

بۇل ارەكەتتەر وقىس جاعدايلاردى بولدىرماۋعا كومەكتەسەدى.

 ؛

اتا-انانى, نە بالانى سىناۋ, بالاعا تاتتىلەردى نەمەسە ويىنشىقتاردى بەرۋ, بالاعا ونى الىپ كەتەتىنىڭىزدى ايتۋ, بالاعا ءبىر نارسە دەپ سويلەۋ نەمەسە كوڭىل اۋدارۋ مۇلدە ورىنسىز ارەكەت. بۇل &ndash؛ كومەكتەسپەيدى, كەرىسىنشە يستەريكانى كۇشەيتۋى مۇمكىن. باسقالاردىڭ نازارىن اۋدارا وتىرىپ, جاعدايعا قاتتى اشىنۋ, جەدەل جاردەمدى, پوليسيانى جانە باسقا قىزمەتتەردى شاقىرۋ, اتا-اناعا كەڭەس بەرۋ جانە ورىنسىز سۇراقتار قويۋ دا مۇلدە قاجەت ەمەس.