"؛ولار كوبىنە كۇيزەلىستە جۇرەدى"؛. بالالاردى كيبەربۋللينگتەن قورعاۋ جولى قانداي؟

الەۋمەتتىك جەلى مەن ونلاين ءومىر كۇندەلىكتى تۇرمىستىڭ اجىراماس بولىگىنە اينالعان بۇگىندە بالالارعا قاتىستى زورلىقتىڭ جاڭا ءتۇرى &ndash؛ كيبەربۋللينگ (ونلاين قورلاۋ, قىسىم كورسەتۋ &ndash؛ رەد) ؛وتكىر ماسەلە بولىپ وتىر. ماماندار كيبەربۋللينگكە اسىرەسە بالالار ءجيى ۇشىرايتىنىن ايتادى. ؛قامشى ءتىلشىسى زورلىق-زومبىلىقتىڭ جاڭا تۇرىنەن بالالاردى قورعاۋدىڭ جولدارىن ساراپشىلاردان سۇراپ كوردى.

كيبەربۋللينگ دەگەن نە؟

"جاسۇلان" بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر ۇيىمىنداعى "كيبەربۋللينگتىڭ الدىن الۋ" جوباسىنىڭ جەتەكشىسى باعلان سەرىك "كيبەربۋللينگتىڭ الدىن الۋ" جوباسىن 2021 ؛ جىلدان باستاپ جۇزەگە اسىرىپ كەلەدى. ول كيبەربۋللينگتىڭ بەلگىلەرى قانداي بولاتىنىن ءتۇسىندىرىپ بەردى.

 ؛

باعلان سەرىك كيبەربۋللينگتىڭ التى ءتۇرىن اتاپ كورسەتتى. ؛

فلەيمينگ ؛&ndash؛ دورەكى تۇردەگى ەسكەرتۋلەر مەن كوڭىلگە تيەتىن حابارلامالار.

تروللينگ &ndash؛ ؛جابىرلەنۋشىنىڭ اشۋىنا تيەتىن ادەيى ارانداتۋ حابارلامالارى.

حەيتينگ &ndash؛ ؛ادامدى اشىق تۇردە قۋدالاۋ. مىسالى, ورتاق چاتتاردان كەلەتىن پىكىرلەر مەن حابارلامالاردى ايتۋعا بولادى.

ديسسينگ ؛&ndash؛ جالا جابۋ ارقىلى بەدەلگە نۇقسان كەلتىرۋ, قاۋەسەت تاراتۋ, وسەك ايتۋ.

فرەيپينگ &ndash؛ ؛اككاۋنتتى جاسىرىن جانە ادەيى بۇزىپ جاعىمسىز كونتەنت جاريالاۋ.

كەتفشينگ &ndash؛ ؛فەيك پاراقشا اشىپ ءارتۇرلى اقپارات تاراتۋ.

ماماننىڭ ايتۋىنشا كيبەربۋللينگكە كوبىنە تانىمال تۇلعالار, جازۋشىلار, بلوگەرلەر مەن مەكتەپ وقۋشىلارى ۇشىرايدى.

&ndash؛ مەكتەپ وقۋشىلارى اراسىنداعى بۋللينگتى ؛(بىر ادامنىڭ ءبىر ادامدى قورقىتىپ-ۇركىتكەنىن, قۋدالاۋى &ndash؛ رەد) تابۋ وڭاي بولىپ كەلەدى. ويتكەنى بۋللينگتى جاساعان ادامدى تاۋىپ, ونىمەن سويلەسۋگە بولادى. ؛ال كيبەربۋللينگتىك شابۋىل ينتەرنەت ارقىلى جاسالاتىن بولعاندىقتان, الەۋمەتتىك جەلىدە فەيك پاراقشا اشقان ادامدى تابۋ قيىنعا سوعادى. وقۋشىلار ءوزىنىڭ سىنىپتاستارى نەمەسە باسقا دا ادامدار تاراپىنان كيبەربۋللينگ شابۋىلدارىنا ءجيى ۇشىرايدى. ادامعا جاعىمسىز پىكىر جازۋ مەن باسقا ادامنىڭ سول پىكىرگە ءلۇپىل (لايك) باسۋى دا ؛ "كيبەربۋللينگ" بولىپ سانالادى.

كيبەربۋللينگتەن قورعانۋدىڭ ءبىر جولى &ndash؛ جەلى ارقىلى جاسالعان كيبەرشابۋىلدى ەلەمەۋ. ويتكەنى جابۋىل جاساۋشى ادامعا جاۋاپ بەرۋ جاعدايدى ودان سايىن ۋشىقتىرىپ جىبەرۋى مۇمكىن. دۇرىسى, ەڭ الدىمەن ول ادامدى الەۋمەتتىك جەلىدە بۇعاتتاۋ كەرەك. سودان كەيىن الەۋمەتتىك جەلى اكىمشىسىنە ونىڭ ۇستىنەن شاعىم ءتۇسىۋ قاجەت. دالەل رەتىندە ول ادامنىڭ جازعان حابارلاملارىنىڭ سكرينشوتىن پايدالانۋعا بولادى. سول دالەلدەرمەن پوليسياعا ؛ جۇگىنۋگە دە مۇمكىندىك بار, ؛&ndash؛ دەيدى مامان.

باعلان سەرىك كيبەربۋللينگتىڭ الدىن الۋ بويىنشا جاسالىپ جاتقان شارالار تۋرالى دا ايتا كەتتى.

&ndash؛ ءقازىر ءبىز "جاسۇلان" بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر ۇيىمى كيبەربۋللينگتىڭ الدىن الۋعا ارنالعان جوباسى جاساپ جاتىرمىز. جوبا اياسىندا مامىر ايىندا ينتەرنەتتى پايدالانۋ ەتيكاسىن دامىتۋعا بايلانىستى ؛بالالارعا ونلاين كۋرستار وتكىزدىك. ول جەردە وقۋشىلار مەن جاستارعا ؛كيبەربۋللينگتىڭ نە ەكەنى, ونىڭ الدىن الۋ شارالارى مەن سەبەپ-سالدارى ءتۇسىندىرىلدى. كۋرستا حالىقارالىق it ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماماندارى ءدارىس بەردى. سونىمەن قاتار ءار وڭىردە كيبەربۋللينگتىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا ؛telegram توپتار قۇرىلدى. ءقازىر ول توپتار كيبەربۋللينگكە ۇشىراعاندارعا كومەكتەسۋمەن اينالىسادى. ءبىز كيبەربۋللينگكە قاتىستى زاڭناماعا وزگەرىستەر ەنگىزۋ بويىنشا ۇسىنىس ازىرلەپ جاتىرمىز. الداعى ۋاقىتتا وكىلەتتى ورگاندارعا ۇسىناتىن بولامىز. ەلىمىزدە كيبەربۋللينگكە ۇشىراعان كەزدە ادامدار نە ىستەۋ قاجەتتىگىن بىلمەيتىندىكتەن مۇنداي زاڭدىق وزگەرىس اسا قاجەت.

كيبەربۋللينگكە قانداي ادام ءجيى ۇشىرايدى؟

پسيحولوگ ؛بالابەك كەنىشتايۇلى "كيبەرشابۋىلعا" تاپ بولعان ادامعا قولداۋ كورسەتۋ وتە ماڭىزدى ەكەنىن ايتادى. ماسەلەن, مۇنداي جاعدايعا بالالار تاپ بولسا, ؛ اتا-انالار بالالارىمەن كوبىرەك ۋاقىت وتكىزىپ, ولارمەن تەڭ دارەجەدە سويلەسۋى قاجەت.

 ؛

بالابەك كەنىشتايۇلىنىڭ سوزىنشە, كيبەربۋللينگە ۇشىراعان بالالاردىڭ مىنەز-قۇلىقىندا وزگەرىس پايدا بولىپ, كۇيزەلىسكە ءجيى ۇشىرايدى. ونداي ءبالالار ؛وزىن-وزى باعالامايدى, وزگەلەردىڭ جانىندا ءوزىن تومەن تۇسىرەدى, تۇيىقتالادى. مۇندايدا بالالار ەشكىممەن ارالاسقىسى كەلمەيدى.

&ndash؛ ؛اتا-انالار بالالارعا كيبەربۋللينگتىڭ ۆيرتۋالدى تۇردە جۇرەتىنىن ايتىپ ەسكەرتۋ كەرەك. ۇلكەندەر بالالارىنا ۇنەمى قامقورلىق جاساپ, قاسىندا بولىپ, ولارعا ءار ۋاقىتتا كومەكتەسەندىكتەرىن ولاردىڭ ساناسىنا ءسىڭىرىپ وتىرعان ءجون.

بالا ومىرگە كەلگەننەن كەيىن وعان اتا-اناسى جاۋاپتى, بالانىڭ ءومىرى قالاي ءوتىپ جاتقانىن, نەمەن اينالىسىپ جۇرگەنىن ۇنەمى قاداعالاۋ قاجەت. بالاعا تەلەفوندى ساباق وقىعاندا عانا ۇستاتىپ, ولاردىڭ بويىنداعى كەز-كەلگەن ەرەكشەلىك پەن وزگەرىسكە بىردەن ءمان بەرگەن ءجون. اتا-انالار مۇمكىندىگىنشە كۇنىنە نەمەسە اپتاسىنا ءبىر رەت ءوزىنىڭ بالاسىمەن ەركىن تاقىرىپتا اڭگىمەلەسكەنى دۇرىس. بالامەن تەڭ دارەجەدە سويلەسىپ, ولارعا اقىل بەرىپ, پىكىرلەرىمەن ساناسۋ كەرەك.

مۇنىمەن كيبەرشابۋىلدىڭ قۇربانىنا تەك بالالار عانا ۇشىرايدى دەپ ايتپايمىن. مۇنداي جايتتار ەرەسەكتەردىڭ دە باسىندا بولادى. ول كەزدە ولاردىڭ تاماققا تابەتى بولماي, ۇيقىسى بۇزىلادى. سىرتقا كوپ شىققىسى كەلمەيدى, &ndash؛ دەيدى بالابەك كەنىشتايۇلى.

كيبەربۋللينگتەن زاڭ قورعاي الا ما؟

زاڭگەر ابزال قۇسپان قازاقستاندا كيبەربۋللينگە قاتىستى ارنايى زاڭناما بولماعانىمەن, الەۋمەتتىك جەلىدە شابۋل جاساعانداردى اكىمشىلىك جانە قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا بولاتىنىن جەتكىزدى.

&ndash؛ ەلىمىزدە كيبەربۋللينگكە بايلانىستى ارنايى زاڭناما جوق. ءتىپتى كيبەرشابۋلداشىلارعا قاتىستى سوت جاعدايىنداعى پروسەستەر دە جوق دەپ ايتسام دا بولادى. الايدا ءوز باسىم ەۋروپا ەلدەرىندەگىدەي كيبەربۋللينگكە قاتىستى بولەك زاڭناما ءبىزدىڭ ەلدە دە قاراستىرىلۋى قاجەت دەپ سانايمىن. ەگەر تۇلعاعا قاراتا قورقىتۋ, ۇركىتۋ نەمەسە سەكسۋالدىق باعىتتاعى سوزدەر ايتىلسا, كيبەرشابۋىلداۋشىلاردى قازىرگى قولدانىستاعى زاڭناماعا ساي اكىمشىلىك جانە قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا بولادى.

كەيدە كيبەرشابۋىلعا ۇشىراۋشىلار مەنەن اقىل-كەڭەس سۇراپ جاتادى. قازاق ءتىلدى ورتانىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى بۇنداي جاعدايعا كىجىنىپ-كىجىنىپ "قىرامىز, جويامىز, سوتتاتامىز" دەيدى دە, ودان ارىگە بارمايدى. ازاماتتار مۇنداي جاعدايلاردى زاڭ ارقىلى رەتتەۋگە بولاتىنىن بەلگەنى ءجون, ؛&ndash؛ دەيدى ابزال قۇسپان.