قازاقستان كريپتو ءوندىرىسىنىڭ ماڭىزدى ويىنشىسى رەتىندە قالىپتاسۋدا – كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دەرەكتەرى

كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دەرەكتەرى قازاقستاننىڭ الەمدىك كريپتو وندىرىستەگى ۇلەسى ارتىپ كەلە جاتقانىن كورسەتتى. ؛

قىتاي بيلىگى كريپتو وندىرىسىنە تىيىم سالا باستاعان كەزدە, قازاقستان الەمدىك كريپتو وندىرىستەگى ەڭ ءىرى ءۇش ويىنشىنىڭ بىرىنە اينالدى. ؛

كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتتەۋلەرىنە سايكەس, ءساۋىر ايىندا الەم بويىنشا بيتكوين وندىرۋگە جۇمسالعان قۋاتتىڭ جارتىسىنان از بولىگى قىتايعا تيەسىلى. سالىستىرمالى تۇردە, 2019 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە كريپتو ءوندىرىسى بويىنشا قىتايدىڭ ۇلەسى 75,5%-دى قۇراعان بولاتىن.

ال, قازاقستان بيتكويندى ءوندىرۋدىڭ الەمدىك ۇلەسىندە شامامەن التى ەسە ءوسىپ, 1,4%-دان 8,2% ە-عا دەيىن كوتەرىلدى.

قىتايدا سوڭعى كەزدەرى كريپتو وندىرىسىنە قارسى ساياسات جەدەلدەي ءتۇستى. قىسىمعا ۇشىراعان ولار اقش, كانادا جانە قازاقستان سياقتى ەلدەرگە كەتۋگە ءماجبىر.

كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنگەن تالداۋلارعا سايكەس, كريپتو ءوندىرىسى بويىنشا قازاقستان قىتايدىڭ ورنىن باسپاقشى.

قازاقستاننىڭ كريپتوۆاليۋتا حابىنا اينالۋىنا جاقسى جاعداي جانە مۇمكىندىك بار

قازاقستان جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 60%-ىن مۇناي مەن گازدان الادى. سونىمەن قاتار, تابيعي تاۋ-كەن ءوندىرىسى دە نەگىزگى تابىس كوزى ەسەپتەلەدى, ويتكەنى قازاقستاندا ۋراننىڭ, باعالى مەتالداردىڭ, كەندەردىڭ, قورىتپالاردىڭ, فەرروقورىتپالاردىڭ جانە پايدالى قازبالاردىڭ كەڭ شوعىرلارى بار.

قازاقستان ۇكىمەتى كريپتو-ۆاليۋتاعا جاقسى كوزقاراس ۇستاندى. ءبىراق بۇل ماسەلەدە زاڭنامالىق تۇرعىدان ءالى دە ايقىندىق از.

2018 جىلدىڭ ناۋرىزىندا قازاقستان ۇلتتىق بانكىنىڭ ءتوراعاسى دانيار اقىشەۆ كريپتوۆاليۋتاعا "وتە كونسەرۆاتيۆتى كوزقاراسپەن" قارايتىنىن ايتقان. اقىشەۆ كريپتوۆاليۋتاعا تىيىم سالۋدى كوزدەدى.

"قازاقستاندا ۇلتتىق بانك بۇل ماسەلەگە وتە كونسەرۆاتيۆتى قارايدى. سوندىقتان ءبىز ساندىق ۆاليۋتالاردى ۇلتتىق ۆاليۋتاعا ايىرباستاۋعا تىيىم سالعىمىز كەلەدى. ءبىز قور بيرجاسىنىڭ وسى سالاداعى قىزمەتىنە, سونداي-اق كريپتو ءوندىرىسىنىڭ بارلىق تۇرىنە تىيىم سالعىمىز كەلەدى" دەگەن دانيار اقىشەۆ.

الايدا ەكى ايدان كەيىن عانا سول كەزدەگى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ كريپتوگرافيالىق رەتتەۋ بويىنشا حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق قاجەت ەكەنىن ايتتى. بۇل بەيتاراپ حابارلاما باقىلاۋشىلارعا "ۇكىمەتتىڭ پوزيسياسى كريپتو-ۆاليۋتاعا ءالى دە قارسى كەلە مە؟" دەگەن سۇراق تۋدىردى.

بىراق 2019 جىلدىڭ ساۋىرىندە عانا قازاقستاننىڭ ۇستانىمى ايقىندالا ءتۇستى, ويتكەنى جاڭا زاڭنامادا كريپتو-كەن وندىرىسىنە سالىق سالىنبايتىنى انىقتالدى. كەيىنىرەك قازاقستان سەناتى كريپتو-كەن ءوندىرىسىن زاڭداستىراتىن زاڭ جوباسىن قولدادى.

سونىمەن قاتار, قازاقستان ەلەكتر ەنەرگياسى الەم بويىنشا ەڭ ارزان ەلدەردىڭ ءبىرى. ورتا ەسەپپەن كاسىپكەرلەر ءبىر كيلوۆاتت-ساعاتىنا 0,052 دوللار تولەيدى. اقش كاسىپكەرلەرى ءبىر كيلوۆاتت-ساعاتىنا 0,108 دوللار, ال قىتايلىق كاسىپكەرلەر ءبىر كيلوۆاتت-ساعاتىنا 0,103 دوللار تولەيدى.

بۇل قىتاي ءۇشىن تريلليون دوللارلىق قاتەلىك بولعانى دالەلدەنىپ جاتىر

bloomberg-كە سۇحبات بەرگەن microstrategy باس ديرەكتورى مايكل سەيلور قىتايدىڭ كريپتو-سەكتورعا قارسى ۇستانىمىن سىنعا الدى. ول قىتايدان كاپيتال مەن كريپتو ءوندىرىسىنىڭ كەتۋى كريپتوۆاليۋتاعا قاتتى اسەر ەتكەنىن ايتادى.

سەيلور قىتايدا بۇرىن بيتكويننىڭ 50% ۇلەسى بار بولعانىن جانە ودان جىلىنا 10 ميلليارد دوللار پايدا تابۋعا بولاتىنىن ايتتى. سەيلور "بۇعان جىلىنا 100% ءوسۋ قارقىنىن قوسىڭىز, بۇل ولاردىڭ (قىتايدىڭ) تريلليون دوللارلىق قاتەلىگىن دالەلدەيدى" دەپ سانايدى.

"ۇكىمەت بۇعان (كريپتوۆاليۋتاعا) قىسىم جاسادى جانە ولار بۇكىل يندۋستريانى قىتايدان شىعاردى. مەنىڭ ويىمشا, بيتكويننىڭ ءوسۋ قارقىنىن ەسكەرە وتىرىپ, بۇل قىتاي ءۇشىن تريلليون دوللارلىق قاتەلىك بولادى" دەيدى ول.

كەيبىرەۋلەر "قىتايدىڭ بيتوين جانە باسقا كريپتوۆاليۋتالاردى ەلدەن قۋۋى بەيجىڭنىڭ ساندىق يۋاندى شىعارۋ جوسپارىنا بايلانىستى" دەگەن پىكىردە.

قازاقستاننىڭ تاعى نە ىستەگەنى ءتيىمدى؟

وسىنداي مۇمكىندىك كەزىندە قازاقستان كريپتو الەم ءۇشىن ەڭ نەگىزگى ويىنشىنىڭ بىرىنە اينالماق.

دەگەنمەن, دامۋشى ەلدەردەگى بيتكوين ءوندىرىسىنىڭ قازبا وتىنعا تاۋەلدى بولۋى دا پىكىرتالاس تۋدىرۋدا. عالامدىق كليمات وزگەرىسى تاقىرىبى كازبا وتىندار ارقىلى بيتوين وندىرۋگە قىسىم جاساپ جاتىر.

مامىر ايىندا tesla كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى يلون ماسك ەگەر بيتكوين ءوندىرىسى تازا ەنەرگياعا اۋىسپاسا, tesla كولىكتەرىن ساتۋ ءۇشىن بيتكوين قابىلداۋدى توقتاتاتىنىن ايتتى. سودان كەيىن ماسك ءوزىنىڭ تۆيتتەرىندە كريپتو ءوندىرىسى تازا ەنەرگيانى پايدالانۋىن راستاعاننان كەيىن بيتكوين ارقىلى وپەراسيالاردى قايتا باستايتىنىن حابارلادى.

قازاقستاندا ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ 70 پايىزى كومىردەن, ال 20 پايىزى تابيعي گازدان الىنادى. تازا ەنەرگيا كوزدەرى ەنەرگيامەن جابدىقتاۋدىڭ تەك 1,4 پايىزىن قۇرايدى. ال, قازاقستان بيلىگى 2050 جىلعا دەيىن ەلدىڭ 50% ەنەرگيا ءوندىرىسى تازا ەنەرگياعا اۋىساتىنىن ايتادى.

دەرەككوزدەر: ؛كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دەرەكتەرى, cnbc.com, newscientist.com جانە bitcoinist.com