23 جىل جەراستى سارايىن قازعان قاريا كەمپىرىنە تاڭعالارلىق دۇنيە قالدىردى

1985 جىلى 44 جاستاعى لەۆون اراكەلياننىڭ ايەلى توسيا ودان كارتوپ ساقتاۋ ءۇشىن جەرتولە قازۋىن سۇرادى. ول ءبىراز ۋاقىت كەشىكتىرىپ ءجۇردى دە, ءبىر كۇنى قازا باستادى.

قازا سالىپ, ۇلكەن تاس شىقتى. سودان باعىتىن وزگەرتىڭكىرەپ قازا ءتۇستى. قازا ءجۇرىپ, تاعى كەدەرگى شىقتى. سوسىن ءۇشىنشى رەت تاعى باعىتتى وزەرتىڭكىرەپ قازا بەردى.

قىزىعى, قازعان سايىن لەۆوندا قىزىعۋشىلىق پايدا بولدى. ول تەك كارتوپ ساقتايتىن جەرتولە ەمەس, ۇلكەن تۋنەلگە اينالىپ بارا جاتتى.

"مەنىڭ شالىمنىڭ قىزىعۋشىلىعى كۇننەن كۇنگە ارتىپ, جەر قازعان كۇننەن باستاپ, باسقا ادامعا اينالدى. ول بۇرىن دوستارىمەن ۇنەمى قىدىرعاندى جاقسى كورەتىن. جەرتولە قازعاننان باستاپ, سودان ءلاززات العانى سونشالىق, دەمالىستى دا ۇمىتىپ كەتتى. جەرتولە ازىق-تۇلىك ساقتايتىنداي ۇلكەن بولسا دا, ول جالعاستى قازۋىن توقتاتپادى" دەيدى ايەلى توسيا ؛ەسكە الىپ.

كوپ وتپەي لەۆون كەرەمەت جەر استى سارايىن سالىپ تاستادى. ءبىر جىل ءوتتى, ەكى جىل, ءۇش جىل, ءتورت جىل, ءسويتىپ جىلدار وتە بەردى. لەۆون بالعا, بۇرعى سياقتى قاراپايىم قۇرالداردى قولدانىپ, ءوزى جاساعان جەر استى دۇنيەسىن جالعاستىرا بەردى.

العاشقى كەزدە تاسقا كەزىكسە كۇنىنە 17 ساعات جۇمىس ىستەيتىن دە 7 سم دە جىلجي المايتىن. كەيىنىرەك تەزدەي باستادى. وسىلايشا, بىرىنەن كەيىن ءبىرى بولىپ جەر استى بولمەلەر قوسىلا باستادى.

"مەنىڭ كىشكەنە عانا ءوتىنىشىم لەۆوننىڭ ومىرلىك جوباسى بولاتىنىن ويلاماپپىن" دەيدى كەمپىرى ەسكە الىپ.

بىرنەشە جىل قازعان سوڭ, كەمپىرى لەۆونعا قازۋدى توقتاتۋدى سۇرايدى. ءبىراق ونىڭ بەرىلگەنى سونشالىق, كۇنىنە 4 ساعات قانا ۇيىقتاپ, جەر استى سارايىن قازۋعا كىرىسەدى, ءتىپتى ەكى كۇندە ءبىر رەت قانا تاماقتاناتىن بولعان.

توسيا ونىڭ بۇل جۇمىسقا جان-تانىمەن بەرىلگەنىن جانە قايتپايتىنىن ءتۇسىنىپ, ونى توقتاتۋدان كۇدەرىن ءۇزدى دە قولداۋعا كوشتى.

بىراق كورشىلەرى ونى بىلگەن سوڭ مازاقتاي باستادى. دەگەنمەن لەۆون ەشتەڭەنى ەلەمەدى, ءوزىنىڭ سۇيگەن ءىسىن جالعاستىرا بەردى. ءتىپتى ەلدە قيىن جاعداي بولعاندا, ەلەكتر توعى جوق بولعاندا ءوزىنىڭ جوباسىن توقتاتپادى. لەۆون ماي شام جاعىپ, ءوزىنىڭ شەبەرلىك جۇمىسىن جالعاستىرا بەردى.

سويتىپ, جىلدار بويى قاريانىڭ جاساعان ەڭبەگى تاڭعالارلىقتاي بولدى. "مەن مۇنى شالىم جاساعانىنا كۋا بولماسام, ونى ءبىر ەجەلگى ەرەكشە تاريحي قۇرىلىس دەپ ويلايتىن ەدىم" دەيدى توسيا ماقتانىشپەن ەسىنە الىپ. ونىڭ ايتقانى راس ەدى. ەشكىم دە ونى ادەتتەگى اۋىل ادامى جاسادى دەپ ويلامايتىن دۇنيە ەدى.

جەر استى سارايى وتە كەرەمەت ادەمى بولدى. كەرەمەت دەكوراسيالانعان, وتە جىڭىشكەلىكپەن جاسالعان ەدى. باسپالداقتار, قابىرعالار, سكۋلپتۋرا, بولمەلەر ءبارى كەرەمەت ۇقىپتىلىقپەن ادەمى بەزەندىرىلگەن. ارحيتەكتۋرالىق تۇرعىدا تاڭعالارلىقتاي بولدى.

كوپتەگەن ادامدار مۇنداي كەرەمەت تۋىندىنى ەشقانداي ءبىلىم مەن ارناۋلى قۇرالسىز, قالاي ادەتتەگى اۋىل تۇرعىنى جاساعانعا تاڭعالدى.

لەۆون ازىلدەپ "ماعان جوعارىدان ەرەكشە ءبىر كۇش كومەكتەستى" دەيتىن. ول "مەن تۇسىمدە جەراستى سارايدىڭ كەلەسى جوباسىن كورەم, سوسىن سونىڭ ءدال ءوزىن جاسايمىن"دەيدى.

وسىلايشا بۇكىل جان-تانىمەن بەرىلگەن لەۆون جەر استىندا جەتى قاباتتى سارايدى 23 جىلدا تاڭعالارلىقتاي ەتىپ جاساپ شىقتى. بۇل كەيىنىرەك ارمەنياداعى ەڭ كەرەمەت تۋريستىك ورتالىقتاردىڭ ءبىرى بولعان جەر استى سارايى ەدى. ؛ ءبىرىنشى قاباتقا ءتۇسۋ ءۇشىن 80 باسپالداق بولدى.
600 جۇك كولىگى تاسيتىن توپىراق شىعارىلعان.

لەۆون 2008 جىلى 67 جاسىندا قايتىس بولدى. جۇمىس اياقتاماي قالدى. ول تاعى 30 جىل جوسپارلاعان ەدى.

لەۆون كوز جۇمعان سوڭ, ونىڭ جۇمىسى تۋرالى اڭگىمە بۇكىل ارمەنياعا تارادى. حالىق كەلىپ كورە باستادى. كەيىن اقپارات ءتىپتى بۇكىل دۇنيەگە تارادى. تۋريستەر كەلە باستادى.

توسيا شالىنىڭ جاساعان كەرەمەتىن قۋانىشپەن تانىستىردى. كۇن وتكەن سايىن دۇنيەنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن ادامدار كوبەيىپ, توسيا ولارعا بۇكىل جەراستى كەرەمەتىن تۇسىندىرەتىن بولدى. كەيىن ول تۋريستىك بيزنەسكە اينالدى.

لەۆوننىڭ كەمپىرى بايىپ باستادى. ونىڭ جەراستى سارايىن سالعانداعى قۇرالدارى, سول پروسەسستەگى فوتولار باعالى مۇراعات بولىپ, الەمنەن كەلگەن تۋريستەر تاماشالادى.

ۋاقىت وتە لەۆوننىڭ ەڭبەگى مۇراجايعا اينالدى. ءتىپتى, وندا كوپتەگەن امەريكالىق شوۋ, سەريالدار ءتۇسىرىلدى.

سويتىپ, ارمەنيانىڭ ءبىر اۋىلىنداعى لەۆوننىڭ جەراستى سارايى بۇكىل ارمەنياداعى تۋريستەر ەڭ كوپ باراتىن جەردىڭ بىرىنە اينالدى.

كەيبىر تۋريستەر ءتىپتى وندا بارىپ, ءوز ارماندارىن جازىپ كەتەتىن. ولاردىڭ سەنىمىنشە, ول ارماندار ورىندالادى.

ومىردە ادام ءجان-تانىن سالىپ, ادالدىقپەن, جۇرەكپەن ىستەگەن ءىستى ۋاقىتىندا ەشكىم تۇسىنبەي, ءتىپتى مازاقتايتىن جاعدايلار ءجيى ۇشىراسادى. ءبىراق ەرتەڭ ول ءىس ۇلى ىسكە اينالۋى عاجاپ ەمەس.