قىدىرالى بولمان: بالانىڭ كوزقاراسىندا اكەنىڭ وبرازىن انا قالىپتاستىرادى

قر ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ رەسمي مالىمەتىنشە, ەلىمىزدە 2019 جىلى احاج ورگاندارى 139,5 مىڭ نەكەنى تىركەگەن. الايدا سول جىلى 59,8 مىڭ وتباسى اجىراسىپ كەتكەن. 11 قىركۇيەك &ndash؛ دۇنيەجۇزىلىك اكەلەر كۇنىن ەسكەرە وتىرىپ, بىرنەشە وزەكتى ماسەلەلەردى العا تارتىپ, قامشى ءتىلشىسى التى بالانىڭ اكەسى, پروديۋسەر ءقىدىرالى بولمانوۆپەن از-كەم تىلدەسكەن بولاتىن.

&ndash؛ ؛قازاق وتاندى ءسۇيۋ وتباسىنان باستالادى دەپ بەكەر ايتپاعان. ويلاپ قاراسام, ءبىز دە كىشكەنتاي ۇل-قىزىمىزدىڭ كىشىگىرىم وتانىمىز. ولار قاراقات ەكەۋمىزگە قاراپ بوي تۇزەيدى. قانداي تاربيە بەردىك, سول ىزبەن ءومىر سۇرەدى. بالاعا كىشكەنتايىنان كوپ كوڭىل ءبولۋ, تاربيەسىنە اسا ءمان بەرۋ, كىشكەنتايىنان ايەلدىڭ كىم ەكەنىن, ەركەكتىڭ كىم ەكەنىن ۇعىندىرىپ, ءتۇسىندىرۋ ماڭىزدى. ويتكەنى ەسەيگەن بالانى تاربيەلەۋ مۇمكىن ەمەس.

&ndash؛ ؛بالالارىڭىزعا اقىل ايتاسىز با؟

&ndash؛ ارينە. ءبىراق اقىلدى تىڭداۋ ءبىر باسقا دا, اقىلدى بولۋ ءبىر بولەك. ۇيدە انالارىنا دەگەن مەنىڭ قارىم-قاتىناسىما قاراپ, ولار دا سولاي بولۋى كەرەك دەپ ويلانادى. "جاقسى سويلە نەمەسە ۇندەمە". وسى قاعيدانى جاقسى كورەم. اشۋلانساڭ, شىعىپ كەتۋ كەرەك قوي (كۇلىپ). اشۋ &ndash؛ ءناپسى. ەر ادام ءوزىنىڭ ءناپسىسىن تىزگىندەي بىلسە, ايتقىسى كەلىپ تۇرعان نارسەنى ايتپاي, ۇندەمەي قويسا, اشۋدى جەڭگەنى, سابىرلى بولعانى, اقىلدى بولعانى. كەيدە ۇلدارىما "مەنىڭ انام قايتىس بولىپ كەتتى, ايتپەسە الاقانىمدا سالىپ جۇرەر ەم. سەندەردىڭ انالارىڭ بار. مەن ونىڭ قورعانىمىن. ورماندا كەلە جاتىپ, الدىمىزدان ارىستان شىقسا, ارتىمدا قاراقات تۇرسا, مەن قاشىپ كەتپەي, سول ارىستانمەن الىسامىن", &ndash؛ دەيمىن. بالاعا تۇسىنىكتى تىلمەن تۇسىندىرۋگە تىرىسامىن.

بىز دە سونداي تاربيە كوردىك. اكەمىز كوبىنە جۇمىستا, سىرتتا جۇرەتىن. انامىز سول كىسىنى بىزگە ۇلكەن تۇلعا ەتىپ كورسەتەتىن. وسىدان شىعاتىن ءبىر عانا فورمۋلانى بايقايمىز. بالانىڭ كوزقاراسىندا انانىڭ وبرازىن اكە, اكەنىڭ وبرازىن انا ؛قالىپتاستىرادى.

&ndash؛ ؛بىزدىڭ ەلدە اجىراسۋ نەگە كوبەيىپ كەتتى دەپ ويلايسىز؟

&ndash؛ سەبەبى بىزدە ۇلتتىق جانە وتاندىق وتباسى قۇندىلىعىن ناسيحاتتايتىن يدەولوگيا جوق دەۋگە بولادى. بۇرىندارى ۇلى-قىزدارىن كىشكەنتاي كەزىنەن اتاستىراتىن. اكە-شەشەسىن, شىققان تەگىن بىلگەن سوڭ, سەنىمسىزدىك بولمايتىن. قازىرگىلەر ماحاببات دەپ شىرىلدايدى. ول كەزدە دە ماحاببات بولعان. جالپى "ماحاببات" دەگەننىڭ ءوزى ءبىرجاقتى تۇسىنىك ەمەس قوي... اجەم مارقۇم "كىممەن قارايساڭ, سونىمەن اعار" دەيتىن. ارينە, قارايۋدان ساقتاسىن اللا. ءبىراق كىممەن دوس بولدىڭ, كىممەن وتاۋ قۇردىڭ, ءبارىن ويلاپ, سول اسىلدارىڭدى جوعالتىپ الماۋ كەرەك قوي. دوسسىز ءومىر جوق, سول سياقتى ايەلسىز دە ءومىر جوق. العان جارىڭدى باعالاپ, ونىڭ دا بىرەۋدىڭ ماپەلەپ وسىرگەن قىزى ەكەنىن ەسكەرە وتىرىپ, جان دۇنيەسىنە ءۇڭىلىپ, كوڭىلىنە كىربىڭ تۇسىرمەۋگە تىرىسىپ ءومىر ءسۇرۋ كەرەك.

ال ءبىزدىڭ ەلدەگى اجىراسۋلار ادام بويىنداعى ەگويزمنىڭ كەسىرىنەن بولا ما دەيسىڭ؟!. ؛ كەشە ءبىر كەلىنشەك "نەگىزىندە ۇيلەنگەندە ەر ادامدار ەمەس, ايەل ادام تاڭدايدى" دەپ اڭگىمە ايتىپ وتىر. ول دا ءبىر جاڭساق ءارى جاقسىلىققا اپارمايتىن پىكىر. وتاۋ قۇرعان ەكى جاس, ەكەۋى &ndash؛ ءبىر ادام. ءبىر-بىرىن تاپقان, ءبىر-بىرىن تۇسىنگەن, ءبىر-بىرىن تولىقتىراتىن. ءمىنسىز ەشكىم جوق. سەن تاڭدادىڭ, مەن تاڭدادىم دەپ ءسوز تالاستىرۋ &ndash؛ اقىماقتىق.

سوسىن ۇيلەنگەن كەيبىر جىگىتتەر تۇزدە ءبىر سۇلۋدى كورسە قىزىعىپ, كوزىن ساتىپ قويادى. اجىراسپاۋ ءۇشىن, ءوزىڭنىڭ جارىڭا سونداي جاعداي جاسا. بويانسىن, كيىنسىن, جارقىراپ ءجۇرسىن. ءسويت تە, ءوزىڭنىڭ كەلىنشەگىڭە قىزىعىپ قارا. قاراپايىم فورمۋلا.

&ndash؛ ؛ەركەك پەن ايەلدىڭ مىندەتى نە؟

&ndash؛ ءبىرىن ءبىرى قۇرمەتتەۋ, سىيلاۋ, ادال بولۋ. ادالدىق پەن تازالىق  ؛بار جەرگە باقىت ۇيا سالادى. وسىنىڭ بارلىعىن ەسكەرىپ, پاراساتتى عۇمىر كەشۋ &ndash؛ ەكەۋىنىڭ دە مىندەتى.

جالپى, بىزدەر, ەركەكتەر اسۇيگە ارالاسپايمىز, قوناق كۇتۋدىڭ ءوزى &ndash؛ ونەر. ال بالا تۋعانداعى ايەل ادامنىڭ جان الىپ, جانى بەرەتىنىن ءالى دە كوبىمىز تۇسىنبەيمىز. تۋعاننان كەيىن ول بالانى قىرقىنان شىعارعانشا, 2-3 جاسقا كەلگەنشە, بارلىعىنىڭ اۋىرتپالىعىن كوتەرەتىن تاعى دا ايەل. مىسالى, مەن ءقازىر ساماۋرىن قايناتىپ جاتىرمىن. قاراقاتتىڭ ءوزى دە گازعا شاي قويۋىنا بولادى, ءبىراق, مەنىڭ قايناتىپ بەرگەن شايىم وعان مىڭ ەسە ءتاتتى ەمەس پە؟!.

&ndash؛ ؛قاراقات ءابىلدينانىڭ جۇلدىزىن جاعىپ, ونەر الەمىندە قاناتىن كەڭگە جايۋعا ىقپال ەتىپ, قولداپ ءجۇرسىز. وكىنگەن كەزدەرىڭىز بولدى ما؟

&ndash؛ ساحناعا قاراقاتتى شىعارعاندا مىڭ ويلاندىم. جاسىرمايمىن. ول كەزدە مەنىڭ دە كەرەمەت جۇلدىز ەكەنمىن دەپ ويلاپ جۇرگەن كەزىم. ابك توبى بولىپ جان-جاقا شىعىپ, حالىقتىڭ نازارىندا ەدىك. شىن مانىسىندە, كەرەمەت تۇگىڭ دە جوق, سەن اللانىڭ باق بەرگەن قاراپايىم پەندەسىسىڭ...  ؛قاراقات تا جۇلدىز بولىپ كەتسە, بيىكتىكتى كوتەرە الا ما, جوق پا؟ ىشكى رۋحاني كۇشى جەتە مە؟ ەرتەڭ بالا-شاعامدى كىم باعادى؟ وسى سۇراق مازالادى. سوڭىندا اللاعا, سوسىن وزىمە سەندىم دە, تاۋەكەلگە باستىم. مىنە, سودان جامان بولعان جوقپىز. شۇكىر.  ؛ ؛

بىر ۇلكەن اتاققا ەكەۋمىزدى دە لايىقتى دەپ تانىپتى. ءبىراق وتباسىندا ءبىر ادامعا عانا بەرىلۋى كەرەك ەكەن. مەن "قاراقاتقا بەرىڭدەر, ونىڭ العانى &ndash؛ مەنىڭ العانىم" دەدىم. "قىدىر-اۋ, ەڭبەكتىڭ بارلىعى سىزدىكى. مەن ەمەس, ونى ءسىز الاتىنىڭ ءجونىڭىز" دەپ قاراقات رەنجىدى. وقاسى جوق, ءىشىم كەڭ, حالىقتىڭ باتاسىنان ارتىق ماعان ەشتەڭە كەرەك ەمەس. "دارىن", "قۇرمەت" دەگەن سىيلىقتارىم بار. ونىڭ ءوزى نەگە تۇرادى! باستىسى ەل مەنىڭ ەڭبەگىمنىڭ ناتيجەسىن كورىپ جاتىر عوي. ۇلىتاۋدى بۇكىل الەم بىلەدى, وتاندىق "بال بالا" دەپ قۋىرشاقتار شىعاردىم, قاراقاتتى دا ساحناعا شىعارىپ جاتىرمىن, "قاراقات" مەكتەپ-ستۋدياسىن اشتىق. ؛قاراقاتتىڭ اتى دا ەرەكشە, برەند جاساۋعا كەلىپ تۇر. بيزنەستىڭ تىلىمەن ايتقاندا, ولار &ndash؛ مەنىڭ ءونىمىم. مەندە ەشقانداي وكىنىش جوق.

&ndash؛ ؛قاراقات حانىمدى قانداي قاسيەتتەرى ءۇشىن باعالايسىز؟

&ndash؛ قول كوتەرمەك تۇرماق, ايەل ادامنىڭ كوڭىلىن جارالاماۋعا تىرىسۋ كەرەك. ەڭ العاش مەشىتتە ەكەۋمىز نەكەمىزدى قيدىرعاندا اللادان بىزگە قورعان بولۋدى, ەشقاشان اجىراستىرماۋدى تىلەگەنمىن! بۇل مەنىڭ شىن نيەتىم ەدى. اللا نيەتىڭە قاراي بەرەدى ەكەن. قاراقاتتىڭ اناسى جىلدا ءبىر كەلىپ تۇراتىن. ەكەۋمىزگە بىردەي انا بولدى. مەن ۇيگە كىرىپ كەلگەندە, اس ۇيدەن داۋىسىن ەستيمىن. قاراقاتقا "بارا عوي كۇتىپ ال, كيىمىن ال" دەپ ايتىپ وتىرادى ۇنەمى. تاربيەنى كوردىڭىز بە!

قاراقات مەنەن ەشقاشان ەشتەڭەنى جاسىرمايدى. قولى اشىق, ءجۇزى دە, مىنەزى دە اشىق, جۇرەگى تازا. بۇل قاسيەتتەرى ءوزىن ەرىكسىز كۇرمەتتەتەدى. مەن ونى قالتقىسىز جاقسى كورەمىن. جاقسى جار دا, اياۋلى انا دا بولا بىلگەن ادام.

&ndash؛ ؛التى بالانىڭ اكەسى بولعانداعى سەزىم قانداي ەكەن؟

&ndash؛ بالالى ءۇي بازار. ونىڭ ۇستىنە پەرىشتەنىڭ ىڭگالاعان داۋىسى قوسىلسا, ۇيدە ءبىر سيمفونيا ويناعانداي بولادى. اللادان باسقا ەشكىم جازا المايتىن سيمفونيا بۇل. وتباسىنىڭ ىشىندەگى ىقىلاسىڭنىڭ, قۇرمەتىڭنىڭ, بارعان سايىن باعاسىن ارتتىراتىن سيمفونيا.