ەكونوميست: زەينەتاقى جيناقتارىن ازاماتتار الا المايتىنداي "؛ادەيى"؛ كەدەرگى كەلتىرىپ وتىر دەپ ايتا المايمىن

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ 1 قىركۇيەكتە جاريالاعان جولداۋىندا 2021 جىلى ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنىڭ 700 مىڭ سالىمشىسى جيناقتىڭ ءبىر بولىگىن ؛باسپانا ساتىپ الۋعا, قاجەتتى ەم-دومعا جانە قارجى كومپانيالارىنا جۇمساي الاتىنىن ايتقان. ؛كەيىننەن ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى ءبىرجان نۇرىمبەتوۆ مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىندا ايتىلعان باستاما تەك زەينەتاقى قورىندا جەتكىلىكتى قارجىسى بار ازاماتتارعا بەرىلەتىنىن جەتكىزدى. "قامشى" تىلشىسىمەن سويلەسكەن gsb uib بيزنەستى تالداۋ ورتالىعىنىڭ ساراپشىسى, ەكونوميست ماقسات حالىق ەڭبەك مينيسترلىگىنىڭ "جەتكىلىكتىلىك شەگىن" كورسەتكەنى ؛دۇرىس ءارى باتىل شەشىم ەكەنىن ايتتى.

&ndash؛ ؛بۇل باعدارلاما كوپشىلىككە ءتيىمدى دەپ ايتۋعا ءالى ەرتەرەك. ءبىراق جالپى حالىقتىڭ يگىلىگى ءۇشىن قادام جاسالدى. قازىرگى ۋاقىتتا كوپشىلىكتىڭ زەينەتاقى قورىنداعى اقشاسى 1 ملن-عا دا جەتپەيدى. ول حالىقتىڭ جالاقىسىنىڭ تومەن بولۋىمەن بايلانىستى. سوندىقتان ەندىگى كەزەكتە حالىقتىڭ جالاقىسىن ارتتىرۋ ۇكىمەتتىڭ نەگىزگى مىندەتى بولۋى ءتيىس.

ەڭبەككە جارامدى حالىقتىڭ سانى 10 ملن بولسا, سونىڭ ىشىندە قورداعى جيناقتى پايدالانۋعا 721 مىڭ ازاماتتىڭ مۇمكىندىگى بار. شامامەن 8 پايىزىنا قولجەتىمدى, ال 92 پايىزى الا ءالمايدى. ؛بىراق سانالى تۇردە ويلانىپ قارايتىن بولساق, قاڭتار ايىنداعى ەڭبەك جانە حالىققا الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ باعدارلاماسىندا 30 جاستاعى ازاماتتىڭ ەسەپشوتىندا 6,7 ملن تەڭگە, ال 50 جاستاعى ادامداردىڭ زەينەتاقى قورىندا 10 ملن-نىڭ ۇستىندە بولۋى قاجەت بولعان. سول كەزدەگى تالاپتاردا تەك قانا 113 مىڭنان استام ادام قورداعى قاراجاتتى پايدالانۋعا قۇقىعى بار ەدى. ؛ال, ءقازىر ول كورسەتكىشكە قاراعاندا جەتكىلىكتىلىك شەگى 3 ەسەگە تۇسكەن. سوندا 721 مىڭ ادامنىڭ قورداعى قاراجاتتى پايدالانۋىنا مۇمكىندىگى بار, &ndash؛ دەدى ول.

ونىڭ ايتۋىنشا, اتالعان باعدارلامانىڭ حالىققا ءتيىمدى جاعى وتە كوپ. ولار قورداعى قاراجاتتى باسپانا ساتىپ الۋعا, قاجەتتى ەم-دومعا, قارجى كومپانيالارىن باسقارۋىنا جۇمساي الادى.

&ndash؛ ەڭبەك مينيسترلىگى ءارتۇرلى جاستاعى ادامدار ءۇشىن "جەتكىلىكتىلىك شەگى" قانشا بولۋى كەرەگىن كورسەتتى. بۇل باتىل ءارى دۇرىس شەشىم بولدى. ؛ۇسىنىلعان "جەتكىلىكتىلىك شەگى" ؛ اقىلمەن ويلاستىرلىپ, دۇرىس قابىلدانعان شەشىم دەپ ويلايمىن. وتكەن جىلى قاڭتار ايىنداعى ۇسىنىلعان باعدارلامادا ايەلدەرگە ادىلەتسىز بولعان. ولارعا ؛ۇلكەن جەتكىلىكتىلىك شەگى قويىلعان. ياعني, ايەلدەر مەن ەرلەردى بولەك قاراستىرعان. نەلىكتەن بۇلاي جاساعانىن سۇراعانىمدا ايەل ادامداردىڭ جاسى ۇزاق, ولار كوبىرەك ءومىر سۇرەدى, سوندىقتان دا سولاي تالاپ قويىلعانىن ايتتى. بۇلاي ءبولىپ-جارۋ دۇرىس ەمەس. مەنىڭ ويىمشا ەسكى باعدارلاماداعى ولقىلىقتار ەسكەرىلىپ, قازىرگى جاڭا باعدارلاما بارلىعىنا ءتيىمدى ەتىپ جاسالعان.

ماعان كەي ازاماتتار زەينەتاقى قورىنداعى جيناق ورتا تاپتىڭ ادامدارىنا عانا ؛ قولجەتىمدى, ال قاراپايىم حالىققا قولجەتىمسىز دەپ ايتۋدا. جالپى ەڭبەككە جارامدى حالىقتىڭ ىشىندە "ورتا تاپ وكىلى" 1 پايىزدى عانا قۇرايدى. ونىڭ ءوزى 100 مىڭعا دا جەتپەيدى. سوندىقتان 721 مىڭ ازاماتتىڭ ىشىندە ورتا تاپقا دا جەتپەيتىن ادامدار دا بار. ياعني ولار ەرتە زەينەتاقى قورىن اشىپ, كوبىرەك قارجى سالىپ وتىرعان ادامدار. ولاردىڭ سانى كوپ ەمەس. وسى تۇستا مەن ەڭبەك مينيسترلىگى بەكىتكەن جەتكىلىكتىلىك شەگى 4-5 جىلعا دەيىن وزگەرمەۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن. جالپى حالىق وسىنداي تالاپ قويىپ, جيناقتارىن ارتتىرىپ الۋعا مۇمكىندىك جاساۋى كەرەك. ويتكەنى ازاماتتارىمىزدىڭ كوپشىلىگىنە جەتكىلىكتىلىك شەگىنە جەتۋ ءۇشىن ۋاقىت قاجەت, &ndash؛ دەپ اتاپ ءوتتى ساراپشى. ؛

ەكونوميست ءۇش كۇننەن بەرى قىزۋ تالقىعا ءتۇسىپ جاتقان زەينەتاقى قورىنداعى قاراجاتقا قاتىستى ازاماتتاردىڭ دا نارازىلىقتارى بارىن جەتكىزدى.

&ndash؛ ؛باعدارلاماعا وزگەرىستەر ەنگىزىلگەننەن كەيىن كوپتەگەن ازاماتتار زەينەتاقى قورىنداعى ؛قاراجاتتىڭ قانشا ەكەنىنە ۇڭىلە باستادى. قورداعى قارجىسى باسپانا نە ەم-دومعا جەتەمە جەتپەيمە دەگەن سياقتى. سوندا كوپشىلىگىنىڭ جيناقتاعى قارجىسى جەتپەي نارازىلىقتارىن بىلدىرۋدە. ارينە, زەينەتاقى جيناعىنا قاتىستى حالىقتىڭ پىكىرىن ءبىلدىرىپ جاتقانى وتە ورىندى. ولاردىڭ ويىمەن ساناسقاندى قۇپتايمىن. ءبىراق ايتا كەتەتىن ءجايت بۇل ماسەلەنىڭ كوتەرىلگەنىنە 1 جىلدان اسا ۋاقىت ءوتتى, وسى ۋاقىت ارالىعىندا تالاي تالقىلاپ, تالاي ۇسىنىستار ايتۋعا بولاتىن ەدى. قازىرگى ؛جەتكىلىكتىلىك شەكتەر ويلاستىرىلىپ, سارالانىپ, حالىققا ءتيىمدى ەتىپ جاسالىنعان, &ndash؛ دەيدى ول. ؛

ماقسات حالىق زەينەتاقى جيناعىنداعى اقشانى قاراپايىم حالىق الا المايتىنداي ەتىپ, ۇكىمەت كەدەرگى كەلتىرىپ وتىر دەگەن پىكىرمەن كەلىسپەيتىنىن جەتكىزدى.

&ndash؛ ؛زەينەتاقى جيناعىنداعى اقشانى قاراپايىم حالىق الۋ ءۇشىن ادەيى كەدەرگى كەلتىرگەندەر بولدى. ولار مينيسترلىكتىڭ قۇرامىنداعىلار ەدى. سولاردىڭ ايتقان ۇسىنىستارىن "ادەيى" كەدەرگى كەلتىردى دەپ ايتۋعا تولىق نەگىز بار. ال, قازىرگى جاعدايدا ؛ۇكىمەت ادەيى كەدەرگى كەلتىرىپ وتىر دەپ ايتا المايمىز. ويتكەنى جاڭادان جاسالىنعان باعدارلامانىڭ حالىققا جاقىن بولۋىنا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ۇستامدىلىعى مەن تالاپشىلدىعى اسەر ەتتى &ndash؛ دەيدى ەكونوميست.