"؛17 جاسىمدا تۇرمىس قۇردىم"؛. انالار ۇيىندەگى احۋال

بىلتىر قازاقستاندا 54 797 اجىراسۋ دەرەگى تىركەلگەن. اجىراسقان قىز-كەلىنشەكتەردىڭ كەيبىرى "انا ۇيىنەن" پانا تابادى. بۇگىندە 18 قالادا 21 "انا ءۇيى" كريزيستىك ورتالىعى جۇمىس ىستەپ تۇر. سولاردىڭ ءبىرى ؛&ndash؛ شىمكەنتتەگى ورتالىق. مەكەمەدە 13 جاستان 30 جاسقا دەيىنگى انالار قابىلدانادى.

"انا ءۇيى" قوعامدىق قورى 2013 جىلى اشىلعان. باس كەڭسەسى نۇر-سۇلتان قالاسىندا ورنالاسقان. قۇرىلتايشىسى "bi group" حولدينگىنىڭ باسشىسى &ndash؛ ايدىن راحيمباەۆ.

شىمكەنتتەگى ورتالىق 2013 جىلعى جەلتوقساننان بەرى جۇمىس ىستەيدى. "انا ءۇيىنىڭ" ۇيلەستىرۋشىسى قالدار جۇمابايقىزىنىڭ سوزىنشە, بۇگىندە ورتالىقتا 10 شاقتى قىزعا كومەك كورسەتىلىپ جاتىر.

&ndash؛ مەكەمە ءوز قامقورلىعىنا ءبىر بالاسىمەن جالعىز قالعان نەمەسە بارار جەرى جوق جۇكتى انالارعا كومەك قولىن سوزادى. كەيدە ورتالىققا 2-3 بالاسى بار انالار دا جۇگىنىپ جاتادى. الايدا ءبىز ونداي كەلىنشەكتەردى قابىلداي المايمىز. مۇمكىندىگىنشە باسقا ورتالىقتاردىڭ ءنومىرىن بەرىپ, كومەكتەسۋگە تىرىسامىز. "انا ۇيىندە" تۇرۋ ۋاقىتى ؛&ndash؛ 6 اي. جىلىنا ورتاشا ەسەپپەن 50-گە تارتا كەلىنشەك كومەك سۇراپ حابارلاسادى. ولاردىڭ دەنى ؛&ndash؛ تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعاندار, ؛الدانىپ جۇكتى بولىپ قالعاندار, جۇكتىلىگىن اتا-اناسىنا ايتا الماي بارار جەر تابا الماعاندار, باسپاناسى جوقتار مەن بالاسىنان باس تارتقىسى كەلەتىندەر. ال ورتالىقتىڭ باستى مىندەتى &ndash؛ انانىڭ ءسابيىن امان-ەسەن دۇنيەگە الىپ كەلۋىنە جاعداي جاساۋ. ورتالىق قالاداعى بارلىق اۋرۋحانالارمەن تىعىز بايلانىس ورناتقان. ەگەر دە انا بالاسىنان باس تارتسا, سول مەزەتتە ءمان-جايدى انىقتاپ, انامەن تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتامىز. وسى ۋاقىتقا دەيىن شىمكەنت بويىنشا 235 اناعا كومەك بەردىك, &ndash؛ دەيدى ول. ؛

مەكەمە باسشىسى ء"بىزدىڭ قازاق "ۇيات بولادى" دەپ ءوز بالاسىن ويلاماي, انالار ءۇيىن پانالاتادى" دەپ سانايدى.

&ndash؛ ؛بىز ءار جۇمىستان ناتيجە كۇتەمىز. اتا-اناسىمەن تابىستىرامىز نەمەسە كۇيەۋىمەن قايتا قوسىلۋىنا ىقپال جاسايمىز. ءبىزدىڭ قازاق "ۇيات بولادى" دەپ ءوز بالاسىن ويلاماي, ەل-جۇرتتىڭ ويىن ءبىرىنشى ورىنعا قويادى. ؛باسىندا بىزگە كەلگەندە قىزدار ەشكىممەن سويلەسكىسى كەلمەي, تۇيىقتالىپ, ءبىراز ۋاقىت كۇيزەلىستە بولادى. كەيىننەن ارنايى ماماندار جەكە جۇمىس ىستەپ, ومىرگە دەگەن قۇلشىنىسىن ارتتىرامىز. پسيحولوگ ءار قىزبەن جەكە جۇمىس ىستەيدى. ءتىپتى قيىن انالارمەن 2 ايدان اسا جۇمىس ىستەگەن كەزدەر بولدى. ورتالىقتا انالارعا بار مۇمكىندىكتى جاساۋعا تىرىسامىز. ولاردى جۇمىسقا ورنالاستىرامىز, ءىس تاجىريبەدەن وتۋگە كومەكتەسەمىز, باسپانا, ازىق-تۇلىك, بالاعا قاجەتتى زاتتار سىندى كەرەك-جاراقپەن قامتاماسىز ەتەمىز. سونىمەن قاتار بالالارىنىڭ قۇجاتتارىن رەتتىپ, بالاباقشاعا ورنالاسۋىنا دا كومەكتەسمىز, &ndash؛ دەپ اتاپ ءوتتى. ؛

"17 جاسىمدا تۇرمىس قۇردىم"

ورتالىقتا تۇرىپ جاتقان انالاردىڭ ءبىرى 17 جاسىندا تۇرمىس قۇرىپ, ءوزىنىڭ وكىنىشىن ايتتى. ؛

&ndash؛ ؛اتى-جونىم &ndash؛ لەيلا احمەتوۆا. جاسىم ؛23-تە. سارىاعاش قالاسىنىڭ تۋماسىمىن. شاشتارازبىن. ەكى رەت تۇرمىستا بولدىم. بالالىقپەن 11-سىنىپ وقىپ جۇرگەنىمدە, نەبارى 17 جاسىمدا تۇرمىس قۇردىم. ءبىرىنشى كۇيەۋىممەن ءبىر جارىم جىل بىرگە تۇردىم. ارامىزدا ءبىر قىز بار. اجىراسۋىما كۇيەۋىمنىڭ بىرنەشە رەت قول كوتەرۋى يتەرمەلەدى. مۇنداي ءىس بىرنەشە رەت قايتالانىپ, دەنساۋلىعىما كەرى اسەرىن تيگىزە باستادى. مۇنى بىلگەن اتا-انام ۇيگە الىپ كەتىپ, كىشكەنتاي بوبەگىمدى قولدارىنا الىپ اسىرادى. ال مەن جۇمىسقا شىعىپ, ءارى قاراي ءومىرىمدى جاقسى جاققا بۇرۋعا تىرىستىم. اجىراسقاننان كەيىن 3 جىلداي ءجۇرىپ, ەكىنشى كۇيەۋىممەن ءبىر جارىم ايداي تانىس بولىپ, وتاۋ قۇردىق. ول دا اجىراسقان, العاشقى نەكەسىنەن ءبىر بالاسى بار. ؛ماعان ونىڭ ءتۇرى, نە قارجىلىق جاعدايى ماڭىزدى بولمادى, ول ؛اتا-اناسىن قاتتى سىيلايتىن. ؛اناسىن سىيلاعان ادام, جارىنا دا سىيلاستىق تانىتادى دەپ ويلادىم. وسىلايشا تۇرمىس قۇرىپ, 2 ايداي ءتاتۋ-تاتتى ءومىر سۇردىك. ءبىراق قالاي ەكى اي ءوتتى, ونىڭ ءبىرىنشى نەكەسىندەگى ايەلى ارامىزعا ءتۇسىپ, اقىرى ايىرىپ تىندى. كۇيەۋىممەن ۇرىسىپ, مامىلەگە كەلە الماعان كەز بولماپتى. تەك ؛ويدا جوقتا "لەيلا اجىراسايىق, مەن سەنىمەن ءارى قاراي ءومىر سۇرگىم كەلمەيدى, مەنىڭ ومىرگە دەگەن ەشقانداي قۇشتارلىعىم قالمادى, بولاشاققا دەگەن ماقساتىم جوق, جۇرەگىم تىنىش ەمەس" دەپ اجىراسۋعا ۇسىنىس جاسادى, ؛&ndash؛ دەيدى كەلىنشەك.

احمەتوۆا اجىراسار ساتتە جۇكتى بولعانىن, بۇرىنعى كۇيەۋى بالانى الدىرتقىسى كەلگەنىن ايتتى.

&ndash؛ كۇيەۋىم سترەسستە ءجۇرىپ, دۇنيەگە دەنى ساۋ بالا اكەلمەيسىڭ, ماعان دا, ساعان دا مۇگەدەك بالا قاجەت ەمەس" دەپ بالانى الدىرتۋعا تىرىستى. ؛مەن كەلىسپەدىم. وسى ۋاقىتتا اكەم مەنى قابىلداماي قويدى. امالسىز انالار ءۇيىن پانالۋىما تۋرا كەلدى. 2019 جىلدىڭ قاڭتار ايىندا, جۇكتىلىگىمە 8 اي بولعاندا كوشىپ كەلدىم. مۇندا بارلىق جاعداي جاسالعان, ونىڭ ۇستىنە جانىمداعى قىزدار دا وتە جاقسى. ؛انالار ۇيىندە تۇراقتاعانىما 6 اي بولىپ قالدى. كوپ ۇزاماي بۇل جەردەن دە قونىس اۋدارۋىم قاجەت. ەندى ءارى قاراي كۇنىمدى ءوزىم كورىپ, جالدامالى پاتەردە تۇرۋ جوسپاردا بار. انام, باۋىرلارىم امان بولسىن. ولار ماعان ۇنەمى كومەكتەسىپ, قولداۋ كورسەتەدى. انام ۇيگە كەلىپ تۇرۋعا شاقىردى. ءبىراق مەن اكەمنەن باتا المايمىن. بۇرىنعى كۇيەۋىم ىزدەگەن دە, حابارلاسقان دا ەمەس, &ndash؛ دەيدى لەيلا.

كەلىنشەك جاس, البىرت كەزدە ۇلكەندەردىڭ اقىلىن تىڭداۋ كەرەك ەكەن دەپ سانايدى.

&ndash؛ ؛مەن وتكەن ومىرىمە ەشقاشان وكىنبەيمىن. ءبىراق ۇنەمى مازا بەرمەيتىن ءبىر وي بار. العاشقى نەكەمدى ساقتاپ قالۋعا مۇمكىندىگىمدى جىبەرىپ العانىما قىنجىلامىن. ءبىرىنشى كۇيەۋىم كەشىرىم سۇراپ, الدىما كەلگەن بولاتىن. ءبىراق مەن ول ۋاقىتتا ونى كەشىرە المادىم. ەگەر دە ونى كەشىرگەنىمدە بالالارىم تولىققاندى وتباسىندا وسەر مە ەدى دەپ تە ويلانامىن. ءقازىر ەكى بالامنىڭ اكەلەرىنە اليمەنت تولەۋدى تالاپ ەتپەيمىن. ويتكەنى ولار بولاشاقتا وزدەرىنىڭ بەرگەن اقشاسىن مىندەتسىنەدى دەپ ويلايمىن. ءساتسىز بولا ما دەپ ءۇشىنشى رەت تۇرمىس قۇرۋعا قورقامىن. ونىڭ ۇستىنە ازىرشە دايىن ەمەسپىن, ول ءۇشىن ۋاقىت كەرەك. ءبىراق ءوز ادامىم تابىلىپ جاتسا, ءارى قاراي ءومىرىمدى ءماندى دە ماعىنالى وتكىزگىم كەلەدى. تۇرمىسقا شىعايىن دەپ جوسپارلاپ جۇرگەن قىزدار قاۋىمىنا ايتارىم &ndash؛ اتا-اناسىنىڭ سوزدەرىنە قۇلاق ءتۇرىپ, ايتقان اقىلىنان اتتاپ وتپەسە دەيمىن. مۇمكىن ءسىز جاقسى كورىپ, ۇناتىپ تۇرارسىز, ءبىراق ول ۋاقىتشا ەكەنىن ۇمىتپاڭىز. ويتكەنى ءوزىم اكەمنىڭ ايتقانىن تىڭداماي, ۇلكەن ومىرگە ويلانباستان بالالىقپەن قادام جاسادىم. ءار قىز بالاسى تۇرمىسقا شىعاتىن ادامىن ءبىلىپ, زەرتتەپ, ابدەن تانىپ السا دەيمىن. ال, تۇرمىستا جۇرگەن قىزدارعا ايتارىم, ۇساق-تۇيەككە بولا ۇرىسپاي, قولدا بار التىننىڭ ءقادىرىن بىلگەن ءجون. اجىراسقان ادامنىڭ بارلىعى بىردەي كەرەمەت ءومىر سۇرمەيدى. مۇمكىن ءسىز ءوز بيلىگىم ءوز قولىمدا بولادى دەپ ويلارسىز, ءبىراق بۇل ؛&ndash؛ قاتە پىكىر. بالا تولىققاندى وتباسىندا ءوسۋى قاجەت, &ndash؛ دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى.

"ەكى تاراپ تا ماسەلەگە جەڭىل قارايدى"

پسيحولوگ ايدا تۇرعازى "ەرلى-زايىپتىلاردىڭ ءجيى اجىراسۋى &ndash؛ ساۋاتسىزدىقتان" دەگەن پىكىردە.

&ndash؛ كوبىنە قىز بالا ءوزىن-وزى باعالامايدى, ءوزىنىڭ دەڭگەيىن بىلمەيدى. ؛ال ەر ازاماتتار ءوزىنىڭ جاساعان ارەكەتىنە جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراماي, نەمقۇرايلىق تانىتادى. ەكى تاراپ تا ماسەلەگە جەڭىل قارايدى. ؛نەكەسىز بالانى دۇنيەگە اكەلۋدىڭ نەگىزگى سەبەبى ؛&ndash؛ وزدەرىنە بەرىلگەن الەۋمەتتىك ستاتۋستى جەتە تۇسىنبەۋ, وزدەرىن ايەل مەن كۇيەۋ دەڭگەيىندە ەلەستەتە الماۋ. ال جاس قىزداردىڭ "انالار ءۇيىن" پانالاۋىنا بەلگىلى ءبىر دارەجەدە وتباسى دا كىنالى. اتا-انالار "ۇيات" دەگەننەن اسا الماي, وسىنداي جاعدايدىڭ الدىن المايدى. جاس قىزدار اتا-اناسىنا ويىن ايتا المايدى. ەكەۋارا ديالوگ جوق. امالسىز ورتالىققا جۇگىنەدى. ءوز تاجىريبيەمنەن ايتار بولسام, 2017 جىلى قالالىق ستۋدەنتتەر ەمحاناسىندا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن كەزدە ءبىر قىز بالا بار ەدى. ونىڭ اياعى اۋىر بولىپ, ءبىراق كىمنەن ەكەنىن ەشكىمگە ايتقىسى كەلمەيتىن. جىگىتى "ول مەنىڭ بالام ەمەس" دەپ جاۋاپكەرشىلىكتەن جالتاردى. قىزدىڭ اتا-اناسى "بۇل بالا بىزگە كەرەك ەمەس, جۇرتتان ۇيات" دەگەن پوزيسيامەن ءوز قىزىن "انا مەن بالا" ۇيىنە ورنالاستىرىپ, سوندا بوساندىردى. بىزدە وسىنداي ماسەلەلەرگە كەلگەن كەزدە اتا-انا الدىن الۋ شارالارىمەن كۇرەسپەي, جۇرتتىڭ ويى ءۇشىن كۇرەسەدى. بۇل &ndash؛ وتە قاتە پىكىر. قانداي جاعداي بولماسىن ءار اتا-انا قىزىنا قولداۋ ءبىلدىرۋى قاجەت, ؛&ndash؛ دەيدى پسيحولوگ.

"بىلىمى بار ادام ءوزىن-وزى سۇيرەپ, كۇنىن كورەدى"

جۋرناليست, فەمينيست پەريزات مىرزاحمەت وتباسىلىق جانجالدا قىزدى عانا كىنالى ەتۋ ادەتى قالماي كەلە جاتقانىن ايتتى.

&ndash؛ ءقازىر قوعام كەز كەلگەن نارسەدە ايەلدى كىنالاۋعا ۇيرەنىپ العان. كۇيەۋلەرىمەن نەمەسە ەنەلەرىمەن سىيىسپاي, بالاسىن الىپ ۇيدەن كەتكەن قىزدار بار جاۋاپكەرشىلىكتى وزىنە الادى. جالپى وتباسىلىق جانجالدا ەكى تاراپ تا كىنالى ەكەنىن ۇمىتپاعان ابزال. ال ونى تاتۋلاستىرىپ, ءبىر مامىلەگە كەلتىرە الماعان ءۇشىنشى تاراپ تا كىنالى. نەگىزى بايقاپ قاراساڭىز, بىزدە "اۋىلدا تۇرا المايمىن, سۇيەم-سۇيمەيمىن, بالا تابامىن-تاپپايمىن" دەگەن سياقتى بۇكىل پروبلەما ۇيلەنگەننەن كەيىن شىعادى. بۇلاردىڭ ءبارى ۇيلەنگەنگە دەيىن شەشىلۋى قاجەت دۇنيە. باسىندا ەكەۋارا ءبىر-بىرىنىڭ قالاۋىن, تالابىن, سۇرانىسىن قابىلداپ الۋى قاجەت, &ndash؛ دەپ اتاپ ءوتتى جۋرناليست.

پەريزات مىرزاحمەت جاستار بىرەۋدى پانالاماس ءۇشىن ءبىلىمدى بولۋى كەرەك دەپ سانايدى.

&ndash؛ ءبىزدىڭ قوعام وكىنىشكە قاراي "بارعان جەرىڭە تاستاي باتىپ, سۋداي ءسىڭ", "قايتىپ كەلمە" سىندى پىكىردى ميلارىنا قالىپتاستىرىپ العان. بۇل &ndash؛ قاتە پىكىر. ارينە مەن انالار ءۇيىنىڭ بولعانىن قالاماس ەدىم, ول دا ءبىر جەتىمدەر ءۇيى, قارتتار ءۇيى سياقتى عوي. جالپى انالار ءۇيىن قىزدارىمىز پانالاماس ءۇشىن &ndash؛ ويلانىپ ارەكەت جاساۋ قاجەت, ال وعان ءبىلىم كەرەك. بىزدە وزدەرىنە سەنبەي, ۇنەمى بىرەۋدەن كومەك كۇتىپ, بىرەۋدى پانالاۋعا ۇمتىلىپ تۇراتىن قىز-جىگىتتەر كوپ. ال ءبىلىمى بار ادام ەشكىمدى دە پانالامايدى. ءوزىن-وزى سۇيرەپ, كۇنىن كورەدى. بىرەۋدى پانالاۋ &ndash؛ تازا ساۋاتسىزدىق, تازا ناداندىقتان شىعىپ وتىر, ؛&ndash؛ دەيدى جۋرناليست.