• usd 468.56

  • eur 497.56

  • rub 7.3

  • cny 67.18

28 ناۋرىز, 22:10:18
الماتى
+35°

ماجىلىس دەپۋتاتتارى ەكىنشى وقىلىمدا قابىلداعان «؛حالىق دەنساۋلىعى جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى تۋرالى»؛ كودەكس جوباسىنداعى ۆاكسينا تۋرالى تۇستار قازاقستان قوعامىندا قىزۋ تالقىلانۋدا. قامشى ءتىلشىسى ماسەلە بويىنشا ءجيى قويىلاتىن سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەپ كوردى.

كودەكس جوباسىندا نە دەلىنگەن؟

كودەكستە 717 تۇزەتۋ بار. سونىڭ ەكەۋى قوعامدا ءتۇرلى رەاكسيا تۋدىرعان. اتاپ ايتقاندا, جوبادا ءاۋ باستا قازاقستاننىڭ بارلىق ازاماتىن ۆاكسينا سالدىرۋعا مىندەتتەۋ, ۆاكسينا سالىنباعان بالالاردى بالاباقشاعا قابىلداماۋ كوزدەلگەن. ؛الايدا بۇل تالاپتار جۇمسارتىلىپ, «؛مىندەتتەۋ»؛ ءسوزى, «؛قۇقىلى»؛ سوزىنە اۋىستىرىلدى.

 ؛

كودەكستىڭ جاڭا رەداكسياسى بويىنشا, ۆاكسيناسيا &ndash؛ ءماجبۇرلى ەمەس! ونىڭ ەرىكتى جانە مىندەتتى ءتۇرى بولادى.

 ؛

ال بالاباقشالارعا قاتىستى «؛ۇجىمدىق يممۋنيتەت»؛ تۇسىنىگى ەنگىزىلدى. تۇزەتۋگە سايكەس, ۆاكسينا ەگىلمەگەن بالا مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمعا ول جەردەگى ۇجىمدىق يممۋنيتەت دەڭگەيىنە بايلانىستى قابىلدانادى.

 ؛

ياعني توپتا ەكپە العان بالالار جالپى بالالاردىڭ باسىم كوپشىلىگىن قۇراسا (94 پايىز), وندا ۆاكسينا سالدىرماعان بالا بالاباقشاعا قابىلدانادى.

 ؛

ەكپەنىڭ قاي ءتۇرى مىندەتتى, قاي ءتۇرى ەرىكتى تۇردە جاسالادى؟

ۇكىمەت قاۋلىسىنىڭ جوباسىنا ؛ساي, مىندەتتى ەكپەلەرگە تومەندەگىلەر جاتادى:

- «؛ا»؛ ۆيرۋستى گەپاتيتى (ۆ15)؛

- «؛ۆ»؛ ۆيرۋستى گەپاتيتى (ۆ16)؛

- b ءتيپتى (ۆ96.3) گەموفيلدىك ينفەكسيا؛

- ديفتەريا (ا36)؛

- جاتىر موينىنىڭ قاتەرلى ىسىكتەرى (س53)؛

- كوكجوتەل (ا37)؛

- قىزىلشا (ۆ05)؛

- قىزامىق (ۆ06)؛ ؛ ؛

- قۇتىرما

- پنەۆموكوكك ينفەكسياسى (ۆ95.3)؛ ؛ ؛ ؛ ؛

- پوليوميەليت (ا80)؛

- سىرەسپە (ا33-ا35)؛

- تۋبەركۋلەز (ا15-ا19)؛

- ەپيدەميالىق پاروتيت (ۆ26)

ەپيدەميولوگيالىق جانە كلينيكالىق بەلگىلەر بويىنشا ۇسىنىلاتىن ەكپە تۇرلەرى:

- قۇتىرۋ (ا82)؛

- ءىش سۇزەگى (ا01. 0)؛

- تۇماۋ (j10-j11)؛

- كەنە ۆيرۋستىق ەنسەفاليتى (ا 84)؛

- ءسىبىر جاراسى (ا22)؛

- تۋليارەميا (ا21)؛

- وبا (ا20).

سونداي-اق ينفەكسيالىق اۋرۋلار بويىنشا ەپيدەميولوگيالىق احۋال اسقىنعان جاعدايدا ۇسىنىلعان ەكپەلەرلى سالۋ مىندەتتەلەدى.

جوبادا ەكپەدەن باس تارتقان اتا-انالاردى جاۋاپقا تارتۋ قاراستىرىلماعان.

سونداي-اق ەكپە جاسالماستان بۇرىن, ەكپە الاتىن ادام تەكسەرىلەدى, پروفيلاكتيكالىق ەكپە تۋرالى ەسكەرتىلەدى. ەكپەدەن باس تارتقان جاعدايدا ونىڭ تەرىس سالدارى بولۋى مۇمكىن ەكەنى تۇسىندىرىلەدى. پروفيلاكتيكالىق ەكپە تەرىس كورسەتكىشى جوق تۇلعالارعا عانا جاسالماق.

بەكبولات تىلەۋحان ەكپەگە قارسى ما؟

دەپۋتات بەكبولات تىلەۋحان جوبا تالقىعا تۇسكەلى بەرى مىندەتتى ەكپەگە قارسى. ول ماجىلىستە كودەكس جوباسىن داۋىسقا سالۋ ساتىندە قارسى داۋىس بەرگەن جالعىز دەپۋتات.

 ؛

تىلەۋحاننىڭ سوزىنشە, ول ۆاكسيناسياعا ەمەس, ونى مىندەتتەۋگە قارسى. «؛بۇل ازاماتتاردىڭ قۇقىعىنا قول سۇعۋ»؛ دەگەن ول ۇستانىمىنان تايقىمايتىنىن ايتقان.

 ؛

&ndash؛ جۇمساق كۇش, يلاندىرۋ, كوندىرۋدىڭ ورنىنا باس-كوز جوق زاڭعا قوندىرىپ مىندەتتەۋ, تىزەگە سالۋدىڭ قانداي رەتى بار, ەلجان امانتايۇلى (دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى &ndash؛ رەد). بۇل كونستيتۋسياداعى ء«؛ار ادام ءوزىنىڭ دەنساۋلىعىن قورعاۋعا قۇقىعى بار, ءبىراق ونى مىندەتتەي المايمىز»؛ دەگەن 28-باپقا قارسى ەمەس پە, باس پروكۋراتۋرا؟ وسىنى تۇسىندىرىڭىزدەرشى, &ndash؛ دەدى دەپۋتات ماجىلىستە.

دەپۋتاتقا جاۋاپ بەرگەن دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى ەلجان ءبىرتانوۆ ۆاكسيناسيانى مىندەتتى ەنگىزۋ ينفەكسيالىق اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋعا, ازاماتتاردىڭ دەنساۋلىعىن ساقتاۋعا باعىتتالعانىن ايتتى.

 ؛

ونىڭ سوزىنشە, اتا-انالار بالالارىنا ەكپە سالدىرماۋىنىڭ سالدارىنان بۇرىن ۇمىت بولعان اۋرۋ تۇرلەرى قايتا شىعا باستاعان.

 ؛

بۇل سول ناۋقاستاردان بولەك, وزگە سىرقاتقا شالدىققان بالالارعا دا اسەر ەتىپ, ولىمگە دۋشار ەتىپ جاتىر. «؛سوندىقتان ۇكىمەتتىڭ مىندەتى ازاماتتاردىڭ دەنساۋلىعىن ساقتاۋ بولعاندىقتان كەيبىر ۆاكسينالار مىندەتتەلىپ وتىر»؛ دەدى ول.

باس پروكۋرور مارات احمەتجانوۆ ازاماتتاردى ۆاكسيناسياعا مىندەتتەۋ كونستيتۋسياعا قايشى ەمەس ەكەنىن ءمالىم ەتتى.

 ؛

&ndash؛ ءبىزدىڭ كونستيتۋسيا جالپى جانە ارنايى دەيتىن 2 باپتان تۇرادى. جالپى ءبولىم, ارنايى بولىمنەن ءبىر ساتى جوعارى تۇرادى. كونستيتۋسيادا ادام, ونىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعى باستى قۇندىلىق رەتىندە بەلگىلەنگەن. 39-باپ بويىنشا ادامنىڭ ومىرىنە, دەنساۋلىعىنا ءقاۋىپ تونسە, باسقا زاڭمەن ونىڭ ءبىلىم الۋىن, ەڭبەك ەتۋىن شەكتەۋگە مۇمكىندىك بار. سوندىقتان ازاماتتاردى ۆاكسيناسياعا مىندەتتەۋ نورماسى كونستيتۋسياعا قايشى ەمەس, &ndash؛ دەدى باس پروكۋرور.

 ؛

دەپۋتات بەكبولات تىلەۋحان وسىعان دەيىن جۇمىس توبىنىڭ وتىرىسىندا ۆاكسيناسيانىڭ ارتىندا ۇلكەن اقشا تۇرعانىن ايتقان. ؛

 ؛

ول اقشانى اقتاۋ ءۇشىن مىنا جەردە سىزدەر (مىندەتتى ۆاكسيناسيانى جاقتاۋشى دەپۋتات, دارىگەرلەر &ndash؛ رەد.) اكتەر بولىپ وتىرسىزدار»؛ دەگەن.

 ؛

سونداي-اق ول ساپاسىز ەكپەلەردىڭ سالدارىنان مىڭداعان بالانىڭ جارىمجان بولىپ قالعانىن تىلگە تيەك ەتكەن. سوڭىندا دەپۋتات ساياسات ويناعاندار شارشاتقانىن, ءوز پوزيسياسىندا قالاتىنىن ايتىپ, ونى وزگەرتۋ ءۇشىن اراعا ادام سالىپ, ۇگىتتەۋگە تىرىسپاۋعا شاقىرعان.

ەكپەنىڭ ساپاسىز ەكەنى راس پا؟

دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى ەلجان ءبىرتانوۆ «؛ۆاكسينانىڭ ساپاسىزدىعى, ونى ساتىپ الۋ كەزىندە مىندەتتەمەلەردىڭ دۇرىس ورىندالمايتىنى, دۇرىس تاسىمالدانبايتىنى, ەكپەنى قابىلداعاننان كەيىنگى بولاتىن بالا دەنساۋلىعىنداعى ماسەلەلەر جايىنداعى اڭگىمە &ndash؛ قوعامدىق سانانى اشىق تۇردە مانيپۋلياسيالاۋ»؛ دەپ سانايدى.

 ؛

مينيستر مالىمەتىنشە, 2019 جىلى 4 ملن 841 مىڭ 334 ەكپە جاسالعان. ونىڭ ىشىندە 143 ادامدا عانا ەكپەدەن كەيىن تەمپەراتۋرانىڭ كوتەرىلۋى, تەرىنىڭ قىزارۋى سەكىلدى جايسىزدىق سەزىلگەن. ۆاكسينادان 2019 جىلى ەلدە بىردە-بىر ادام كوز جۇمباعان. ؛ەكپەدەن باس تارتقان 6003 دەرەك كەزدەسكەن.

 ؛

قازاقستاننىڭ باس سانيتارلىق دارىگەرى ايجان ەسماعامبەتوۆانىڭ ايتۋىنشا, ۆاكسيناسيانىڭ ارقاسىندا سوڭعى 20 جىلدا قىزىلشانىڭ تارالۋى 3 مىڭ ەسەگە, پاروتيت (شوشقا مويىن) 140 ەسەگە, ۆ گەپاتيتى 40 ەسەگە تومەندەگەن.

ال ەكپەدەن باس تارتۋدىڭ سالدارىنان سوڭعى جىلدارى كوكجوتەل دەرەگى 2 ەسەگە, ا گەپاتيتى 1,6 ەسەگە ارتقان.

باس سانيتارلىق دارىگەردىڭ سوزىنشە, 2017 جىلى ەكپەدەن باس تارتۋ دەرەگى 24 پايىزعا جەتكەن. بۇل قارقىن ساقتالسا, 2030 جىلعا قاراي تۇرعىنداردى ەكپەمەن قامتۋ 80 پايىزعا دەيىن تومەندەۋى مۇمكىن. بۇل ديفتەريا, پوليوميەليت, قىزىلشا مەن قىزامىق ىندەتتەرىنىڭ تارالۋىنا سوقتىرادى.

«؛بىرتانوۆتىڭ ايتقانى جالعان»؛

 ؛

مىندەتتى ۆاكسيناسياعا قارسى ونلاين پەتيسيا اۆتورى مارينا شايماحانوۆا ءوزىنىڭ ءسابيى ەكپە سالدىرعاننان كەيىن قايتىس بولدى دەپ سانايدى. ونىڭ سوزىنشە نارەستەسى قىزىلشا مەن قىزامىققا قارسى ءۇندىستاندىق ەكپە العاننان كەيىن كوز جۇمعان. سابيگە قويىلعان رەسمي دياگنوز &ndash؛ جۇرەك تالماسى.

 ؛

مارينا شايماحانوۆانىڭ سوزىنشە, ءسابي ءولىمى تۋرالى قاعازدى الۋعا مەديسينا مەكەمەلەرى بارىنشا كەدەرگى كەلتىرگەن. ال تاۋارلار مەن مەديسينا قىزمەتتەرىنىڭ ساپاسىن باقىلايتىن كوميتەت نارەستە ءولىمى ەكپەدەن ەمەس دەپ مالىمدەگەن.

ونىڭ ايتۋىنشا, مينيستر ءبىرتانوۆتىڭ سوڭعى 5-10 جىلدىقتا ەكپەدەن ولىمگە سوقتىرعان بىردە-بىر جاعداي تىركەلمەدى دەگەنى جالعان. «؛وبەكتيۆتى تەرگەۋ جۇرگىزۋگە ءتيىس مەكەمەلەر مينيسترلىككە باعىنىشتى»؛ دەيدى ول.

مارينا شايماحانوۆا باستاعان مىندەتتى ۆاكسيناسياعا قارسى ونلاين پەتيسياعا ؛بۇگىندە 170 مىڭعا جۋىق قول قويىلعان.

«؛ۆاكسياناسياعا قارسى پەتيسيادا 5 مانيپۋلياتيۆتىك, 6 جالعان پىكىر بار»؛

factcheck.kz ؛سايتى مىندەتتى ۆاكسيناسياعا قارسى ونلاين پەتيسيا اۆتورىنىڭ كەلتىرگەن ۋاجىنە فاكچەك جاساپ, ول جەردە 5 مانيپۋلياتيۆتىك, 6 جالعان پىكىر بار ەكەنىن, كونسپيرولوگيالىق تەوريالار, فەيكتەر, ءساتسىز دەرەكتەر قولدانىلعانىن انىقتادى.

سايت ءجۋرناليسى تومەندەگىدەي مانيپۋلياسيالار مەن فەيكتەردى انىقتاعان:

- بىردە-بىر ۆاكسينا ءابسوليۋتتى ءقاۋىپسىز ەمەس &ndash؛ ؛مانيپۋلياسيا؛

- رەسەيدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ءىس جۇزىندە كەز كەلگەن ۆاكسينا بويىنشا ەكپە العان بالا ءبىر اي ىشىندە قايتىس بولۋى مۇمكىن ەكەنىن مويىندادى &ndash؛ جالعان؛

- كەنيادا ايەلدەردى جاپپاي ستەريلدەۋ سىرەسپەگە قارسى ۆاكسينا ءۇشىن جاسالعان &ndash؛ جالعان؛

- vaers دەرەگىنە ساي, 2006-2019 جىلدارى اقش-تا ادام پاپيللوما ۆيرۋسىنا قارسى ەكپەدەن كەيىن 3000 ادام مۇگەدەك بولىپ, 480 ادام قايتىس بولدى, 300 ادامنان جاتىر موينى ديسپلازياسى, 400 ادامنان جاتىر موينى وبىرى انىقتالعان &ndash؛ جالعان؛

- ۇجىمدىق يممۋنيتەت تۇسىنىگىنىڭ سىرەسپە, ديفتەرياعا قاتىستى ءمانى جوق. ديفتەرياعا جاعدايىندا سىرقاتتىڭ بەلگىلەرى اشىق كورىنبەي, باسقالارعا جۇعا بەرۋى مۇمكىن &ndash؛ مانيپۋلياسيا, جالعان؛

- ەكپە الماعاندار مەكتەپتە ۆ گەپاتيتىن جۇقتىرۋ تۇرعىسىنان ءقاۋىپ توندىرمەيدى. ۆ گەپاتيتى نەگىزىنەن جىنىستىق جولمەن, قان ارقىلى, مەديسينالىق پروسەدۋرالار كەزىندە ستەريلدەنبەگەن مەديسينالىق قۇرالداردان جۇعادى &ndash؛ مانيپۋلياسيا؛

- پوليوميەليت (جۇلىن قابىنۋى) 1996 جىلدان بەرى ەلدە تىركەلمەگەن &ndash؛ مانيپۋلياسيا؛

- بالالار سىرقاتىنان (قىزىلشا, ؛ قىزامىق, پاروتيت, كوكجوتەل) سوڭ ومىرلىك يممۋنيتەت قالىپتاسادى &ndash؛ مانيپۋلياسيا؛

- تۋبەركۋلەزگە قارسى ۆاكسينا تۋبەركۋلەزگە شالدىعۋدان قورعاي المايدى &ndash؛ جالعان؛

- كەز كەلگەن ۆاكسيناسيانىڭ اديۋۆانت ەسەبىنەن ۋلاعىش اسەرىن بولادى &ndash؛ جالعان.

دىني كونسەرۆاتيزم

قازاقستان قوعامىندا ۆاكسيناسياعا قارسىلىق سوڭعى ون جىلدان بەرى بايقالىپ وتىر. 2019 جىلعى دەرەككە ؛ساي, ۆاكسيناسياعا قارسى اتا-انالاردىڭ 40%-ى جەكە سەبەپتەردى اتاسا, 35%-ىنا ءدىني فاكتور اسەر ەتكەن. 6%-ى ۆاكسيناعا سەنبەيدى. ءدىني كوزقاراستاعىلار كوبىنە باستارتۋ سەبەبىن ايتپاۋعا تىرىسقان. ولار 40 پايىزدان دا كوپ بولۋى مۇمكىن. قارسىلىق تانىتۋشىلاردىڭ دەنى ؛داستۇرلى ەمەس اعىمداعىلار.

بۇل ماسەلە تۋرالى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى مەن ءدىن قىزمەتكەرلەرى الدەنەشە رەت پىكىر بىلدىرگەن. بارلىعىنىڭ ايتارى ءبىر ؛&ndash؛ يسلام ءدىنى ەكپەگە تىيىم سالمايدى.

قمدب تاراپىنان جاريالانعان سونداي تۇسىنىكتەردىڭ بىرىندە ؛«؛مىسىرداعى ءال-ازھار يسلام ۋنيۆەرسيتەتى جانىنداعى عۇلامالار كەڭەسى, يسلام كونفەرەنسياسى ۇيىمىنا قاراستى يسلام فيقھ كەڭەسى عۇلامالارى, ماروككو مەن ساۋد ارابياسى كارولدىگىنىڭ عالىمدار كەڭەسى ءتۇرلى جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋ ءۇشىن ۆاكسيناسيالىق ەكپەگە جۇگىنۋگە بولادى دەپ ءپاتۋا شىعارعان»؛ ؛دەلىنگەن.

دىن ماماندارى «؛ۆاكسينالىق ەكپەنىڭ قۇرامىندا شاريعات بويىنشا حارام دەپ ەسەپتەلەتىن سپيرت, دوڭىز جانە باسقا دا ەتى جەلىنبەيتىن جانۋاردىڭ ەتى, مايى, قانى جانە ت.ب. زاتتار بولماۋعا تيىس»؛ ؛دەگەن پىكىردە.

 ؛
مەلىس سەيداحمەتوۆ

اۆتورمەن ونىڭ facebook پاراقشاسى ارقىلى حابارلاسۋعا بولادى.

جازىلىڭىز

"قامشى" سىلتەيدى

قاتە تاپساڭىز, قاجەتتى بولىكتى تاڭداپ ctrl+enter باسىڭىز.

پىكىر قالدىرۋ

پىكىر