• usd 468.56

  • eur 497.56

  • rub 7.3

  • cny 67.18

29 ناۋرىز, 12:53:40
الماتى
+35°

05 ءساۋىر, 2020 ساياسات

it ساراپشى ەرلان وسپان: 42 500 تەڭگەگە كىم لايىق ەكەنى وزدەرىندە دە كورىنىپ تۇر

"؛حالىققا تەحنيكالىق سەبەپتەردى ايتۋ ارتىق دەپ بىلەمىن. مۇنىڭ ورنىنا ء"؛يا, ءبىز دايىن بولماي شىقتىق"؛ دەگەن دۇرىس"؛

newreporter.org

42500 تەڭگە مولشەرىندەگى الەۋمەتتىك تولەمگە ءوتىنىم قابىلدايتىن egov.kz, 42500.enbek.kz پورتالدارىنىڭ جۇمىسىندا كىدىرىس كوپ. 2 ساۋىردە ىسكە قوسىلۋى كەرەك بولعان تاعى ءبىر سەرۆيس &ndash؛ telegram-بوت ءالى ىستەمەدى. سونداي-اق ينتەرنەتتىڭ ناشارلىعىنان قازاقستان مەكتەپتەرىندە ونلاين وقىتۋ وتپەيتىن بولدى. ؛قامشى تىلشىسىمەن اڭگىمەلەسكەن it ساراپشى, جۋرناليست ەرلان وسپان مۇنداي تەحنيكالىق ءاقاۋلار ؛ىس جۇرگىزۋدىڭ قيسىنى قيسىق بولعاننان شىعىپ وتىرعانىن ايتتى. ؛

&ndash؛ قر سيفرلىق دامۋ, يننوۆاسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترى اسقار جۇماعاليەۆ "egov.kz پورتالىنا ءبىر مەزگىلدە 15 ملن ءقولدانۋشى كىرگەن كەزدەر بولدى. بۇل جۇيە جۇمىسىنا كەرى اسەر ەتتى" دەپ مالىمدەدى. سىزدىڭشە مينيستر ءسوزى قانشالىقتى شىندىق؟

&ndash؛ راس-وتىرىگىن كەسىپ ايتۋعا حاقىم جوق. ءبىراق نومينال 18 ملن ادام تۇراتىن ەلدە 1 ساعاتتا 15 ملن دەربەس قولدانۋشى كىردى دەگەن تۇجىرىمدى تەرەڭىرەك ساراپتاۋ كەرەك. مينيستر مىرزا "وبراششەنيي" دەدى. تەحنيكالىق تا, تۇرمىستىق تا ءمانى بار ەكىۇداي ءسوز. ول بازاعا "وبراششەنيەنى" ايتقان بولۋى مۇمكىن. ول جاعدايدا دا بۇل تىم كوپ. مىسالى, كەيبىر جاڭالىق سايتى ءبىر ادام كىرگەندە, بازاعا 400-گە دەيىن سۇراۋ جىبەرەدى. ال ەگەر شىنىمەن قولدانۋشى بولسا, ونىڭ ۇستىنە ؛&ndash؛ ءبىر ساعاتتىڭ ىشىندە بولسا ؛&ndash؛ بۇل مۇمكىن ەمەس.

مەنىڭشە مينيستر مىرزا 15 ملن سۇراۋ تۋرالى اناليتيكالىق ەسەپ بەرۋى كەرەك. ايتپەسە كاسىبي it قاۋىمداستىقتا ساعاتىنا 20 مىڭ كليەنتتىڭ ءوزى اۋىر جۇكتەمە بولىپ ەسەپتەلەدى.

جالپى بۇلىڭعىر ءسوز ساپتاۋ بولىپ تۇر. يا ddos شابۋىل, يا ءتىرى ادامدار ەكەنى ناقتىلانباعان. سوندىقتان, 15 ملن-نىڭ بارلىعى كىم الدە نە ەكەنىنە تولىعىراق جاۋاپ الۋ كەرەك.

&ndash؛ الەۋمەتتىك تولەمگە ءوتىنىم بەرۋگە ارنالعان سەرۆيستەر نەلىكتەن ءجيى ىستەن شىعادى؟ جالپى egov.kz, 42500.enbek.kz پورتالدارىنىڭ تەحنيكالىق سيپاتتاماسىنا بەرە باعاڭىز قانداي؟

&ndash؛ مىسالى, ەلەكتروندى ۇكىمەت پورتالى مەنەن nat جۇيەسىن ورناتۋدى سۇرايدى. وسىنىڭ ءوزى ءit-ونىمنىڭ تولىققاندىق ءپرينسيپىن بۇزادى. پروگرامما, سايت دەگەندەر "تاماق سۇراماۋى" كەرەك. الاسىڭ دا, پايدالانا بەرەسىڭ. ءبىزدىڭ "سيفرلاۋشىلار" ءجيى مىسال ەتەتىن ەستوننىڭ با, ؛ ۇكىمەت سايتتارى سونداي.

ەڭ باستى كەمشىلىگى وسى ؛&ndash؛ كەمەلىنە كەلگەن, تۇيىقتالعان, تولىققاندى بولماۋى. بۇدان ءارى قاراي &ndash؛ ىشكى مالىمەت الماسۋدىڭ جوقتىعى. ەلەكتروندى ۇكىمەتتە مىسالى, مەنىڭ بالالارىم كورىنبەيدى. تەك 2008 جىلدان كەيىنگىلەر كورىنەدى دەدى مە. بۇل نە ءسوز؟ مۇلكىڭ, بالا-شاعاڭ سارتىلداپ شىعىپ تۇرماسا؛ الىس-بەرىسىڭ ءاپ ساتتە شىعىپ جاتپاسا &ndash؛ نە ماعىناسى بار؟

جالپى, جۇيەلەردى جوبالاعاندا ەلدەگى ورتاشا كومپيۋتەر ساۋاتتى ادامنىڭ ماشىعى ەسەپكە الىنباعانى كورىنىپ تۇر. "پروفەسسيونالدار &ndash؛ پروفەسسيونالدار ءۇشىن" جاسالعان. كەرەك ادام ءتۇسىنىپ الار دەگەن پرينسيپ. سايكەسىنشە, سولاي بولىپ جاتىر دا. كوپ ادام ەلەكتروندى ۇكىمەتتى جانى مۇرنىنىڭ ۇشىنا جەتكەن كەزدە يگەردى.

&ndash؛ الەۋمەتتىك تولەمدى العىسى كەلەتىن ادام ءنوپىرى كوپ بولاتىنى و باستان تۇسىنىكتى ەدى. قۇزىرلى ورگان وسىنى ەسكەرىپ تەحنيكالىق مۇمكىندىگى مول سەرۆيستى نەگە بىردەن قوسپادى دەپ ويلايسىز؟

 ؛&ndash؛ ؛باستى ماسەلە وسى عوي: نەگە ەكەنى بەلگىسىز, ايتەۋىر ءبىر ينتەرنەت-سەرۆيس جاساۋ كەرەك دەپ شەشكەنى. ەلەكتروندى ۇكىمەتتەگى جەكە كابينەتكە ءسىز الاسىز نە المايسىز دەپ, حابارلاما جىبەرە سالسا بولماس پا ەدى؟ نەمەسە, جسن-دى sms-پەن جىبەرگەندە جاۋاپ بەرسە؟

"ولاق پروگرامميستىڭ باسىندا ەكى كەسە تۇرادى. بىرەۋىندە سۋ بار, بىرەۋى بوس. سۋ بارى ؛&ndash؛ شولدەگەن جاعدايعا؛ بوسى ؛&ndash؛ شولدەمەگەن جاعدايعا". بۇل كاسىپتىك قالجىڭ بىزدەگى "ماسەلەنى پورتالمەن شەشۋدى" ادەمى سۋرەتتەيدى. قيت ەتسە سەرۆيس جاساۋعا قۇمارلىق ؛&ndash؛ جۇمىس كورسەتۋدىڭ امالى ما, الدە قارجى الۋ امالى ما ؛&ndash؛ ؛ زەرتتەۋدى قاجەت ەتەتىن سۇراق.

&ndash؛ پرەزيدەنت كەڭەسشىسى باعدات مۋسين جۇيە شالىسسىز ىستەۋى ءۇشىن ءبىر مەزەتتە 25 مىڭ ادام كىرە الاتىنداي ەتىپ ىستەلگەنىن ايتتى. سەرۆيستەردىڭ جۇمىسىن شيراق ەتۋدىڭ وزگە جولدارى بار ما؟

&ndash؛ ؛جالپى, كەز كەلگەن كومپيۋتەرلىك سەرۆيس و باستان كەڭەيتىلمەلى بولىپ جوبالانادى. ءتىپتى, ءقازىر كەڭەيتىلمەيتىن سەرۆيس جاساۋ ەش مۇمكىن ەمەس. ايتالىق, كەز كەلگەن ستارتاپ "بەس-ون تيىننىڭ" سەرۆەرىنەن باستالادى. تابىستى بولىپ جاتسا ؛&ndash؛ ؛ كەڭەيتىلە بەرەدى.

سەرۆيستىڭ قازىرگى كۇشى ازدىق ەتەتىنى تاجىريبەلىك, اناليتيكالىق ادىسپەن انىقتالادى. ەگەر مەن قازاق ؛ بوگەلەك اۋلاۋشىلار كلۋبىنىڭ سايتىن اشسام, بۇل ەلدە مەن سياقتى ءارى كەتكەندە ون-ون بەس جارىمەس بارىن شامالايمىن. سوندىقتان ەڭ ارزان سەرۆەر جالداي بەرەمىن. ال مەملەكەتتىك قىزمەت كورسەتەتىن ۆەب-سەرۆيس و باستان اسقىن جۇكتەمەگە دايىن بولۋى كەرەك. ء"بىرۋاقىتتا 25 مىڭ قوسىلىس" دەگەن تەحنيكالىق تۇسىنىكتەمەنىڭ قاجەتى جوق. cloud-كەشەندەر, cdn جۇيەلەر بار زاماندا ميلليارد ادام ءۇشىن دە ءبارى دايىن. تەك ونى دايىنداپ قويۋ, بولجالدى قاتەرلەردىڭ الدىن الۋعا دايىندىق جۇمىستارىندا اقاۋ كەتتى.

جالپى, شەنەۋنىكتەر ءبىر نارسەنى ۇعۋى كەرەك. ءit-ونىم ەندىگارى ؛&ndash؛ سۋ قۇبىرى, جارىق پەن جىلۋ سياقتى ۇيرەنشىكتى نارسە. حالىققا تەحنيكالىق سەبەپتەردى ايتۋ ارتىق دەپ بىلەمىن. مۇنىڭ ورنىنا ء"يا, ءبىز دايىن بولماي شىقتىق" دەگەن دۇرىس.

&ndash؛ ميلليونداعان قولدانۋشىعا ءبىر مەزەتتە قىزمەت كورسەتۋگە قاۋقارلى سەرۆيس جاساۋ قىمبات پا؟ ۇكىمەتتىڭ سونداي سەرۆيستى جاساۋىنا نە كەدەرگى؟

&ndash؛ اسقىن جۇكتەمەگە ارنالعان سەرۆيس جاساۋدىڭ قىمبات-ارزاندىعى تەك تيىمدىلىككە بايلانىستى. ءتيىمدى بولسا, قىمبات بولسا دا جاسايدى. ءتيىمسىز بە, جاسالماۋى كەرەك. وكىنىشكە قاراي, بىزدە كومپيۋتەرلىك جۇيەلەر قاجەتتىكتەن گورى زاماناۋيلىقتىڭ اتريبۋتى عانا. ايتپەسە سول ەلەكتروندى ۇكىمەت انىقتاما بەرگەننەن, مەمورگاندار ءوزارا پايدالانسا دا بولاتىن ەدى. مەنەن, "جىندىحانادا ەسەپتە جوق" دەگەن انىقتاما سۇراعاننان, قاجەت ورگان نەگە ءوزى قاراپ الا بەرمەيدى؟ مىنە, سەرۆەر مەن سايتتىڭ ساپاسىنان بۇرىن, بيزنەس-پروسەستەردىڭ لوگيكاسى اقساپ تۇر. تاعى ءبىر مىسال. 42 500 تەڭگەگە كىم لايىق ەكەنى وزدەرىندە دە كورىنىپ تۇر. ونى حالىققا "سەندەر دە قاراڭدار!" دەۋدىڭ نە قاجەتى بار؟ توقەتەرى, ەگەر ءىس جۇرگىزۋدىڭ قيسىنى قيسىق بولسا, وعان بۇكىل عالامنىڭ سەرۆەرىن قويساڭ دا شىدامايدى. كەز كەلگەن database جاساردا سوندىقتان دا ۇلكەن جوبالاۋ جۇمىستارى جۇرەدى. ءتىپتى مىسالى, ادامنىڭ نىسپىسىن ەنگىزگەندە, اكەسىنىڭ اتى نە قاجەتى بار دەگەن ايتىستار جۇرەدى. سەبەبى كەستەدەگى ءاربىر باعان قىرۋار جادى ۇنەمدەيدى. سەرۆەر ۇيىمداستىرۋدىڭ بار مازمۇنى ؛&ndash؛ كەرەگىنەن ءسال ارتىق كۇشپەن ءارقاشان الدا ءجۇرۋ. ءقازىر وسىنى دا كورە الماي وتىرمىز. بىلەسىز بە, قاراپايىم حالىق ءۇشىن پويىز ؛&ndash؛ نە ۋاقتىلى كەلەدى, نە كەش كەلەدى. ال ونىڭ تەجەگىشى ىستەن شىعىپ, مايى اتىپ كەتتى مە &ndash؛ ول حالىقتىڭ شارۋاسى ەمەس.

&ndash؛ ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى ينتەرنەتتىڭ السىزدىگىنەن ونلاين وقىتۋدان باس تارتتى. اتالعان ۆەدومتسۆو ءا دەپ ونلاين وقىتۋ ماسەلەسىن قاراستىرعاندا ينتەرنەتكە قاتىستى قيىندىققا تاپ بولاتىنىن ءبىلدى دەپ ويلايسىز با؟

&ndash؛ "بىلمەدى" دەسەم ؛&ndash؛ ءوزىمدى زور, ولاردى قور ساناپ, اقىلگوي كورىنەر ەدىم. ءبىراق ء"بىلدى" دەۋگە ؛&ndash؛ جاعداي تاعى مىناۋ.

ەڭ باستى قاتە ؛&ndash؛ ۇيىمدار نەمەسە بىرنەشە ادامنىڭ جۇمىسىنا ارنالعان نۇسقاۋلىقتاردى &ndash؛ ؛ جالپىۇلتتىق دەڭگەيگە لاق ەتكىزۋ. ەكىنشى قاتە ؛&ndash؛ "ونلاين" دەگەندە, ادامنىڭ ءجۇزىن, داۋىسىن رەالتايم كورىپ-ەستىپ وتىرۋدى مىندەتتى ساناعانى. ءۇشىنشى قاتە ؛&ndash؛ ەلىمىزدىڭ ينتەرنەتتەنۋ دەڭگەيىنىڭ داقپىرتىنا سەنۋى.

بىلىم سالاسى ەڭ ۇلكەن قاۋىمداستىق, ۇيەلمەن رەتىندە ەلدىڭ ءار بۇرىشىنداعى جاعدايدان حاباردار بولۋى ءتيىس ەدى. مۇعالىمدەر اۋديتورياسى &ndash؛ ؛ قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنەن بەتەر تارماقتالعان. ايتسە دە رەسمي ستاتيستيكانى باسشىلىققا الىپ, وپىق جەگەن سياقتى. ؛

&ndash؛ سيفرلىق قازاقستان ۇكىمەتتىك باعدارلاماسىنىڭ 2 جانە 3 باعىتىندا قولجەتىمدى, قولايلى ونلاين قىزمەتتى قامتاماسىز ەتۋ, قولجەتىم ءارى ساپالى ينتەرنەتپەن قامتۋ مىندەتتەرىن ورىنداۋ كوزدەلگەن. بۇل باعىتتاعى جاسالعان جۇمىستارعا كوڭىلىڭىز تولا ما؟

&ndash؛ جالپى, تەندەرلىك نەگىزدەگى ەشتەڭەگە كوڭىلىم تولمايدى. ءبىزدىڭ ەلدە جالعىز مينيسترلىك بار. ول &ndash؛ قارجى مينيسترلىگى. سونىمەن بىرگە, ءبىلىم مينيسترلىگى دە شىن مانىندە &ndash؛ قارجى مينيسترلىگى. بارلىق مينيسترلىك &ndash؛ قارجى مينيسترلىگى. سەبەبى, شىن مانىندەگى جۇمىس &ndash؛ كاسىپتە جەتىستىككە جەتۋگە ەمەس, قارجىنى جۇمساپ, ەسەبىن دۇرىس ؛ تاپسىرۋعا سايادى. it, ينتەرنەت ؛ سياقتى ەلگەزەك سالالار وندايعا كونبەيدى.

بىر مىسال ايتايىن. ءبىر مەكەمە ميلليوننان استام تۇراتىن فوتواپپارات العان. اتتەگەن-ايى &ndash؛ sd-كارتا ساتىپ الۋدى ۇمىتىپ كەتىپتى. بولعانى ؛&ndash؛ 20-30 مىڭ تەڭگە تۇرادى. بار دا ال. جوق, بولمايدى! سەبەبى بيۋدجەتتە قارالماعان! سودان ول فوتواپپارات شولاندا جاتىپ, ءبىر جارىم جىلدان كەيىن, كەلەسى جىلى الدى جادىنى! ەندەشە, مەملەكەتتىك جوسپارلاۋدا مۇنداي قۇيتىرقى ءارقاشان بولا بەرەدى. it جوبالار تەك تولىعىمەن جەكەمەنشىككە كەتكەن كەزدە عانا باعى جانادى. "باسقامەن وزام دەۋ &ndash؛ ؛ بەكەرشىلىك".

&ndash؛ ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالى جۇمىسىنداعى كىدىرىس سيفرلاندىرۋ ساياساتىننىڭ نەندەي تۇستارىن اشكەرەلەدى؟

&ndash؛ جالپى, سيفرلانۋدىڭ مازمۇنىن اشكەرەلەيدى. سيفرلانۋدى قاجەتتىكتەن گورى, ءسان كورگەنىن اشكەرەلەيدى. ەگىندى ءوزى وراتىن كومبايندى كورىپ پە ەدىڭىز؟ ءسارىتىس ەگىنشىلەردى جيناپ قويىپ, ەگىندى روبوت-كومباينمەن ورىپ جاتقانىن؟ "اۋىلشارۋاشىلىق سيفرلانىپ جاتىر" دەگەن سوندا. كادىمگى كومباينىنا قوسالقى بولشەك تابا الماي جۇرگەن اۋىلدىڭ ورىس-قازاعىنا كەنەت روبوت-ماشينانى كورسەتتى. ولاردىڭ ءارقايسى سوندا نە ويلاپ تۇردى ەكەن؟ جاقسى ءسوز ەمەس ەكەنى انىق.

نەمەسە قيان دالاداعى ەسكەرتكىشتەگى qr-كودتار. ينتەرنەتىن دە اپارسا نەتتى. جوق, ايتەۋىر "سيفرلانۋدىڭ" كەرەمەتىن كورسەتۋ كەرەك قوي.

بىلەسىز بە, اقش-تا كەيبىر جەرلەردە 1950-60 جىلدارعا دەيىن جەردى وگىزبەن جىرتقان. ادام باسىنا ءۇش اۆتوموبيلدەن كەلەتىن امەريكانىڭ ءوزى ءسويتتى. سەبەبى كەي اۋدانداردىڭ مەحانيزاسياسى ءتيىمسىز بولدى. ەندەشە, ءبىز سيفرلانۋدىڭ جولىندا ەكونوميكالىق قيسىندى ۇمىتقان جەرىمىز كوپ. سيفرلانۋدا ەڭ الدىمەن ەكونوميكالىق نەگىز بولۋى كەرەك. سوڭعى وقيعالار سول نەگىزدىڭ ويدان شىعارىلعانىن, ناۋقان جولىندا اسىرا سىلتەۋدەن ءالى دە تايىنبايتىنىمىزدى اشكەرەلەدى.

&ndash؛ سۇحباتىڭىزعا راحمەت!

مەلىس سەيداحمەتوۆ

اۆتورمەن ونىڭ facebook پاراقشاسى ارقىلى حابارلاسۋعا بولادى.

جازىلىڭىز

"قامشى" سىلتەيدى

قاتە تاپساڭىز, قاجەتتى بولىكتى تاڭداپ ctrl+enter باسىڭىز.

پىكىر قالدىرۋ

پىكىر