• usd 468.56

  • eur 497.56

  • rub 7.3

  • cny 67.18

25 ءساۋىر, 04:55:33
الماتى
+35°

22 تامىز, 2019 ءتالىم مەن تاربيە

سەريال كورىپ كوگەرە مە سانالى ۇرپاق؟

مەكسيكا مەن برازيليا سەريالدارى قازاقتىڭ تۇماندى وي-ساناسىن ودان ارى تۇمانداتتى...

برازيليا سەريالدارىن باسىپ وزىپ, قازiرگi تاڭدا كوش باسىندا تۇرعان &ndash؛ كارiس پەن تۇرiك جانە ۇزىلمەيتىن, ۇزدىكتىرە كۇتتىرەتىن ءۇندى سەريالدارى. نەگiزi, ولاردىڭ (سەريال يەلەرi) ويى, ماقساتى &ndash؛ قازاقتىڭ (قازاقتان باسقا كiم كورەدi ەكەن؟) ساناسىن ۋلاۋ ما, الدە ءوز تiرشiلiكتەرiنەن حابار بەرiپ, ءوز مادەنيەتتەرiن, سالت-داستۇرلەرiن وسى بiر «؛تاسiلمەن»؛ كورسەتۋ مە؟ ؛الدە بيلىكتىڭ حالىق ساناسىن باسقا جولمەن ۋلاپ, "وسپەسىن, ءوشسىن", مەملەكەتتىك پروبلەمالارعا باس قاتىرعانشا, بولمايتىن, ءومىرى تاۋسىلمايتىن, رەجيسسەرىنەن باسقا ەشقاشان ەشكىم شەشىپ بەرە المايتىن شەتەلدىڭ وتباسىلىق پروبلەمالارىن باس قاتىرىپ وتىرسىن, حالىقتىڭ ساناسى, دەڭگەيى, ءبىلىمى وسپەسىن, بىلىمگە ەمەس سەريالعا ۋاقىت جۇمساپ, ومىرلەرىن بوسقا وتكىزسىن دەگەن "جاسىرىن باسقارۋ قۇرالى" ما؟

بiز, قازاقتار, ءومiر-جولىنان تالاي تايىپ, سان مارتە ءسۇرiنiپ-جىعىلىپ, قايتا تۇرعانبىز. ومiر-وزەننiڭ داۋىلىنا توتەپ بەرiپ, تاۋەلسiزدiك ارالىنا اتا-بابا ارمانىمەن, باتىرلاردىڭ كۇشiمەن, كوك بورiگە ءتان وجەتتiگiمiزبەن, قىرانداي قىراعىلىعىمىزبەن, بارىستاي باتىلدىعىمىزبەن جەتكەنبiز! ومiر-كiتاپقا وزگە جازا الماعان تاريحتى جازىپ, وزگە وقي الماعان جازبانى وقىعان ەرەكپiز! بiز جاسىننىڭ جارقىلىنان قورىقپايتىن, سەلگە اقپايتىن, تەڭiزگە باتپايتىن, كۇنگە كۇيمەيتiن, قۇزعا قۇلامايتىن, تۇعىرى تاۋ شىڭىنىڭ شىنارىنا سالعان قىران ۇياسىنداي بيiك, اسقاق, جiگەرلi ەلمiز جاراتقان بiزدi سولاي جاراتقان!

سوندا سول سەريالدار ارقىلى بiزدi ءومiردiڭ اششى ءدامiن تاتپادى, وتباسى كۇيرەۋiن, وتباسى باقىتىن كورمەدi, اقشاعا قۇنىعۋدىڭ, وگەيلiكتiڭ, جەتiمدiكتiڭ, اۋرۋدىڭ قاسiرەتiن, ارامنىڭ ايلاسى اسىپ, ادالدىڭ ارى تاپتالعانىن, بولماشى بiرەۋ ءۇشiن ارماننىڭ اياقاستى بولىپ, ءۇمiتتiڭ ءۇزiلۋiنiڭ نە ەكەنiن بiلمەيدi دەمەكشi مە؟ بiز ولاردان زورعىسىن كورگەنبiز! كورگەنبiز دە, كونگەنبiز! سوناۋ «؛قالماق قىرعاننان»؛, سۇيەككە تەرi عانا قاپتالعان اشتىقتان, جەلدi جەلتوقساننان...تاعىسىن-تاعى امان ءوتiپ, تاۋەلسiزدiكتiڭ تۋىن ەركiن جەلبiرەتiپ كەلە جاتقان مۇڭى بiر توبە, جىرى بiر توبە, جەتكەن جەتiستiكتەرi, اسقان اسۋلارى بiر توبە بولعان ازات ەلمiز! سول ساعىزشا سوزىلعان سەريالدارداعى ويدان شىعارىلعان كورiنiستەردi بiز ءوز باسىمىزدان وتكەرگەنبiز!

ىمىرت كiرە كوك ەكرانعا تالاسۋ باستالادى (بiر كiسi ايتقانداي: «؛ول تەلەۆيزور ەمەس, ول &ndash؛ تiرi بەزەر»؛. راس, ول تiرi بەزەر...). سەن كورمەيتiندi مەن كورەمiن, مەن كورمەيتiندi سەن كورەسiڭ... قازاقتىڭ وزگە شارۋاسى ازداي, ەندi قالعانى تۇرiكتiڭ كۇيرەگەن وتباسى ءۇشiن كۇيزەلiپ, كارiستەرمەن قوسىلا جىلاپ, «؛مىلجىڭ»؛ مەكسيكاندىقتارمەن قوسىلا كۇلiپ, باسپالداقتان ەكى كۇن ءتۇسىپ, اكتەرى جوقتاي ءبىر ادام ەكى ادام بولىپ ويناپ باستى قاتىراتىن, ءولدى دەگەنى ءتىرىلىپ, سوقىرى كورىپ, ەسالاڭى ەس جيىپ, نەمەرەسىمەن بىردەي بولىپ كورىنەتىن نە ءبىر قارتايمايتىن سايقىمازاق ارتىستەرىنە تولى, تۇككە تۇرعىسىز ماسەلەنى ايلاپ شەشىپ, تۇمسىق استىنداعىنى كورمەيتىن, سانانى بىتەپ, كوزدى ءتۇمشالايتىن ؛ۇندى سەريالدارىنا ءاربالىپ, ؛وز جوعىن جوقتاماي, ءوز تىگىسىن تىكپەي, وزگەنىڭ ويدان قۇرالعان ومىرىنە وكىنىپ, ونسىز دا مۇجiلگەن كوڭiلدi ودان ارى بولماشى كورiنiستەرمەن ءمۇجۋ...باستالادى, جالعاسادى, بىتپەيدى...

تاعى ءبىر ايتپاعىم, الگi «؛جارناما»؛ دەيتiن نارسە. كەزiندە, بiز وقۋشى بولعان شاقتا, سول بiر «؛دۇنيە»؛ كوپ-اق ەدi. كوپتiگi سونشا, «؛جارناما كورەيiن دەسەڭ, سەريالدارىن جىلت-جىلت ەتكiزiپ قايتا-قايتا كورسەتە بەرەدi»؛ دەيتiن كورەرمەن قاۋىم. سول جارناما اتاۋلىنىڭ ءوزi جاقسى ما ەدi دەپ قالدىم. كەزiندە سونى بەكەر كوپ كورسەتپەسە كەرەك...

انە, انە, كەلە جاتىر, قازiر, قازiر... سەريالدىڭ ءدال «؛الدەكiمدەر»؛ كۇتكەن جەرi. بالكiم, رەجيسسەردىڭ «؛ايتپاق ويى»؛, كينونىڭ ء«؛تۇيiنi»؛, بiرەۋلەر ءۇشiن سەريالدىڭ «؛قىزىعى»؛ دا سول بولار؟! كەلە جاتىر, انەكەي, سەريالدىڭ, ءھام, كينونىڭ «؛ۇياتتى»؛ جەرi... قاپ, جارناما! كورiنiستiڭ جالعاسىنان بۇرىن «؛جۇگiرiپ»؛ كەتكەن «؛ويىمىزدى»؛ اقىل سەزiپ قويىپ, قىزۋ مايدانعا ءتۇستi ار مەن ۇيات... جارناما بiتتi, ءدال «؛سول»؛ جەرi دە ءوتiپ كەتتi (قالجىڭسۇيەرلەر: «؛بۇل ءساتتi وزدەرi كورiپ الىپ, بiزگە جارناما كورسەتiپ قويدى»؛ دەر). كورiپ «؛كوزايىم»؛ بولار ساتتەن ايىرعان «؛ەي, قۋ جارناما»؛!

ول (جارناما), نەگiزi, جاقسى ەدi! ول &ndash؛ اقىلدى ەدi! ونى دەر كەزiندە جiبەرiپ وتىراتىن كوك ەكراننىڭ ارعى بەتiندەگi اعاي-اپايلار, تiپتەن جاقسى ەدi! ول ءدال كەرەك كەزدە پايدا بولىپ, ادامنىڭ ۇياتىن وي-قاپاستان جۇلىپ الاتىن ەدi, ول سەريالعا ءسان بەرەتiن ەدi... ول... ول... نەگiزi... ول كەرەك ەدi!

كوپتiڭ قالاۋىمەن, تىنىمسىز شالىنعان قوڭىراۋلاردىڭ اسەرiمەن جارناما جويىلدى. الگiندەي ساتتەردi كورۋ مۇمكiندiگi كوبەيدi! تiپتەن, اراسىندا جارناما بەرiلiپ جاتسا دا, ءدال سونداي بiر ء«؛ماندi»؛ جەرلەرiن توقتاتىپ قويىپ, جارناما بiتكەن سوڭ قايتا قوسادى. ال, بۇرىن, «؛ول جەرلەردi»؛ وتكiزiپ جiبەرەتiن.

بالا-شاعا ۇلكەندەرمەن جاعالاسىپ كورەتiن. اراسىندا جارناماسى از قاپتاعان سەريالداردىڭ «؛سونداي»؛ جەرلەرiنە كەلگەندە ۇياتى بار, تاربيەسi مول كەيبiر كiشكەنتايلار كوزiن جۇمعانداي بولادى. كوزiن جۇمعاسىن كورمەيدi دەپ ويلايتىن ۇلكەندەر, بالا-شاعادا دا قۇلاق بارىن ۇمىتتى...

 ؛جوق ەمەس, ءقازىر دە جارنامانى كوپ كورسەتەتىن تەلەارنالار بار. ءبىراق ولار جارنامانى ءدال قايسى كەزدە كورسەتۋ كەرەك ەكەندىگىن بىلمەسە كەرەك. ۇياتتى فيلم, سەريالداردا كورسەتپەي, جاڭالىقتاردىڭ, الدەبىر جاپ-جاقسى باعدارلامالاردىڭ اراسىنا جارناما قوسىپ قوياتىنىنا نە دەۋگە بولادى ەندى...

وتاننىڭ وتباسىنان باستالاتىنى سياقتى, بالا بولاشاعى «؛ۇيادا نە كورسە, ۇشقاندا سونى iلەدiگە»؛ تiكەلەي بايلانىستى. ۇلكەندەردiڭ بiردەڭە سۇراپ بiلگiسi كەلiپ بىلدىرلاپ موينىنا اسىلعان بالاسىنا «؛مىجىما»؛ دۇنيەنi تاپتiشتەپ ءتۇسiندiرiپ جاتار ۋاقىت جوق. ولار وتە قاربالاس. «؛سول باياعى بالا قامىمەن شاپقىلاپ شالدىعىپ ءجۇرمiز»؛... دەيدi-اۋ... سىلتاۋ. ادام ادامنىڭ, كوڭiلدiڭ قۇنىن بiلسە, اعىپ بارا جاتقان ۋاقىتتىڭ, زىمىراپ بارا جاتقان ءومiردiڭ بiر ساتتiك, قاس-قاعىم مەزەتiندە دە ءار نارسەگە ۋاقىت تابا الادى.

وتباسىنان كورگەن تاربيە سۇيەككە بiتكەن تاڭباداي عۇمىر بويىنا ساقتالىپ, بالانىڭ قالىپتاسۋىنا ءوز اسەرiن تيگiزەرi ءسوزسiز. سول تاربيەگە كوك ەكراننىڭ «؛كومەگi»؛ دە كوپتەپ تيiپ جاتىر-اۋ... شاماسى...

ن.ع. ...وتاندىق سەريالدارعا اسا سۇرانىس جوقتىعىنا ءدال سول وزگە ەلدىڭ سەريالدارى 100 پايىز كىنالى!!!

ماقپال سەمباي

اۆتورمەن ونىڭ facebook پاراقشاسى ارقىلى حابارلاسۋعا بولادى.

جازىلىڭىز

"قامشى" سىلتەيدى

قاتە تاپساڭىز, قاجەتتى بولىكتى تاڭداپ ctrl+enter باسىڭىز.

پىكىر قالدىرۋ

پىكىر