«قۇرمەتتى اكەنىڭ» جەمقورلىققا قارسى جادىناماسى

استانا اكىمدىگى جەگىقۇرتقا اينالعان جەمقورلىققا قارسى كۇرەستە جاڭا ءتاسىل ويلاپ تاپقانعا ۇقسايدى. جاڭا ءتاسىل دەيتىنىمىز, ەلىمىزدە جەڭ ۇشىنان جالعاسقان سىبايلاستىقتىڭ جولىن كەسۋگە قولدانىلماعان شارا كەمدە-كەم. ءبىراق سونىڭ بىردە-بىرى وڭدى ناتيجە بەردى دەپ ايتا المايمىز. ال استانا اكىمدىگى مەن مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ بىرلەسكەن جوباسى وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋى مۇمكىن بە؟ جەمقورلىقپەن جەڭ تۇرە كۇرەسۋگە بەل بۋعان اسەت يسەكەشەۆ استانانى «؛ادالدىق الاڭىنا»؛ اينالدىرا الا ما؟

الدىمەن ازداعان مالىمەت كەلتىرەيىك. «؛ەلورداداعى بارلىق مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ باسشىلارى وسى جىلدىڭ ەكىنشى توقسانىندا جەكە جاۋاپكەرشىلىك جادىناماسىنا قول قوياتىن بولادى. بۇل تۋرالى بۇگىن قر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ استانا قالالىق دەپارتامەنتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى جازيرا جىلقىشيەۆا ايتتى, دەپ حابارلادى كەشە قازاقپارات.  ؛ ؛

دەرەككە قاراعاندا, «؛استانا ادالدىق الاڭى»؛ جوباسى بيىلعى جىلدىڭ 7 اقپانىنان باستاپ ىسكە اسىرىلاتىن كورىنەدى. ونىڭ ماقساتى &ndash؛ قالانى قولايلى ورتاعا اينالدىرۋ, اكىمشىلىك كەدەرگىلەردى جويۋ, تۇرمىستىق جەمقورلىقتى بولدىرماۋ. بۇل ءۇشىن 7 باعىت بويىنشا ارەكەت ەتۋ كوزدەلگەن. ءار باعىتقا ارنايى جۇمىس توپتارى قۇرىلىپ, ءبىر ايدىڭ ىشىندە ءبىرقاتار ىستەر اتقارىلسا كەرەك. ايتالىق, ەلوردانىڭ بارلىق ەمحانالارىندا ازاماتتارعا ؛ قولايلى ورتا قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا ەلەكتروندى كەزەك ەنگىزۋ جانە تۇرعىنداردىڭ ەلەكتروندى دەنساۋلىق كارتاسىن جاساۋ جۇمىستارى قولعا الىنعان. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىندا دا حالىققا قىزمەت كورسەتۋدىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ باعىتىندا ءبىرشاما جۇمىستار اتقارىلىپ جاتسا كەرەك.

«؛سونىمەن قاتار ءبىرىنشى باسشىلاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن دە جۇمىستار جۇرگىزىلدى. جۇمىس توپتارى باسشىنىڭ جەكە جاۋاپكەرشىلىگى جونىندەگى ارنايى جادىناما ازىرلەپ, قوعام تالقىلاۋىنا ۇسىندى. 16 ناۋرىز كۇنى اتالعان ماسەلەگە وراي قوعامدىق تالقىلاۋ وتەدى. ؛ ال ەكىنشى توقساننان باستاپ ؛ ءاربىر مەملەكەتتىك ورگاننىڭ ءبىرىنشى باسشىسى وعان قول قويادى. وسىلايشا, مەكەمە ىشىندە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى جۇمىستار جۇرگىزىلمەسە نەمەسە ءتيىستى دەڭگەيدە اتقارىلماسا, وندا ونىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىراتىن قۇجات دايىن بولادى»؛, - دەيدى ج.جىلقىشيەۆا.

بىلاي قاراساڭىز, جاڭا جوبانىڭ «؛استانا ادالدىق الاڭى»؛ دەگەن اتاۋى اپ-ادەمى. بۇكىل قوعامدى جايلاعان دەرتتىڭ داۋاسى ەلوردادان تابىلىپ جاتسا, كانەكي! الايدا بۇعان كۇمانمەن قارايتىنداردىڭ كوپ ەكەنىن ءىشىمىز سەزەدى. ويتكەنى جەمقورلىقتى جۇگەندەپ, سىبايلاستىقتىڭ ىنىنە سۋ قۇيۋعا باعىتتالعان ءىس-شارالار بۇعان دەيىن دە سان مارتە كوتەرىلگەن.

جاڭىلماساق, سوناۋ 2014 جىلى ءماجىلىس دەپۋتاتى نۇرلان ءابدىروۆ «؛نۇر وتان»؛ پارتياسى ساياسي كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا «؛جەمقورلىقپەن كۇرەستى بالاباقشادان باستايىق»؛ دەپ ۇسىنىس تاستاعان. ونىڭ پايىمداۋىنشا, ورتا مەكتەپتە وقىتىلاتىن «؛قۇقىق نەگىزدەرى»؛ پانىنە جەمقورلىقتىڭ نە ەكەنىن تۇسىندىرەتىن تاراۋلار ەنگىزگەن دۇرىس. وسىعان ۇقساس پىكىردى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اكىمى قىرىمبەك كوشەرباەۆتىڭ دا قويىپ قالعانى ەستە. ول دا جەمقورلىقپەن كۇرەستى بالاباقشادان باستاعان ءجون بولاتىنىن ايتقان ەدى.

سوعان قاراعاندا, دەپۋتات پەن اكىم جانە ولارمەن پىكىرلەس جۋاندار جەمقورلىقتىڭ قازىرگى زالالىمەن ەمەس, كەلەشەگىمەن كۇرەسۋدى دۇرىس سانايتىن ءتارىزدى. ءبىراق سولاي جاساعان كۇننىڭ وزىندە ونىڭ ناتيجە بەرەرىنە سەنىم جوق قوي. مۇرىنبوعىن سۇرتە المايتىن سابيلەرگە جەمقورلىق تۋرالى ءپالساپا ايتىپ, نە بەرەكە تاپپاقسىڭ؟!

سوندىقتان دا بولار, سىبايلاستىقتىڭ سىقپىتىن سابيلەرگە ءتۇسىندىرۋ باستاماسى ايتىلعان جەردە قالدى. دەگەنمەن ءجونى ءتۇزۋ ۇسىنىستاردىڭ دا بولعانى راس. ماسەلەن انەۋبىر جىلى ءاليحان بايمەنوۆ مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنە ء ؛توراعا بولىپ جۇرگەن تۇستا ء«؛بىز ءبىر زاڭ جوباسىن ازىرلەدىك. وعان سايكەس, ەگەر قول استىنداعى قانداي دا ءبىر شەنەۋنىك كوررۋپسيالىق قىلمىسقا قولىن بىلعاسا, ونىڭ باسشىسى وتستاۆكاعا كەتۋگە مىندەتتى بولادى»؛ دەپ ەل نازارىن وزىنە اۋدارعان. ەگەر شىنىمەن دە سونداي زاڭ قابىلدانىپ, ورىنباسارلارىنىڭ بىلىعى ءۇشىن باسشىلار ورنىن بوساتىپ جاتسا, جەمقورلىقپەن كۇرەستە كۇش الۋىمىز ابدەن مۇمكىن ەدى. الدە بىرەر جىلدا اق جاعالىلاردىڭ ءبارى اتىنان اۋىپ قالىپ, بيلىكتىڭ ءدالىزى بوس قالار ما ەدى. ول جاعىن كىم ءبىلسىن, ايتەۋىر, اگەنتتىكتىڭ جوباسى دا قابىلدانباعان باستامالاردىڭ قاتارىنا قوسىلدى.

جاسىراتىنى جوق, استانا اكىمدىگى جەمقورلىقپەن كۇرەسىپ ماندىتپاسا دا, ىلعي جاڭا جوبا-جوسپار قۇرىپ, تىربانىپ جاتادى. ەرتەرەكتە «؛نۇر وتان»؛ حدپ استانا قالالىق فيليالى جەمقورلىققا قارسى ناعىز كۇرەس جاريالاپ, قالاداعى بارلىق سالالار بويىنشا پارتيالىق باقىلاۋ پوستىلارىن قۇرىپ تاستاعان ەدى. ايتسە دە, سودان تىيىلعان جەمقورلىق تاعى جوق. ونى ايتاسىز, ارام اقشاعا اڭسارى اۋىپ, ىندىنى قۇرىپ تۇراتىندار سول «؛نۇر وتاننىڭ»؛ ىشىندە تولىپ ءجۇر. 2014 جىلى وسى پارتياعا باس بولىپ جۇرگەنىندە باۋىرجان بايبەك جارتى جىلدا 25 مىڭ جەمقوردىڭ «؛نۇر وتان»؛ ساپىنان شىعارىلعانىن ايتقان بولاتىن. انەكەي, سىزگە ماسەلە!

استاناعا قايتا ورالايىق. جوعارىداعى اقپارعا قاراعاندا, ەكىنشى توقساننان باستاپ, قالاداعى ءاربىر مەملەكەتتىك ورگاننىڭ ءبىرىنشىسى باسشىسى قوعامدىق تالقىلاۋدان ءوتىپ, تاپ-تۇيناقتاي ازىرلەنگەن جادىناماعا قول قويادى. سوسىن ءوزى باسقارعان مەكەمەدە سىبايلاستىققا قارسى جۇمىس جۇرگىزىلمەسە نەمەسە ءتيىستى دەڭگەيدە اتقارىلماسا, جاۋاپ بەرەدى. ال جادىناما دەگەن نە؟ بىزدىڭشە, بىرەۋ جەلكەلەسە دە, جەمقورلىققا جۋىماۋ ەندى سەنىڭ جادىڭنان شىقپاۋى ءتيىس. جانە سەن ونى قاراماعىڭداعى «؛قاراقتارىڭا»؛ ۇدايى ۇقتىرىپ وتىرۋعا مىندەتتىسىڭ. ايتپەسە... مىنە, وسى تۇسى عانا جۇمباقتاۋ. جاۋاپ بەرۋدىڭ ءمانى قانداي بولاتىنى جوبادا ناقتى كورسەتىلمەگەن. الايدا ءبىز مۇنى ءتاپ-تاۋىر باستامانىڭ كەمدىگىنە بالامايمىز. قانشا ايتقانمەن, «؛قۇرمەتتى اكە»؛ دەگەن اتى بار عوي, اسەت يسەكەشەۆتىڭ دە ءبىر بىلگەنى بولۋى ءتيىس. مۇنداي اتاقتى وعان وتكەن جىلى «؛اكەلەر وداعى»؛ تابىستاپ, «؛قۇرمەتتى اكە»؛ دەگەن ماراپات قاعازدى قولتىعىنا قىستىرىپ جىبەرگەن. بىلەسىز, شەندى-شەكپەندىلەر ءوزارا سويلەسكەندە پرەزيدەنتتى «؛پاپا»؛ دەيدى. دەمەك, پاپانىڭ قازاقى نۇسقاسىنا يە بولعان جالعىز شەندى ازىرگە وسى &ndash؛ يسەكەشەۆ. ەندەشە جەمقورلىقپەن كۇرەستەگى جوباسىنا دا ول اكەلىك پەيىلمەن كوڭىل بولەدى دەپ ۇمىتتەنەمىز. كوڭىل ءبولۋدىڭ باستى شارتى سول &ndash؛ ؛ جادىناماعا يرەكتەتىپ تۇرىپ ءوزى دە قول قويۋى ءتيىس. مىنە, جەمقورلاردىڭ جەلكەسىن قياتىن جادىناماعا سوندا عانا جان كىرەدى.

سانسىزباي نۇربابا